مدیر کل آموزش سازمان تبلیغات اسلامی معتقد است اگرچه کرونا باعث تغییر سبک زندگی و مشکلات فراوانی شده ولی از طرف دیگر برخی فرصت ها را ایجاد کرده است. مثلا باعث کاهش هزینه های ازدواج شده و آمار ازدواج در برخی استان‌ها افزایش یافته است.
مهدی متقی فر با ارائه گزارشی از عملکرد آموزشی سازمان تبلیغات اسلامی به ایرنا گفت: کارگروه ترویج ازدواج و کاهش طلاق در دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی با حضور نمایندگانی از سازمان تبلیغات اسلامی، نهاد رهبری در دانشگاه ها، قوه قضاییه، بهزیستی و وزارت بهداشت تشکیل شده و وظیفه اصلی این کارگروه که پنج سال پیش شکل گرفته، ترویج ازدواج و کاهش طلاق است.
وی افزود: یکی از اقدامات این کارگروه تصویب شش ساعته شدن آموزش های هنگام ازدواج است که از سوی مجلس شورای اسلامی تصویب شد و امروز زوجین قبل از ازدواج باید شش ساعت آموزش ببینند که دو ساعت مربوط به اخلاق و احکام، دو ساعت بحث حقوق و روان شناسی و دو ساعت نیز مربوط به مسائل بهداشتی است.
عضو کارگروه ترویج ازدواج و کاهش طلاق افزود: دومین دستاورد این کارگروه تولید منابع محتوایی برای این کلاس های آموزشی بوده که با موفقیت انجام و در کشور منتشر شده است. البته سازمان تبلیغات اسلامی طرح های مختلفی در عرصه کاهش طلاق و ترویج ازدواج دارد که از ترویج ازدواج آسان گرفته تا قرار دادن مشاور در مساجد برای کاهش اختلافات و طلاق بوده است.
متقی فر اضافه کرد: اقدامات آموزشی برای اقشار تاثیرگذار مانند تربیت فرزند، بحث خانواده، ازدواج و مهارت های زندگی جزیی از این آموزش هاست. همچنین مربیان اخلاق و احکام از سوی سازمان تبلیغات اسلامی برای آموزش های هنگام ازدواج در سطح کشور اعزام می شوند که این مربیان از میان مبلغان برتر و شاخص در استان ها انتخاب شدند.
وی با اشاره به مشکلات ناشی از شیوع ویروس کرونا و محدود شدن آموزش های حضوری گفت: پس از برگزاری این دوره ها یک نظرسنجی از زوجین شرکت کننده در اواخر سال ۹۸ و اوایل ۹۹ صورت گرفت که میانگین امتیازات در همه عرصه ها از ۹۰ درصد به بالا بود و ما با این نظرسنجی ها انگیزه گرفتیم تا قالب کار را گسترش دهیم و فضای آن را متحول کنیم که به دلیل کرونا این کار دچار آسیب شد و برخی دوره ها را به صورت مجازی برگزار می کنیم.
این کارشناس مذهبی ادامه داد: البته برنامه ما ارتباط با زوجین تا پنج سال است و تلفن این افراد ثبت می شود و با برگزاری همایش ها در استان نیز پشتیبانی می شوند. طبق بررسی های صورت گرفته از زمانی که این طرح در استان فارس آغاز شده درحدود چهار تا پنج درصد آمار طلاق کاهش پیدا کرده و این نشان دهنده آن است که اگر این طرح ادامه پیدا کند نتایج خوبی خواهد داشت.
آمار ازدواج و طلاق پس از کرونا
وی افزود: در ایام کرونا و طی یک سال و نیم گذشته آمار طلاق پایین آمده یا به عبارتی متوقف شده و آمار ازدواج بالا رفته است. سال ۹۹ در برخی از استان ها حدود ۲۰ درصد رشد ازدواج داشتیم و زمانی که به صورت میدانی ریشه یابی کردیم متوجه شدیم که به دلیل کم شدن تجملات عروسی ها و کاهش هزینه های ازدواج بوده است.
متقی فر اضافه کرد: به عبارت دیگر بسیاری از جوانان از فرصت کرونا برای ازدواج استفاده کردند. مثلا در استان قم ۱۶درصد رشد ازدواج داشتیم و این نشان می دهد که اگر به فرهنگ قبلی ایرانی و اسلامی خود برگردیم و از تجملات بکاهیم به طور قطع آمار ازدواج بالا می رود و جوانان برای ازدواج رغبت پیدا می کنند.
وی افزود: سازمان تبلیغات اسلامی برای مخاطبان جوان و نوجوان در زمینه تولید محتوا در عرصه عفاف و حجاب فعالیت هایی داشته تا مفاهیم را به مخاطبان آموزش دهد. با توجه به اینکه استان‌ها در زمینه آموزش فعال هستند و بیش از ۱۵ هزار مخاطب دختر داریم که آموزش های لازم را دیده اند و برخی از آنها جزو اقشار تاثیرگذار بوده و می توانند آموزش دهند. مانند خواهرانی که در حوزه های علمیه هستند که ما در بحث آموزش آنان ورود داشتیم و در عرصه عفاف و حجاب کارهای خوبی شده است.
مدیرکل آموزش سازمان تبلیغات ادامه داد: در آموزش کارمندان دولت نیز با همکاری استان ها توانستیم کارمندهای خانم را در دو عرصه آموزش دهیم که استقبال خوبی شده است. یکی بحث عفاف و حجاب از منظر قرآن کریم است که امروز یکی از بحث ها این است که جایگاه قرآنی عفاف و حجاب چیست و از چه زمانی حجاب واجب شده است و ما توانستیم به مخاطبان بگوییم که عفاف و حجاب پایه قرآنی دارد.
وی افزود: بحث دوم موضوع عفاف و حجاب در سیره گذشتگان و بزرگان است که در این عرصه ها نظرات بزرگان چه در ایران و چه در دیگر مناطق را آورده ایم که این مطالب برای مخاطبان نیز جذاب بوده است. البته بحث عفاف و حجاب موضوعی است که مورد نظر همه ادیان الهی بوده است.
متقی فر ادامه داد: در حدود ۱۰ هزار نفر از سال ۹۹ تا کنون آموزش های مربوط به عفاف و حجاب را دیده اند. برخی تصور می کنند که بحث عفاف و حجاب فقط مربوط به خانم هاست در حالی که برای آقایان نیز مباحثی مطرح است. البته به دلیل ویروس کرونا آموزش های ما در سامانه آموزش مجازی مبشران متعلق به اداره کل آموزش های سازمان تبلیغات ارائه می شود و مخاطبان در آنجا صفحه اختصاصی دارند و آموزش ها را می بینند و پس از آزمون مدرک و گواهینامه نیز دریافت می کنند. این دوره ها به دلیل محدودیت کرونا در استان ها به صورت محدود به شکل حضوری برگزار می‌شود.
برگزاری کارگاه عفاف و حجاب برای دانشجویان
وی افزود: یکی از نکات در بحث عفاف و حجاب تعامل سازمان تبلیغات اسلامی با مجموعه ها و موسساتی است که در این عرصه فعالیت می کنند. مثلاً مرکز مطالعات راهبردی معارف اسلامی در مشهد برنامه هایی داشته است که به عنوان نمونه می توان به کارگاه عفاف و حجاب اشاره کرد که به صورت حضوری برای دانشجویان برگزار شده است.
ضرورت آموزش حجاب و عفاف از دوره ابتدایی
این مقام مسئول اضافه کرد: در استان‌های دیگر نیز این برنامه‌ها برگزار می شود ولی یکی از مشکلات این است که در بحث حجاب خودمان را در مقام دفاع قرار داده ایم و می‌خواهیم آن را توجیه کنیم که حجاب چیست در حالی که باید از سنین کودکی و نوجوانی کودکان را در این زمینه آگاه کنیم تا در سن جوانی مجبور نباشیم که برای حجاب آنان هزینه های زیادی داشته باشیم. لذا دستور کار ما این است که از مدارس این موضوع را پیگیری کنیم و نتیجه مطلوب آن زمان خواهد بود و در این زمینه در مدارس صدرا وابسته به سازمان تبلیغات اسلامی اقداماتی صورت گرفته است و نتیجه آن نیز در میان دانش آموزان و فارغ التحصیلان را می توان دید.
وی افزود: با وجود ۲۰۰ مدرسه وابسته به سازمان تبلیغات ارتباطی با وزارت آموزش و پرورش هم داریم و برنامه های مدارس صدرا با همکاری آموزش و پرورش شکل می گیرد ولی اینگونه نیست که در کل مدارس چنین اتفاقی بیافتد و امیدواریم در دولت آینده ارتباط محتوایی و آموزشی ما برقرار شود.
ضرورت حمایت از مجموعه های مردم نهاد برای ترویج مد و لباس
متقی فر درباره برنامه های سازمان تبلیغات برای مد و لباس گفت: در عرصه مد و چادر اقدامی نداشتیم ولی چنین موضوعی ذوق و سلیقه مردمی را می‌طلبد و در واقع مجموعه‌های مردمی و میانی در عرصه عفاف و حجاب باید مورد حمایت قرار گیرند تا بتوانند ورود پیدا کنند. البته خلاء چنین برنامه هایی مانند طراحی لباس بانوان و چادر احساس می‌شود که باید مورد حمایت قرار گیرند.
وی تاکید کرد: شکل گیری شبکه ای که در آن حلقه های میانی مردمی بتواند مباحث مختلف فرهنگی و اجتماعی مانند عفاف و حجاب را دنبال کند ضروری است و ما باید به سراغ حلقه های میانی برویم که بین حاکمیت و مردم قرار دارند و مهمترین آورده سازمان تبلیغات درست کردن شبکه حلقه های میانی است که در حال شکل گیری است و حداقل آن این است که در بین مداحان و مسئولان هیئت ها و مبلغان شاخص، این شبکه شکل گرفته و گروه‌های تبلیغی در پیشبرد مباحث فرهنگی به ویژه در بحث عفاف و حجاب خیلی کمک کننده هستند.
این کارشناس مذهبی افزود: البته باید دقت کرد که مخاطبان این مجموعه ها موردنظر هستند. مثلاً در محرم افراد بسیاری در مراسم مذهبی شرکت می‌کنند که از آنان با عنوان قشر خاکستری یاد می شود و در مراسم مذهبی و ملی مانند اربعین و مناسبت هایی مانند سالگرد شهید حاج قاسم سلیمانی مخاطبان بسیاری داریم. مثلاً در ماه محرم خانم های مبلغ یا خانم های جلسه ای مخاطبان بسیاری دارند به ویژه جوانان که در تهران جلسات فراوانی دارند و حتی سال گذشته در پارک‌ها جلسه برگزار می کردند.
وی افزود: در بحث گروه های جهادی و گروه‌های تبلیغی افرادی به عنوان مشاور در پارک ها و سواحل مستقر می شوند و فعلا به خاطر کرونا این برنامه ها محدود شده است ولی بیشترین مخاطبان ما کسانی هستند که جزو قشر صرفا مذهبی نیستند و قشر خاکستری جزو مخاطبان ما هستند که از مشاوران و طلبه ها مشاوره می گیرند و ما باید برای آنان برنامه داشته باشیم و نباید نگاه ما فقط به قشر مذهبی باشد و بر همین اساس مخاطبان ما عموم مردم هستند. مثلا جشن های خیابانی که در ایام ولادت امام رضا (ع) در تهران برگزار شد و مخاطبان بسیاری داشت، از این برنامه هاست.
پای کارآوردن مردم مهمترین هدف سازمان تبلیغات است
وی درباره چشم انداز فعالیت های سازمان تبلیغات اسلامی گفت: هر جایی که ما توانستیم مردم را در امور فرهنگی و اجتماعی دخیل کنیم، نتیجه گرفته ایم و از زمان قبل از پیروزی انقلاب تا کنون هر جایی که مردم پای کار بودند ما نتیجه گرفتیم و بر همین اساس مهمترین و بزرگترین هنر سازمان تبلیغات اسلامی پای کار آوردن مردم است و ما باید هم تبلیغ را به صورت مردمی اداره کنیم و همچنین کارهای فرهنگی را به صورت مردمی پیش ببریم.
متقی فر از مواسات مردمی به عنوان نمونه یاد کرد و گفت: هیئت ها و گروه های جهادی در این عرصه پای کار آمدند یا مساجد به صورت مردمی اداره می شوند یا کانون هایی که در مساجد شکل می گیرند، همه اینها ظرفیت‌های مردمی است و وظیفه سازمان تبلیغات پای کار آوردن این حلقه های میانی است تا بتواند اثرات فرهنگی و اجتماعی را در کف جامعه بگذارند و در عرصه فعال کردن حلقه های میانی که به واسطه خود مردم شکل گرفته در آینده خبرهای خوبی در زمینه تاثیرگذاری اجتماعی و فرهنگی خواهیم داشت.
