سلامت نیوز: بیماران نیازمند پیوند عضو، چشم انتظار دریافت عضو اهدایی هستند تا شاید درد و رنج بیماری و خوابیدن روی تخت بیمارستان را فراموش کنند.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از مهر، موضوع اهدای عضو از مرگ مغزی، چند سالی است که در کشورمان بیشتر خودنمایی می‌کند و ما هر از گاهی، اخباری از گوشه و کنار جامعه می‌شنویم که اعضای بدن فرد مرگ مغزی را برای زنده ماندن چند بیمار اهدا کرده‌اند. اما واقعیت امر این است که هنوز آن طور که باید و شاید نتوانسته‌ایم از تعداد بالای مرگ‌های مغزی که در کشور اتفاق می‌افتد، برای زندگی دوباره بیماران نیازمند عضو پیوندی استفاده کنیم.
مهدی شادنوش رئیس مرکز مدیریت پیوند و درمان بیماری‌های وزارت بهداشت، گفت: مسئله پیوند اعضا یک حوزه انتخابی در کنار سایر درمان‌ها نیست بلکه تنها راه ادامه حیات است و در ناامید ترین لحظات زندگی یک بیمار که تنها راه چاره آن پیوند است و عمل پیوند مستلزم عضو اهدایی است و نیازمند یک تیم فداکار و ایثارگری دارد که بدون در نظر گرفتن محاسبات دنیایی و مادی بتواند به طور دقیق و درست این کار گروهی را به خوبی انجام دهد.
وی با اشاره به اینکه ایران در خصوص اهدای عضو در خاورمیانه رتبه نخست را دارد، افزود: در کنار ظرفیت‌های تخصص و دانش پیوند، توجه به لزوم افزایش باورهای اهدای عضو در جامعه ضروری است، باور به این موضوع که مرگ ما می‌تواند در حیات دوباره بخشیدن به شخص دیگر نقش پر رنگی داشته باشد. بنابراین چنانچه مسیر فرهنگ‌سازی تداوم داشته باشد تلاش‌های ما به بار خواهد نشست.
شادنوش با تاکید بر اینکه تمام هدف ما در تیم پیوند کشور این است که امید را زنده نگه داریم تا حتی یک بیمار هم فرصت خود برای ادامه حیات را از دست ندهد، گفت: در بخش‌های کلیه، قلب، کبد و سایر قسمت‌ها بیمارانی وجود دارند که نیازمند پیوند هستند.
روزانه ۷ تا ۱۰ نفر فوت می‌شوند
وی با عنوان این مطلب که روزانه ۷ تا ۱۰ نفر بر اثر کمبود ارگان‌های پیوندی جان خود را از دست می‌دهند، افزود: اگر بیماری دچار مرگ مغزی شد در چنین شرایطی اهدای عضو به جای سپردن اعضا به خاک، می‌تواند نجات بخش زندگی هشت فرد و زدودن رنج و درد از خانواده‌های ایشان باشد.
رئیس مرکز مدیریت پیوند و درمان بیماری‌های وزارت بهداشت، گفت: پیوند عضو در کشور یکی از حوزه‌های پرافتخار نظام سلامت است و همه اعمال جراحی که در دنیا برای پیوند عضو وجود دارد، در ایران نیز انجام می‌شوند. در سال گذشته به رغم شیوع کرونا، اعمال جراحی پیوند عضو با تلاش شبانه روزی دانشگاه‌های علوم پزشکی واحدهای فراهم آوری اعضا، تیم پیوند ادامه یافت و امیدواریم روند افزایش اهدای عضو در سال جاری، بیش از پیش استمرار یابد.
سام زراعتیان نژاد دوانی سرپرست واحد فراهم آوری اعضا و پیوند نسوج دانشگاه علوم پزشکی ایران، با اشاره به تاریخچه اهدا عضو در دانشگاه علوم پزشکی ایران عنوان کرد: این فرایند از سال ۹۶ در دانشگاه علوم پزشکی ایران پیگیری و برای ایجاد زیرساخت‌های بومی و جذب نیروهای دانشگاهی برنامه‌ریزی شد.
در حال حاضر حدود ۱۵۵ نیرو در واحد فراهم آوری دانشگاه علوم پزشکی ایران به صورت مستقیم و غیرمستقیم مشغول به فعالیت هستند که شامل نیروهای اداری، تیم پرستاری، اتاق عمل، شناسایی تلفنی و بازرسان حضوری هستند.
دانشگاه علوم پزشکی ایران به عنوان بزرگ‌ترین مرکز اهدا کشور در طی ۵ سال اخیر معرفی شده و واحد فراهم آوری اعضا و پیوند نسوج دانشگاه رتبه برتر کشوری را کسب کرده است.
سرپرست واحد فراهم آوری اعضا و پیوند نسوج دانشگاه علوم پزشکی ایران خاطر نشان کرد: در شرایط کرونا با توجه به افزایش اختصاص تخت‌های ICU به بخش کووید ۱۹، آمار اهدا نسبت به سال‌های قبل روند کاهشی داشته ولی در سال ۱۴۰۰ با استفاده از ICU ایزوله توانستیم ۲۰ ارگان را فراهم آوری کنیم. همچنین با حمایت دانشگاه در دوران کرونا توانستیم فرایند غربالگری و انجام تست pcr را برای بخش اهدای عضو فعال‌تر کنیم.
راه اندازی طرح ریجستری (ثبت) اطلاعات اهدا کنندگان و پیگیری وضعیت گیرندگان عضو از دیگر اقدامات واحد فراهم آوری دانشگاه علوم پزشکی ایران است.
زراعتیان نژاد تصریح کرد: فرایند اهدای عضو در ایران تحت گایدلاین های جهانی (TPN) انجام می‌شود. داشتن کارت اهدای عضو به منزله ایجاد آمادگی ذهنی برای فرد و خانواده وی است، لذا فرآیند اهدا منوط به رضایت خانواده است و روند رضایت گیری هم به تفکیک ارگان اهدایی صورت می‌گیرد. در صورت عدم رضایت خانواده مراحل اهدا متوقف می‌شود و نکته قابل توجه اینکه اهدا از دهنده غیر ایرانی به ایرانی و بالعکس اتفاق نمی‌افتد.
وی افزود: برای همزبانان کشور افغانستان هم تاییدیه کنسولگری و داشتن برگه رضایت الزامی است و افراد ناشناس و بی نام هم در لیست اهدا قرار نمی‌گیرند.
زراعتیان نژاد افزود: افراد دارای سطح هوشیاری ۳ غیرقابل برگشت برای اهدا عضو مناسب هستند که البته مرگ مغزی در این افراد باید توسط متخصصان نورولوژیست، جراح مغز و اعصاب، متخصص بیهوشی، پزشکی داخلی و نماینده پزشکی قانونی تأیید شود.
فرهنگ سازی در زمینه اهدای عضو
وی با تاکید بر ترویج و تبلیغ فرهنگ اهدای عضو از طریق سازمان‌های دولتی، رسانه‌های جمعی و سمن‌ها، افزود: با توجه به آمار بالای مرگ مغزی و لیست انتظار دریافت عضو در کشور از سویی و وجود اعتقادات دینی و اسلامی از سوی دیگر، فرهنگ سازی در این زمینه نیازمند یک روند مستمر سیستماتیک، توسعه همکاری بین بخشی و استفاده از مشاوران و متخصصین این حوزه است.
سرپرست واحد فراهم آوری اعضا و پیوند نسوج دانشگاه علوم پزشکی ایران، ضمن قدردانی از حمایت مسئولان دانشگاه علوم پزشکی ایران و وزارت بهداشت از بهره برداری بخش ICU ویژه و راه اندازی بخش پیوند ریه در آینده نزدیک خبر داد.
شرعی بودن اهدای عضو
شرعی بودن اهدای عضو طی فتوای آیت الله خمینی در سال ۱۳۶۸ تأیید شد و مقام معظم رهبری هم آن را تأیید مجدد کردند و با تلاش وزارت بهداشت روز ۳۱ اردیبهشت به عنوان روز ملی اهدا عضو، اهدای زندگی در تقویم جا گرفت.
نکته قابل توجه اینکه مرگ مغزی معادل مرگ قطعی است و هیچ درمانی برای آن وجود ندارد لذا هر فرد مرگ مغزی می‌تواند با اهدا یک تا هشت ارگان افراد بیمار را نجات دهد و زندگی را به آنها برگرداند.
قابل ذکر است ۲۸ هزار نفر در لیست انتظار قرار دارند که متأسفانه از این تعداد روزانه ۷ تا ۱۰ نفر فوت می‌کنند.
دریافت کارت اهدای عضو
یک سامانه مرکزی برای اهدا وجود دارد و افراد می‌توانند کد ملی خود را به سامانه ۳۴۳۲ پیامک و کارت اهدا عضو آنلاین را دریافت کنند.
از لحظه مرگ مغزی تمام ارگان‌ها لحظه به لحظه از بین می‌روند پس هرچه زودتر باید فرآیند اهدا و پیوند صورت گیرد، لذا باید برای افزایش آگاهی خانواده‌ها در این زمینه اطلاع رسانی شود که وجود ضربان قلب بعد از مرگ مغزی فرد به عنوان حیات نیست بلکه این ضربان به صورت مصنوعی است.
پیوند عضو فقط یک ایثار نیست
خسرو صادق نیت رئیس مجتمع بیمارستانی امام خمینی، گفت: با بسیاری از بیماران مواجه هستیم که تنها راه و چاره درمان آنها دریافت عضو جدید است.
وی افزود: پیوند عضو فقط یک ایثار نیست، بلکه یک فرهنگ سازی است که باید در جامعه رواج یابد تا مردم بدانند که می‌توانند با گذشتن از اعضای عزیزترین افراد زندگیشان به عزیزان خانواده‌ای دیگر، زندگی دوباره ببخشند.
