روزنامه تجارت- احمدرضا صباغي؛ يكي از مهمترين بخش هاي حمل ونقل كشور كه پس از پيروزي انقلاب اسلامي با تحريم هاي بين المللي و محدوديت هاي زيادي روبرو بوده است بخش ناوگان حمل ونقل هوايي وصنايع وابسته به آن است.
در حقيقت براساس متن جامع توافق هسته اي بخش هواپيمايي وهوانوردي كشور پس از 35 سال تحريم بين المللي مي تواند اقدام به خريد انواع هواپيماي مسافربري از كوتاه برد گرفته تا بلند برد به همراه قطعات آن در بازارهاي جهاني كند.
از سوي ديگر توافق هسته اي موجب شد تا دسترسي به فرودگاه هاي كشورهاي عضو اتحاديه اروپا براي هواپيماهاي باري ايراني امكان پذير شود.
اجازه ارتقاي وتوسعه فرودگاههاي كشور با توجه به خريد تجهيزات آن از كشورهاي اروپايي از جمله بندهاي ذكرشده در متن جامع توافق هسته اي همزمان با لغو تحريم هاست.
البته اين اتفاقاتي كه در توافق هسته اي ذكر شده است منوط به قطعي شدن وتصويب كليات متن اين توافق در سازمان ملل وبه دنبال آن لغو تحريم هاي بين المللي از صنعت هوايي كشور است هرچند پيش از اين توافق وزير راه وشهرسازي گام ها مثبتي را براي صنايع هوايي كشور برداشته است.
در واقع عباس آخوندي با شروع سال جاري در گام اول خبر از ورود نه فروند ايرباس تازه نفس به كشور داد كه همين امر بيش از 10 سال ناوگان هوايي كشور را جوان تر كرد.
سكاندار وزارت راه وشهرسازي سپس براي شركت در نمايشگاه صنعت هواپيمايي راهي پاريس شد وپس از بازگشت از فرانسه خبرهاي خوشي را از مذاكراتش با غول هاي هوايي دنيا همچون بوينگ،ايرباس وايرفرانس داد به طوري كه پس از بازگشت آخوندي از پاريس وي خبر از ورود بعضي تجهيزات فرودگاهي وهواپيمايي در شهريورماه سال جاري داد ونيازناوگان هوايي كشوررا بيش از 400 هواپيما برآورد كرد كه قول خريد آن را با حصول توافق هسته اي در آينده اي نزديك داد.
درهمين حال وبا حاصل شدن توافق هسته اي ازيك طرف و جديت وهميت وزير راه وشهرسازي از طرف ديگر اميد مي رود تا ناوگان هوايي كشور در دوران پسا تحريم بتواند به جايگاه واقعي خود در سطح بين الملل برسد.
هرچندموضوع نوسازي ايرلاين ها از مهم ترين موضوعات مورد توجه عباس آخوندي همزمان با لغو تحريم ها است به طوري كه وي خبر از برنامه ريزي وزارت راه وشهرسازي براي ايجاد تغيير و تحولات در دو ايرلاين مهم ايراني يعني هما وآسمان مي دهد.
امادرحالي كه در سه دهه گذشته سن هواپيماهاي موجود در ايرلاين هاي كشور به كمتر از20 سال نرسيده است عمر متوسط هواپيماهاي استفاده شده در كشوري مثل امارات كه چندان هم از ما دورنيست به كمتر از شش سال مي رسد ويا سن ناوگان هواپيمايي در آلمان به طور متوسط زير 10 سال است.
درواقع دوران پسا تحريم مي تواند فرصتي مناسب براي ايرلاين ها وشركت هاي هواپيمايي كشور باشد تا با خريد وواردكردن هواپيماهاي جديد از كمپاني هاي معتبر هواپيما سازي دنيا سبب شوند تا علاوه بر جوان شدن ناوگان هوايي كشور ديگر شاهد سقوط توپولوف ها وآنتونف هايي كه در سالهاي گذشته جان بسياري از هموطنان مارا مي گرفتند نباشيم.
اما درهمين حال دبير انجمن شركت هاي هواپيمايي درباره تاثير رفع تحريم ها برصنعت حمل ونقل هوايي كشوربه فارس مي گويد: از روزی که توافق انجام شد چندین کمپانی برای همکاری با شرکتهای هواپیمایی ما اعلام آمادگی کردهاند و در این باره تماسهای زیادی توسط کمپانیها و شرکتهای مرتبط با اين صنعت انجام و درخواستهایی از طریق ایمیل و یا حتی تلفن مطرح شد.
مقصود اسعدي ساماني تصريح مي كند:البته شرکتهای هواپیمایی ما باید کمپانی و شرکتهایی را برای همکاری انتخاب کنند که ساز و کار بازار حمل و نقل هوایی ایران را بشناسند؛ مثلاً شرکتهایی که در زمان تحریم ارتباط مناسبی با کشور ما داشتهاند و آنهایی که بتوانند در شرایط رقابتی، قیمت کمتری را برای همکاری ارائه بدهند.
وي به الزامات توسعه صنعت حمل و نقل هوایی در دوران پساتحریم اشاره مي كند ومي افزايد: رفع نرخهای تکلیفی و آزادسازی نرخهای خدمات حمل و نقل هوایی، تسهیل مقررات استفاده از صندوق توسعه ملی، امکان استفاده از فاینانس خارجی، استفاده از هواپیمای اجارهای در کوتاه مدت و با سال ساخت کمتر، در شرایط فعلی باید در دستور کار قرار گیرد.
دبير انجمن شركت هاي هواپيمايي اظهار مي كند: در حال حاضر در بحث تأمین نقدینگی، صنعت هوايي مشکلاتی دارد و باید بانکها به این عرصه وارد شوند.؛ به هر حال به تعداد فراوانی هواپیما نیاز داریم که تأمین مالی آن از سوی شرکتهای هواپيمايي كشور امکانپذیر نیست و باید بانکها و صندوق توسعه ملی وارد میدان شوند.
اما ازسوي ديگر آرمان بیات كارشناس صنعت هوانوردي درباره وضعيت صنايع هوايي دردوران پسا تحريم به پايگاه خبري وزارت راه وشهرسازي مي گويد: لغو تحریمها، واردات و خرید هواپیماهای جدید به کشور را تسهیل می کند اما تاثیري در مدیریت کلان صنايع هوايي ندارد.
بيات با بیان اینکه حتی در صورت لغو تحریمها باید امکان خرید هواپیما به صورت اقساطی برای ایرلاینها وجود داشته باشد تصريح مي كند: حتی اگر بعد از تحریمها هواپیمای نو وارد کشور شود هزینههای ارزی برای عملیاتی کردن آنها همچنان وجود دارد و بر همین اساس کمپانیهایی که به ایران هواپیما میفروشند باید تحریم مالی این بخش را هم لغو کنند چراکه هیچ ایرلاینی در دنیا هواپیمای نقد خریداری نمیکند بلکه 10 تا 15 درصد به صورت نقد به کمپانی سازنده پرداخت می شود و مبلغ باقی مانده طی اقساط 10 تا 15 ساله با یک سود مشخص سالانه پرداخت خواهد شد که این هزینه از محل بهره برداری ایرلاین از هواپیما تامین میشود.
وی با اشاره به دغدغه مالی ایرلاینها تصريح مي كند: این دغدغهها موجب شده تا شرکتهای هواپیمایی در جهت فروش بليت هاي چارتري به آژانسهای هواپیمایی تمایل پیدا کنند چراکه در این شرایط نقدینگی ایرلاین ها سریعتر از فروش پروازهای برنامهای و سیستمي تامین مي شود.
این کارشناس صنعت هوانوردی مي افزايد: علیرغم اینکه در فروش چارتری، ایرلاین صندلیهای خود را با قیمت کمتری به آژانسهای مسافرتی به فروش می رسانند اما منابع مالی آن زودتر وصول میشود تا بتواند بدهیها و هزینههای خود را بپردازد.
بنابراين به نظر مي رسد باشروع اجراي توافق هسته اي فصلي جديد در ناوگان حمل ونقل هوايي كشور وبه خصوص نوسازي ايرلاين ها داخلي بوجودآيد وشاهد روزهاي خوبي براي شركت هاي هوا پيمايي باشيم.