راه اندازي بورس مسكن، چالش يا فرصت؟

روزنامه تجارت- احمدرضا صباغي؛ به نظر مي رسد راه اندازي بورس مسكن يكي از راهكارهايي باشد كه هم بازار مسكن را از ركود فعلي خارج كند وهم نظم وانضباط را درزمينه قيمت گذاري وخريد وفروش به اين بازار برگرداند.
راه اندازي بورس مسكن در نگاه اول مي تواند بسياري از مشكلات خريد وفروش ملك را كه بيشتر هم ناشي ازعدم شفافيت است را حل كند.
در واقع  بورس مسكن مي تواند گامي مهم در جهت تامين مالي خريد مسكن براي خانواده هاي ايراني باشد به طوري كه اين بورس سبب مي شود تا در كنارافزايش قدرت خريد مردم بازار مسكن از تورم وگراني ناگهاني وبي ضابطه در امان بماند.
از ديگر مزاياي راه اندازي بورس مسكن مي توان به ايجاد يك نوع سازماندهي مديريت شده در بازار مسكن اشاره كرد به طوريكه راه اندازي اين بورس مي تواند دست بسياري از دلالان وواسطه گران بازار مسكن را كه از عدم وجود قوانين لازم در بخش خريد وفروش ملك دركشور سودهاي كلاني به جيب مي زدنند را ازاين بازار قطع كند.
البته هنوز از سوي مسئولان فرابورس ووزارت راه وشهرسازي ساز وبرگ راه اندازي بورس مسكن به صورت مشخص اعلام نشده است ولي ذكر اين نكته خالي از لطف نيست كه اگر قرار است بورس مسكن به صورت جدي راه اندازي شود نبايد به مسكن مانند كالاهاي ديگر كه در بورس خريداري مي شوند نگاه شود.
در واقع مسكن كالايي يكتا ومنحصر به فرد است كه وارد شدن آن به بازار سرمايه وبورس ساز وكار خود را مي طلبد ونبايد قوانيني كه درباره ساير كالاهاي موجود در بورس اعمال مي شود درباره مسكن هم  اجرا شود.
ازچالش هاي ديگر كه ممكن است با راه اندازي بورس مسكن براي بازار مسكن اتفاق بيفتد تنظيم  مقررات بورسي ثابت براي خريد وفروش خانه در سراسركشور از كلانشهرها گرفته تا روستاها است به طوري كه انبوه سازان وسازندگان كوچك در يك سبد قرار داده شوند كه در آن صورت بايد منتظر هرج ومرج  بيشتر دربازار مسكن باشيم.
درحقيقت بازار مسكن وخريد وفروش در آن تابع بسياري از عوامل داخلي وخارجي است ونبايد انتظار داشت كه راه اندازي بورس مسكن وواردشدن بخش مسكن به بازار سرمايه در همان ابتدا معجزه كند و تاثيرات مهمي را بربازار مسكن بگذاردبلكه بورس مسكن يك برنامه بلندمدت است واثرات آن راهم بايد به مرور زمان بر بازار مسكن مشاهده كرد.
 از سوي ديگر ممكن است ركود فعلي موجود در بازار مسكن هم بر بورس مسكن اثر گذار باشد و اين بازار سرمايه هم سرنوشتي همانند صندوق زمين وساختمان برايش رقم بخورد كه درباره اين موضوع كارشناسان خبره اقتصادي فرابورس ومسئولان وزارت راه وشهرسازي قبل از راه اندازي جدي بورس  بايد فكر وانديشه اي اساسي بكنند. اما درهمين حال عضو ناظر مجلس در شورای عالی بورس و اوراق بهاداردرباره راه اندازي بورس مسكن به ايرنا مي گويد: راه اندازی چنین بازار سرمایه ای می تواند هم شفافیت قیمت را در پی داشته باشد و هم تعادل عرضه و تقاضای مسکن را مدیریت کند اما از آنجا که مسکن کالایی منحصر به فردی است، احتمالا ایجاد چنین بازاری تا حدودی سخت است. محمدرضا پور ابراهيمي با بیان اينكه ایجاد بورس مسکن با هدف تشکیل بازار سرمایه رسمی برای حذف بازار غیررسمی فعلی مسکن در دستور کار قرار دارد، مي افزايد: طراحی مکانیزم بورس مسکن در آینده نزدیک عملیاتی خواهد شد.وی تصريح مي كند: یکی از گروه هایی که در برابر تشکیل بورس مسکن مقاومت می کنند، بعضي بنگاه های معاملات املاک هستند چرا که در حال حاضر قیمت مسکن شفاف نیست و با ایجاد بورس مسکن شفافیت به بازار مسکن و املاک برمی گردد، بنابراین کسانی که همواره در تلاش هستند در بازار مسکن به سودهای غیرمتعارف دست یابند، با ایجاد بورس مسکن مخالفت می کنند.
پور ابراهيمي با بیان اینکه بازارهای مالی و حجم معاملاتی که در بورس مسکن انجام خواهد گرفت، جذابیت زیادی برای فعالان بازار سرمایه ایجاد می کند،مي افزايد: قرار است در بورس مسکن افزایش حجم معاملات مسکن با سودهای متعارف جایگزین معاملات کم با سودهای کلان و غیرمتعارف شود تا سرمایه گذاران برای خضور در بورس مسکن تمایل بیشتری داشته باشند.
اما نایب رئیس کانون سراسری انبوه سازان كشور با بیان اینکه ساخت و سازهای مسکن می‌تواند در بورس عرضه شود به مهر مي گويد: جزئیاتی از طرح راه اندازي بورس مسكن با انبوه سازان مطرح نشده است اما این هم یکی از روش‌های تامین منابع مالی برای مسکن است که می‌تواند به اجرادر بيايد.فرشید پورحاجت با بيان اينكه این مدل از تامین سرمایه در کشورهای پیشرفته هم اجرا شده است، مي افزايد: البته با بومی سازی این طرح می‌توان به اجرای آن امیدوار بود زیرا اين طرح بايد با توجه به شرایط کشور و بازار مسکن داخلی پياده شود. وي با تاکید براینکه در یکسال اخير وزارت راه و شهرسازی سعی داشته است تا مدل‌های مختلف تامین مالی براي توسعه صنعت مسكن را ایجاد کند، تصريح مي كند: بورس مسکن هم احتمال دارد که در ابتدا برای پروژه‌های بزرگ تعریف شود اما بین پروژه‌ها ي ساختماني مختلف تفاوتی وجود ندارد و برای پروژه های کوچکتر هم می‌توان مدل خاصی تدوین کرد.
در هرحال راه اندازي بورس مسكن مي تواند باز خوردها وواكنش هاي متفاوتي را در بازار مسكن داشته باشد به طوري كه از يك سو اگر اين طرح به صورتي اجراشود كه فقط هدف انتقال بخش مسكن به بورس باشدنبايد به موفقيت آميز بودن آن در آينده اي نزديك اميدواربود چه بسا راه اندازي بورس مسكن با اين شرايط مانند كشيدن كبريتي برزير باروت در بازار آشفته مسكن باشد.
از طرف ديگر راه اندازي يك بورس مطالعه شده براساس قوانين درست خريد وفروش و با پيش بيني ارائه راهكارهاي لازم در صورت بروز مشكل مي تواند نقطه عطفي براي بازار مسكن وحتي خارج شدن اين بازار ازخواب عميقي باشد كه در آن گرفتار شده است.