سلامت نیوز: یکی از آشنایان، مصرف چند قاشق آبلیمو را پیشنهاد داد. دیگری، نوشیدن چند لیوان آب و نفر بعد چند لیوان دمنوش گیاهی را. همه این راهکارها شاید راهی برای کاهش فشار خون بالا باشند، اما درمان اصلی و از همه مهمترین یافتن علت اصلی ابتلا نیست. فشار خون بالا، یکی از بیماری‌های خطرناک است و خطرناک‌تر اینکه می‌تواند چند سال خاموش و بی‌صدا شروع شود و ناگهان منجر به عارضه ناخوشایندی مانند سکته مغزی شود. بیست‌و‌هفتم اردیبهشت‌ماه، روز جهانی فشار خون است. این مناسبت را بهانه کردیم تا درباره فشار خون بالا و راهکارهای کنترل آن صحبت کنیم.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از هفته نامه آتیه نو، به فشار خون بالا، « قاتل خاموش» می‌گویند! اسم ترسناکی است؛ اما حقیقت دارد؛ به‌ویژه اگر از بالا بودن فشار خون مطلع نباشیم. به این دلیل که ممکن است با عارضه‌ای مانند سکته قلبی یا مغزی خودنمایی کند. بنابراین باید به بعضی تغییرات حساس بود؛ نشانه‌هایی که می‌توانند بیانگر فشار خون بالا باشند.
جدی بگیریم؛ خطرناک است
نترسید؛ اما به این موارد حساس و دقیق باشید. در صورت بروز یک یا چند مورد از این نشانه‌ها به سرعت به پزشک مراجعه کنید.
1- سردرد: به سردرد، به‌ویژه اگر پشت سر (پس سر) شما درد می‌کند، حساس باشید. به این دلیل که یکی از نشانه‌های بالا رفتن فشار خون، سردرد است. اگر در محل کار یا منزل عصبانی شده‌اید، اگر دچار استرس و اضطراب هستید یا خبری شوک‌آور شنیده‌اید و بعد از آن دچار سردرد شده‌اید، به این موضوع توجه و حتماً فشار خون را کنترل کنید.
2- خونریزی از بینی: بعضی افراد، رگ‌های بینی‌شان حساس است و با گرم و خشک شدن هوا، دچار خونریزی از بینی می‌شوند. اگر دچار این عارضه نیستید، خونریزی از بینی می‌تواند نشانه فشار خون بالا باشد.
3- تنگی نفس: احساس خفگی و تنگی نفس- اگر به آسم یا هر نوع بیماری محرک دستگاه تنفس دچار نیستید - می‌تواند نشانه بالا رفتن فشار خون باشد.
4- تعرق، تپش، سرخی: سرخ شدن صورت، تعرق و بالا رفتن ناگهانی ضربان قلب نیز از دیگر نشانه‌های بالا رفتن فشار خون است.
آنچه فشار را می‌افزاید
«نمک نزن، فشار خونت می‌ره بالا»، «حرص نخور، فشار خونت می‌ره بالا»، «یه کم وزنتو کم کن، فشارخونت درست می‌شه» و... این توصیه‌ها را همه ما شنیده‌ایم. توصیه‌های درستی هم هست، اما دلیل فشار خون بالا را می‌توان به دو بخش تقسیم کرد؛ بخش نخست ابتلا به بیماری و بخش دوم، سبک زندگی نامناسب است.
با زمینه بیماری می‌آید
مصرف بعضی از داروها یا ابتلا به بعضی بیماری‌ها می‌تواند زمینه‌ساز ابتلا به فشار خون بالا باشد که از آن جمله می‌توان به مواردی مانند آپنه انسدادی خواب، بیماری کلیه، تومورغدد فوق‌کلیه، مشکلات غده تیروئید، اختلال‌های ژنتیکی‌ای که روی عملکرد رگ‌ها و قلب تأثیر دارند و مصرف بعضی از داروها مانند دکونژستان‌ها اشاره کرد. این موارد با تشخیص پزشک قابل شناسایی هستند. بنابراین با بروز نشانه‌های فشار خون بالا به پزشک مراجعه کنید.
از سبک زندگی می‌آیند
این موارد دقیقاً همان مواردی است که دست ما است! یعنی اینکه اگر سبک زندگی درستی داشته باشیم، دچار فشار خون بالا نمی‌شویم یا حداقل ابتلا به این بیماری به دلیل بالا رفتن سن، اتفاق می‌افتد.
شور که باشد: یکی از دلایل مهم افزایش فشار خون، مصرف خوراکی‌ها و تنقلات حاوی نمک، موادغذایی فرآوری شده حاوی نمک مانند سوسیس و کالباس و... و همچنین استفاده بیش از اندازه از نمک در هنگام طبخ غذا است.
چاق که باشیم: اضافه وزن یا چاقی مفرط یکی از دلایل ابتلا به فشار خون بالاست. به این دلیل که خون به اکسیژن بیشتری برای تأمین نیاز اکسیژن سلول‌ها نیاز دارد. با افزایش میزان شدت عبور خون از رگ‌ها، به دیواره رگ‌ها فشار وارد شده و فشار خون افزایش می‌یابد.
کم‌تحرک که باشیم: افرادی که کم یا بدون تحرک هستند، ضربان قلب بالاتری دارند. از سوی دیگر، برای انجام هر کاری، ضربان قلب بالاتر می‌رود. بنابراین به دیواره رگ‌ها فشار وارد شده و فشار خون افزایش می‌یابد. علاوه بر این کم‌تحرکی یا بی‌تحرکی باعث افزایش وزن نیز می‌شود.
دخانیات که مصرف کنیم: مصرف دخانیات به هر شکل، نه‌تنها در همان لحظه باعث افزایش فشار خون می‌شود بلکه به دیواره رگ‌ها نیز آسیب می‌رساند. آسیب به دیواره رگ‌ها نیز باعث تنگ شدن آنها و اختلال در عبور خون در رگ‌ها و افزایش فشار خون می‌شود.
پتاسیم که کم باشد: پتاسیم برای عملکرد سلول‌ها به‌ویژه سلول‌های قلب مهم است. اگر به هر دلیل میزان پتاسیم بدن کاهش یابد- عدم دریافت مقدار کافی پتاسیم در برنامه غذایی روزانه یا کمبود آب بدن - میزان سدیم بدن بالا می‌رود. به دنبال این اتفاق، فشار خون افزایش می‌یابد.
مضطرب که باشیم: استرس و اضطراب باعث افزایش فشار خون می‌شود. رفتارهای جبرانی ناشی از این حالت‌ها مانند مصرف دخانیات، پرخوری، اختلال خواب و... نیز مزید بر علت شده و افزایش فشار خون را تشدید می‌کنند.
در اینجا با همه عوامل افزایش فشار خون آشنا شدیم؛
اما راهکار کنترل افزایش فشار خون چیست؟
1- تغییر سبک: با دلایل افزایش فشار خون آشنا شدیم. بسیاری از این محرک‌ها با تغییر سبک زندگی برطرف می‌شوند. به این موارد دقت کنید:
حذف نمک: برای پخت غذا از نمک بسیار کم استفاده کنید. از مصرف تنقلات و خوراکی‌های شور خودداری کنید.
حذف سکون: تا حد ممکن، سعی کنید هر روز کمی تحرک بدنی داشته باشید. ساده‌ترین آن 30 دقیقه پیاده‌روی روزانه است. این کار به کاهش و کنترل وزن نیز کمک می‌کند.
حذف دود: یکباره امکان‌پذیر نیست؛ اما به تدریج می‌توانید مصرف دخانیات را ترک کنید.
کنترل استرس: این روزها هر روز با استرس تازه‌ای روبه‌رو هستیم! ترس از ابتلا به کرونا نیز مزید برعلت شده است. اما با یادگیری روش‌های کنترل استرس و اضطراب می‌توانیم به کنترل این احساس‌های مخرب و در نتیجه کنترل فشار خون کمک کنیم.
تنوع غذایی: با مصرف موادغذایی مختلف و مفید، املاح و ویتامین‌های ضروری را دریافت خواهید کرد. به این ترتیب کمبود ماده‌ای نمی‌تواند باعث افزایش فشار خون شود.
2- شناسایی: اگر سبک زندگی سالمی دارید اما به فشار خون بالا مبتلا شده‌اید - علایمی که در ابتدای مطلب به آن اشاره شد - ممکن است به بیماری‌ای مبتلا شده که از آن بی‌خبر هستید.
بنابراین با مراجعه به پزشک، از علت آن آگاه شده و درمان را آغاز کنید.
