قیمتهای نفت از ابتدای سال میلادی جاری تاکنون تحت تاثیر محدودیت عرضه تولیدکنندگان بزرگ و رشد مصرفی که برای فصل سفرهای تابستانی پیش بینی می شود، بیش از ۳۰ درصد رشد داشته است هر چند ریسک‌هایی برای روند صعودی نفت وجود دارند.
هند که سومین مصرف کننده بزرگ نفت جهان است، به جدیدترین کانون شیوع ویروس کرونا تبدیل شده و در روزهای اخیر به طور متوالی رکورد روزانه موارد جدید ابتلا را گزارش کرده و این موضوع به تقاضا برای نفت آسیب زده و قیمتها را تحت فشار نزولی قرار داده است.
گروه اوپک پلاس بنا بر اقتضای خود با محدودیت تولید، در بازار نفت مداخله کرد تا فروپاشی تقاضا بر اثر شیوع ویروس کرونا و قرنطینه های مرتبط با آن را جبران کند. با وجود موفقیت نسبی این گروه در اجرای محدودیت عرضه نفت به منظور جلوگیری از از اشباع سطح ذخایر، پیش از اینکه بازار به طور کامل احیا شود افزایش آمار ابتلا در هند مانع از احیای سریعتر قیمتهای نفت شده است.
این امر اوپک پلاس را برای اقدام جهت عمل به انتظارات بازار تحت فشار بیشتری قرار داده است. اما تردیدی وجود ندارد که در روند بازارهای نفت تغییری روی داده است. در واقع قیمتهای نفت در ماههای اخیر تا حدودی بهبود پیدا کرده اند و اکثر کارشناسان و تحلیلگران نفت بر این باورند که روند مذکور ادامه پیدا خواهد کرد.
سوال این نیست که آیا بازار بهبود پیدا خواهد کرد بلکه سوال این است که چقدر سریع بهبود پیدا خواهد کرد و این بهبود کجا به اوج خود خواهد رسید.
قرنطینه ها در اروپا عامل نامعلوم دیگری را به عوامل تاثیرگذار بر قیمت نفت اضافه کرد. یک ماه پیش اروپا بسیاری از محدودیتهای قرنطینه را تجدید کرد و روند احیای قیمت نفت به تاخیر افتاد. اما اکنون که هند در بحبوحه مبارزه با بدترین شیوع کووید ۱۹ از زمان آغاز پاندمی قرار دارد، اروپا آماده برداشتن محدودیتها می‌شود. مقامات اتحادیه اروپا هفته جاری پیشنهادی را برای کاهش محدودیتهای سفرهای تابستانی به ۲۷ کشور این بلوک ارائه کردند. این برنامه در صورت اجرایی شدن تقاضا برای سوخت جت که بخش مهمی از تقاضا برای نفت را تشکیل می‌دهد را افزایش خواهد داد.
در آمریکا هم آمار ابتلا به کووید ۱۹ رو به کاهش است و شمار افراد واکسینه شده افزایش پیدا می‌کند در نتیجه چندین ایالت آمریکا از جمله نیویورک در حال تسهیل محدودیتهای کرونایی هستند. همه این موارد تاثیر عمیقی روی قیمت نفت خام خواهد داشت.
نیازی نیست بگوییم همه تحلیلگران موافقند که تسهیل محدودیتها چه تاثیری روی تقاضا و به نوبه خود روی قیمتهای نفت خواهد داشت. آژانس بین‌المللی انرژی دورنمای تقاضا برای نفت در سال ۲۰۲۱ را در جدیدترین گزارش خود بازبینی کرد و بالاتر برد. بنابر برآورد این آژانس، تقاضا برای نفت امسال به میزان ۵.۷ میلیون بشکه در روز رشد خواهد کرد و به ۹۶.۷ میلیون بشکه در روز خواهد رسید. دلیل این بازبینی صعودی این بوده که آژانس بین‌المللی انرژی پیش بینی تقاضا برای نفت در آمریکا و چین که دو واردکننده بزرگ نفت در جهان هستند را افزایش داده است.
آژانس بین المللی انرژی تا ششم آوریل انتظار داشت تقاضای جهانی برای نفت امسال به ۹۷.۷ میلیون بشکه در روز می رسد. در مقایسه با قیمت نفت که در مارس نزدیک ۶۵ دلار در هر بشکه قرار داشت، آژانس بین المللی انرژی رشد چندان قیمت نفت برنت را پیش‌بینی نکرد و برآورد کرد قیمت هر بشکه نفت برنت در سه ماهه دوم سال ۲۰۲۱ به ۶۵ دلار و در نیمه دوم سال به ۶۱ دلار و در سال ۲۰۲۲ به ۶۰ دلار خواهد رسید.
شرکت مشاوره ریستاد انرژی حدود یک هفته پیش تقاضا برای نفت در آوریل را به میزان ۶۰۰ هزار بشکه در روز کاهش داد. برای ماه مه هم پیش بینی خود از میزان تقاضا برای نفت را ۹۱۴ هزار بشکه در روز کاهش داد و به مشکل تقاضا برای نفت در هند به دلیل موج جدید شیوع کووید ۱۹ اشاره کرد که بی تردید باعث ایجاد اشباع جدید در ذخایر می شود.
اما همه تا این حد بدبین نیستند. بانک آمریکایی گلدمن ساکس خوش بینی بیشتری به اوضاع نشان می دهد و انتظار دارد قیمت هر بشکه نفت تابستان امسال به ۸۰ دلار در هر بشکه صعود کند. منطق تحلیلگران این بانک برای چنین دورنمای مثبتی درباره قیمتهای نفت ساده بوده و عبارت از تغییر میزان حجم تقاضاست که میزان عرضه ممکن است نتواند پاسخگوی آن باشد.
لوئیس دیکسون، تحلیلگر ریستاد انرژی اظهار کرد: خواه مشکلات هند همچنان ادامه داشته باشد یا خیر، تقاضا برای نفت احتمالا به میزان سه میلیون بشکه در روز در فاصله حال حاضر تا پایان ژوئن افزایش پیدا خواهد کرد. از نظر باور این تحلیلگر، قیمتهای نفت در ماههای آینده مسیر بازگشت به محدوده ۷۰ دلار در هر بشکه را طی خواهند کرد.
گروه مالی یو بی اس نیز انتظار دارد برنامه‌های واکسیناسیون تاثیر مثبت بزرگی برای صنعت نفت داشته باشد. جیووانی استونوو، تحلیلگر یو بی اس در این باره اظهار کرد: با بازگشت افراد بیشتر به فعالیتهای عادی و گشایش کامل کسب و کارها، تقاضا برای نفت باعث خواهد شد قیمت نفت برنت در نیمه دوم سال ۲۰۲۱ به ۷۵ دلار در هر بشکه افزایش پیدا کند.
موسسه مودیز هم دیدگاه نسبتا مثبتی از زمان بهبود قیمت نفت دارد و به تقاضای مصرف کننده اشاره کرده که با ادامه احیای اقتصاد جهانی تقویت خواهد شد. اما دورنمای میان مدت قیمت نفت را همچنان ۶۵ دلار در هر بشکه برآورد کرده است. مودیز انتظار دارد احیای اقتصادی روند بهبود تقاضا برای نفت تا پایان امسال و ابتدای سال میلادی آینده شتاب ببخشد.
دورنمای تقاضا برای نفت ممکن است نامعلوم باشد اما روند فعلی قطعا روند کاهش ذخایر نفت است که نشانه تقاضای رو به رشد و نتیجه ادامه محدودیت تولید اوپک پلاس است. در بازار نفت آمریکا که یکی شفاف‌ترین بازارهای جهان است، ذخایر نفت تجاری برای این موقع از سال به میانگین پنج ساله برگشته و در ۴۹۳ میلیون بشکه قرار دارند.
شیوع انفجاری ویروس کرونا در هند از روند احیای قیمت نفت جلوگیری نخواهد کرد اما به احتمال زیاد روند آن را آهسته کرده و به نیمه دوم امسال یا حتی ابتدا تا اواسط سال آینده می کشاند.
بر اساس گزارش اویل پرایس، اگر چنین وضعیتی روی دهد، زمان طولانی برای اعضای اوپک پلاس خواهد بود که همچنان به محدودیت عرضه خود ادامه می دهند درحالی که بهبود تقاضا همچنان زمان‌می برد.
بهای معاملات نفت برنت روز چهارشنبه آخرین بار با پنج سنت کاهش، ۶۸ دلار و ۸۳ دلار در هر بشکه بود. بهای معاملات وست تگزاس اینترمدیت آمریکا با ۲۶ سنت کاهش، به ۶۵ دلار و ۴۵ دلار در هر بشکه رسید.
