شوک طرح صیانت بر اقتصاد

گروه اقتصادی – کورش شرفشاهی: مجلس شورای اسلامی در اقدامی نابهنگام طرحی را در اولویت بررسی و تصویب قرار داد که با واکنش های تند جامعه به ویژه فعالان اقتصادی مواجه شد. این طرح با عنوان صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی با پیشنهاد کمیسیون فرهنگی مطرح و به تصویب رسید. علاوه بر نگرانی اجتماعی فرهنگی، باعث نگرانی فعالان اقتصادی به ویژه در شرایط کرونا که بیشتر فعالیت‌ها به فضای مجازی کوچ کرده را فراهم کرد. نگاه های نگران دلسوزانه و حوزه کسب و کار حاکی از آن است که در صورت تصویب نهایی این طرح، کسب و کارهای بیشماری شغل خود را از دست خواهند داد و شاغلان بسیاری به خیل بیکاران خواهند پیوست. بی شک این طرح و تصویب آن پیامدهای گسترده ای می تواند در عصر اطلاعات و ارتباطات موجب شود که به همین دلیل روزنامه تجارت به تحلیل آن میپردازد.

ضرورت توسعه فعالیت‌های تجاری در فضای مجازی
در شرایطی که کرونا دنیا را به چالش کشیده، کسب و کارهای سنتی مانند گذشته زمینه فعالیت ندارند و از سوی دیگر امکان بیرون رفتن مردم و خرید حضوری از مغازه ها به حداقل ممکن کاهش یافته، قوانین خرید ماهیت خود را از دست داده است.
در چنین شرایطی کشورمان شاهد پیک های متولی کروناست و روزانه در اثر این اپیدمی جهانگیر، تعداد زیادی از هموطنان مان قربانی می‌شوند، آین سوال مطرح می شود که محدود کردن فضای مجازی که بستری برای کم شدن ارتباطات اجتماعی زمینه‌ساز گسترش کرونا میشود، معقول و منطقی است؟ آیا در این شرایط تصویب این طرح به غیر از نگرانی و اضطرابی افزون بر نگرانی های موجود نخواهد بود؟ اصرار نمایندگان مردم در خانه ملت نشان می دهد که عده‌ای از شهروندان بر این باور هستند که گویا نمایندگان در فضای دیگری زندگی می‌کنند، در سطح شهر و بین مردم نیستند و از مشکلات و چالش‌های معیشتی و نحوه زندگی جامعه اطلاعی ندارند. مردم بر این باور هستند که در حال حاضر که کرونا اجازه فعالیت اقتصادی در بسیاری از عرصه ها را از بین برده، افزایش پهنای باند باید در اولویت مجلس نشینان باشد و آموزش های استفاده از بستر فضای مجازی برای کسب و کارها مورد توجه بیشتر قرار گیرد، در حالی که این مصوبه به غیر از نارضایتی و آسیب های اقتصادی غیر قابل جبران، هیچ دستاورد دیگری ندارد.

ناکارآمدی طرح صیانت در برابر رشد تکنولوژی
از هنگامی که این طرح پیشنهد شد تا همین لحظه اظهار نظرهای متفاوتی داشته است. اما نکته مهم اینجاست که راه اندازی و فغعال شدن اینترنت ماهواره ای به صورت گسترده مورد توجه رسانه ها و فضای مجازی قرار گرفته، نکته ای که نشان می‌دهد در مقابل تکنولوژی به جای روش‌های سلبی باید به سمت رویکردهای ایجابی سوق پیدا کنیم. کشور ما همواره در برابر تکنولوژی‌های روز واکنش‌های سلبی داشته و این واکنش ها موجب شده همواره تکنولوژی با تأخیر اما در نهایت پذیرفته شود. چنانچه این مصداق را می‌توان از کشف بلندگو تا رادیو، تلویزیون، اینترنت و شبکه‌های اجتماعی مشاهده کرد. در صورتی که اگر همزمان با کشف و عالمگیر شدن تکنولوژی، بسترهای فرهنگی استفاده درست از آن را فراهم کنیم و سواد و دانش مردم را برای بهره‌گیری از آنها ارتقا دهیم، علاوه بر روشنگری در مورد نیمه روشن تکنولوژی، در مورد نیمه تاریک آن می توانیم چشم ها را باز می کنیم و در عین حالی که از تکنولوژی استفاده می کنیم، از آثار زیانبار آن بکاهیم. اینکه برای مبارزه با آسیب‌ها و زیان‌های تکنولوژی البته آن بخشهایی که در حکم ویرانگر هستند و می توانیم آنها را به عنوان آسیب‌رسان به دیگران فرض کنیم، با کار فرهنگی از استفاده مثبت آن بیشتر منتفع بشویم. نمایندگان مجلس باید با مرور زمان تکنولوژی های نوین و شیوه های برخورد و نتایج آن را آموزش گرفته و به جای اقدامات سلبی، بسترسازی قانونی برای استفاده بهتر را به کار گیرند و زمینه ارتقای سواد رسانه‌ای و دانش عمومی را فراهم کنیم تا دغدغه فرهنگی افرادی که نگران هستند نیز مرتفع شود. نمایندگانی که امروز طرح صیانت را به جد مطرح می کنند، آیا می توانند جلوی رشد تکنولوژی را بگیرند و فراگیری آن را سد کنند. بی شک نمی‌توان اقتصاد کشور را از این ظرفیت بالقوه محروم کرد، اما می‌توان با ارتقا دانش و آگاهی، مردم را در برابر تبعات منفی فضای مجازی مصون کرد.

بیکاری گسترده پیامد طرح صیانت
امروزه همه دست اندرکاران حوزه اقتصادی بر این نکته معترف هستند که صدها هزار ایرانی از شبکه‌های مجازی امرار معاش می‌کنند و اگر نمایندگان برخی ناهنجاری های فرهنگی مرتبط با فضای مجازی را می بینند، باید حجم عظیم گردش مالی و فعالیت‌های اقتصادی در این بستر را نیز ببینند. به طور یقین طرحی که موجب ناامیدی و چالش اجتماعی در بین فعالان اقتصادی می شود، نمی تواند کمکی به منافع ملی و سرمایه اجتماعی بکند.