گویی بحران کرونا تمام شدنی نیست؛ از آخرین روزهای سال ۲۰۱۹ میلادی که ویروس مرگبار کرونا سایه شومی بر جهان انداخت، تا همین امروز که حدود ۲۰ ماه از همزیستی ما با این ویروس می‌گذرد، تغییر چهره آن بارها کار دست کشورهای مختلف داده و مرگ و میر بالایی به دنبال داشته است. اما از زمانی که شیوع گسترده کرونا دلتا در هند و در پی آن شناسایی موارد ابتلا به قارچ سیاه اعلام شد، نگرانی مقامات بهداشتی دوچندان شده است.
قارچ سیاه چیست؟
معمولا عفونت‌های قارچی می‌تواند ویرانگر باشند. "موکورمایکوزیس" یا همان قارچ سیاه عفونتی بسیار نادر است که در اثر قرار گرفتن در معرض کپک مخاطی ایجاد می‌شود که معمولاً در خاک، گیاهان، کود و میوه‌ها و سبزیجات در حال پوسیدگی یافت می‌شود. متخصصان معتقدند این عفونت در همه جا یافت می‌شود؛ در خاک و هوا گرفته تا حتی در بینی و مخاط افراد.
این بیماری بر سینوس‌ها، مغز و ریه‌ها تأثیر می‌گذارد و به سرعت از آنجا به صورت، فک، چشم‌ها و مغز گسترش می‌یابد. قارچ جریان خونی را که بافت عفونی از آن می‌گذرد، مسدود می‌کند و این بافت مرده است که به جای خود قارچ باعث تغییر رنگ پوست افراد می شود.
افراد در معرض خطر قارچ سیاه
قارچ سیاه ممکن است در افراد دیابتی و یا دارای نقص شدید ایمنی مانند بیماران مبتلا به سرطان یا افراد مبتلا به HIV/AIDS تهدید کننده زندگی باشد.
قبل از همه گیری، مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC) میزان مرگ و میر در اثر قارچ سیاه را ۵۴ درصد گزارش کرده بود و اکنون میزان شیوع بالای آن در هند گزارش شده، البته چند کشور دیگر نیز مواردی از این بیماری داشته اند.
دلیل شیوع قارچ سیاه در پاندمی کرونا
پزشکان دلیل شیوع گسترده این بیماری در پاندمی کرونا را استفاده از داروهای ضد التهاب در بیماران مبتلا به کووید اعلام کرده اند.
استروئیدها التهاب ریه ها را در بیماری کووید -۱۹ کاهش می‌دهند و به نظر می رسد آسیب هایی که ممکن است هنگام مبارزه با ویروس کرونا در سیستم ایمنی بدن ایجاد شود، متوقف کنند. اما این دارو ایمنی را کاهش می دهد و سطح قند خون را در بیماران دیابتی افزایش می دهد. تصور می شود این افت ایمنی می تواند باعث ایجاد مواردی از موکورمایکوزیس شود.
دیابت سیستم دفاعی بدن را کاهش می دهد، ویروس کرونا آن را تشدید می کند و سپس استروئیدهایی که به مبارزه با کووید -۱۹ کمک می کنند مانند سوخت به آتش عمل کرده و عاملی در بروز قارچ سیاه است. به عبارت دیگر، دیابت نه تنها خطر ابتلا به کووید ۱۹ شدید را در فرد افزایش می دهد، بلکه شرایطی نیز فراهم می کند که در آن عفونت های قارچی می توانند رشد کنند. بدتر از این استروئید و دگزامتازون ایمنی را سرکوب می کنند.
نحوه انتقال قارچ سیاه
چندین نظریه در مورد منبع عفونت های موکومایکوزیس در حال انتشار است که بسیاری از آنها بی اساس است.
نکته مهم این است که موکورمایکوزیس نمی تواند از فردی به فرد دیگر منتقل شود، بنابراین نیازی به جداسازی افراد نیست. منبع عفونت محیطی است، رشد قارچ ها در آب، سیلندرهای اکسیژن، مرطوب کننده ها رخ می دهد. برخی از صاحب نظران به این نتیجه رسیده اند که قارچ ها باید در آب کثیف در کپسول های اکسیژن بیمارستان یا دستگاه های مرطوب کننده رشد کنند. با این حال، هیچ شواهدی مبنی بر این که این اتفاق می افتد وجود ندارد و قارچ شناسان اشاره کرده اند که قارچ ها نمی توانند در مایع اسپور تولید شوند. علاوه بر این، اکسیژن خالص ذخیره شده در سیلندرها به احتمال زیاد برای رشد انواع میکروارگانیسم ها جای خوبی نیست.
ماسک های صورت حاوی قارچ سیاه نیستند؛ هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد ماسک صورت می تواند قارچ ها را در خود جای دهد.
افراد از طریق تماس با هاگ های قارچی در محیط دچار قارچ سیاه می شوند. به عنوان مثال، فرم های عفونی ریه یا سینوسی می تواند پس از استنشاق هاگ ها از هوا رخ دهد. عفونت پوستی می‌تواند پس از ورود قارچ به پوست از طریق خراش، سوختگی یا سایر انواع آسیب های پوستی ایجاد شود. اجتناب از تنفس هاگ های قارچی دشوار است زیرا قارچ هایی که باعث ایجاد قارچ سیاه می شوند در محیط شایع هستند.
درمان قارچ سیاه
هیچ واکسنی برای جلوگیری از قارچ سیاه وجود ندارد. برای افرادی که سیستم ایمنی بدن آنها ضعیف شده است، ممکن است راه هایی برای کاهش احتمال ابتلا به قارچ سیاه وجود داشته باشد. تنها درمان های اثبات شده جراحی برداشتن بافت و داروهای ضد قارچ است.
قارچ سیاه اغلب با تزریق داخل وریدی داروهای ضد قارچ به مدت حداقل چهار هفته درمان می‌شود.
به همان اندازه که درمان دارویی مهم است، به پزشکان توصیه می‌شود که علل زمینه ای نقص ایمنی، به ویژه دیابت مدیریت نشده و استفاده بیش از حد از استروئیدها را بررسی کنند. نکته مهم این است که با کاهش شمار مبتلایان به ویروس کرونا در هند، پزشکان امیدوارند که شیوع قارچ سیاه نیز کاهش یابد و این خبری امیدوار کننده است که با فروکش کردن بیماری در منطقه بتوان از شر این قارچ در امان بود.
منبع: medicalnewstoday
