سلامت نیوز:بیشتر ما با واژه تکراری اما دردناک «کودک کار» آشنایی داریم. کودکان سرگردانی که از حدود دهه70 بر سر چهارراه‌ها چشم هر رهگذر و شهروندی را به خود جلب می‌کرد.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه صبح نو ،کودکان هشت، 10ساله آبپاش‌به‌دست برای تمیز کردن شیشه‌های ماشین رهگذران، دستان نحیف‌شان را روی شیشه‌های ماشین می‌کشیدند به امید دریافت پولی ناچیز یا فال به دست سر هر چهارراهی التماس‌کنان تن نحیف‌شان را به تن سخت ماشین می‌کشیدند برای خرید یکی از آن‌ها از سوی راننده. اما دیگر کمتر مسوولی است که اسم کودک کار را نشنیده یا سر چهارراهی ندیده باشد.
مسوولانی که با ماشین‌های محافظ یا شخصی خود در شهر، این دسته از کودکان معصوم را می‌دیدند و به‌راحتی می‌گذشتند.گزارش‌های متعدد حکایت از آن دارد که کودکان کار روزها را در شهر یا به زباله‌گردی مشغول‌اند یا در سر چهارراه‌ها به فروش فال یا گل و پاک کردن شیشه خودروها همچنان می‌پردازند. کودکان 10، 12سالهای که بچگی نکرده ناگهان گرفتار سودجویان و سرشبکه‌های باند مافیای بهره‌کشی و استعمارگر و بهره‌کش شده‌اند.
این را رییس پلیس پایتخت می‌گوید. سردار رحیمی، فرمانده انتظامی تهران بزرگ در تازه‌ترین اظهارات خود درباره کودکان کار می‌گوید: «کسانی را که بر سر چهارراه‌ها و خیابان‌های تهران کار می‌کنند، نباید کودکان کار نامید، این کودکان مستعمره این باندها هستند و ره‌توشه تلاش این کودکان را سرشبکه‌ها و رؤسای این باندها به جیب خودشان می‌زنند.»
سردار حسین رحیمی درباره فعالیت باندهای قاچاق کودکان کار در تهران همچنین می‌افزاید: «گروه‌ها و باندهایی هستند که هر روز کودکان کار را بر سر چهارراه‌ها و خیابان‌های پایتخت قرار می‌دهند و شب‌ها آن‌ها را جمع‌آوری می‌کنند.» البته مافیای کودک کار موضوع جدیدی نیست که رییس پلیس پایتخت به آن اشاره دارد. گزارش‌های بسیاری از طریق رسانه‌ها و روزنامه‌ها مکرر طی سالهای گذشته با گزارش‌های خود سعی کردند این معضل اجتماعی را به اطلاع مسوولان امر برسانند، اما گویا تاکنون هیچ گوش شنوایی نیست تا این معضل بزرگ شهر تهران را رسیدگی کند.
افزایش کودکان کار در جهان
درحالی‌که آمار دقیقی از کودکان کار در ایران ثبت نشده است، سازمان ملل متحد تعداد کودکان کار در جهان را پس از شیوع ویروس کرونا تا 160میلیون نفر تخمین می‌زند. گفته می‌شود پس از همه‌گیری شیوع کرونا تعداد زیادی از این کودکان یا ترک تحصیل کرده‌اند یا به‌خاطر آنلاین بودن مدارس فرصت بیشتری برای کار دارند.
این دسته از کودکان کار و زباله‌گرد سختی‌ها را به جان می‌خرند تا در دل شهر و در کوچه پس‌کوچه‌های ناامن تا کمر در سطل زباله فرومی‌روند به امید جست‌وجوی طلای سیاه؛ اما در این راه چه ناسزاهایی از برخی افراد که می‌شنوند و چه ناملایماتی که به جان می‌خرند. آمار این دست از کودکان کم هم نیست و اخبار ضدونقیض از افزایش زباله‌گردها به گوش می‌رسد. در همین رابطه، علیپور، مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران می‌گوید: تعداد کودکان زباله‌گرد تهران به ۴۰۰نفر هم نمی‌رسد و بیشتر این زباله‌ها ازسوی کارگران شهرداری جمع‌آوری می‌شود.این تعداد آمار درباره کودکان زباله‌گرد در حالی است که «محمود علی‌گو» رییس اورژانس اجتماعی کشور اعلام می‌کند: «براساس اطلاعات سازمان‌های مردم‌نهاد، در تهران نزدیک به چهارهزار کودک زباله‌گرد وجود دارد.»
اما داریوش بیات‌نژاد، مدیرکل بهزیستی استان تهران در سال۹۷ گفته بود که تعداد کودکان کار و خیابان تهران دوبرابر متوسط کشوری است. وی با بیان اینکه در 6ماهه نخست سال97 بیش از سه‌هزار کودک خیابانی موردپذیرش قرار گرفته‌اند، می‌افزاید: این کودکان در سه مرکز دولتی و 20مرکز حمایتی - آموزشی پذیرش شدند و خدمات دریافت کردند که از این تعداد 504نفر ایرانی و دوهزارو 740نفر خارجی بودند.
دست‌به‌دست شدن کودکان کار بین شهرداری و بهزیستی
متاسفانه زباله‌گردی که این روزها سنجاق شده با نام کودکان کار، جامعه هدف را نگران‌تر از پیش کرده است؛ کودکانی که وقت بازی با همسالان خود را ندارند و به‌خاطر مشکلات خانواده که بیشترشان یا درگیر اعتیادند یا بیکارند، هزینه خانه و خانواده بر دوش آن‌ها سنگینی می‌کند. بارها از زبان مسوولان شهرداری شنیده شده که در حال جمع‌آوری و ساماندهی کودکان کار هستند یا سازمان بهزیستی از همکاری با شهرداری برای ساماندهی کودکان کار سخن گفته است.
در همین رابطه، رییس سازمان بهزیستی کشور نیز می‌گوید: «متاسفانه کودک زباله‌گرد هنوز مشاهده می‌شود، پس رایزنی‌های بهزیستی با شهرداری درباره به کارنگرفتن پیمانکارانی که از این کودکان استفاده می‌کنند، موفق نبوده و بهزیستی این امر را پیگیری می‌کند و کار را رها نمی‌کنیم و اگر جایی کورسویی باشد آنقدر در را می‌زنیم تا در باز شود.»
وحید قبادی‌دانا با بیان اینکه زباله‌گردی به این شکل است که کودکان ازسوی پیمانکاران در محله‌های شهری به کار گرفته می‌شوند، افزود: «زباله، طلای سیاه است و هرکسی نمی‌تواند زباله‌گردی کند؛ بنابراین در هر محله‌ای یک کودک ازسوی پیمانکاران به کار گرفته شده که این پیمانکاران زیر نظر شهرداری هستند.»
وی همچنین می‌افزاید: «براساس رایزنی‌های بهزیستی و شهرداری تهران، مقرر شد شهرداری پایتخت پیگیر منع به‌کارگیری کودکان زباله‌گرد باشد و قرارداد این پیمانکاران را لغو کند اما کودک زباله‌گرد هنوز مشاهده می‌شود، پس این طرح موفق نبوده و بهزیستی این امر را پیگیری می‌کند و کار را رها نمی‌کنیم.» آنچه مسلم است کودکان کار حقیقت تلخ این جامعه هستند و نگرانی‌های زیادی را به جامعه تحمیل می‌کنند؛ چه اینکه به‌وسیله پیمانکاران شهرداری مورد بهره‌کشی قرار گیرند و چه اینکه ازسوی عده‌ای سودجو مورد استثمار قرار گیرند.
چه زمانی که دولتمردان با چشم خود می‌دیدند و به تمسخر از کنارش رد می‌شدند با یک اسکناس هزار تومانی! و چه دوره‌ای که رییس‌جمهوری تدبیر و امید مشکلات مردم را از داخل ماشین شیشه‌دودی رصد می‌کردند و تبسمی بر لب داشتند... اما شهرداری حناچی هم که روزهای آخرش را مانند دولت روحانی می‌گذراند با همه وعده‌های بی‌حاصلش، می‌ماند غم بزرگ لاینحل کودکان کار در این شهر درندشت و مصائب حاصل از آن برای دولت سیزدهم و شهردار جدید؛ به امید آنکه پرونده این معضل اجتماعیروی میز کار شهردار جدید در اولویت قرار گیرد.
