نقش ضربه‌گیر صندوق توسعه از شوک

در حال حاضر با قوی‌تر شدن احتمال لغو تحریم‌ها این نگرانی وجود دارد که در شرایط مشابه تجربه تلخ دهه ۸۰ قرار گیریم. به همین منظور لازم است شرایط اقتصادی کشور را آماده کرده و برای جلوگیری از به‌وجودآمدن چنین وضعیتی سیاست‌های ضروری را در پیش گیریم.
 از آنجاکه صندوق‌های ثروت ملی در برابر شوک‌های افزایش درآمدهای ارزی همچون بالشتکی عمل کرده‌اند، کشور ما هم که در معرض چنین شوک‌هایی است، می‌تواند از تجربه تأسیس این صندوق در دیگر کشورها به عنوان نقشه‌راهی برای استفاده صحیح از صندوق توسعه ملی استفاده کند.
تجربه دیگر اما تجربه کشور چین از سال ۲۰۰۰ ميلادي تاکنون است، که اگرچه کاملاً متفاوت با تجربه صندوق ثروت ملی است اما شرایط مشابهی را با کشور ما دارد. از سال ۲۰۱۰ میلادی به بعد، مازاد پرداخت‌ها در هر دو کشور ایران و چین به نسبت تولید ناخالص ملی بسیار زیاد است.
در هر دو کشور حساب سرمایه بسته، در واقع کشور چین به لحاظ قوانین بسته است و مؤسسات و شهروندان این کشور اجازه سرمایه‌گذاری خارجی ارز را ندارند و در ایران هم اگرچه منع قانونی وجود ندارد اما در عمل انواع محدودیت‌ها حساب سرمایه را بسته
 کرده است.
به‌طور طبیعی در شرایط فعلی حمایت از تولید داخلی بسیار مهم است و به دلیل تجربه متوالی رکود و شرایط بازار کار، نباید بگذاریم ورود ذخایر ارزی ضربه مجددی بر تن تولید وارد کند. این هدف در چین هم به عنوان اولویت اول از دهه ۲۰۰۰ به بعد مطرح بود و هر دو کشور ایران و چین تصمیم بر کنترل تورم دارند.
تجربه صندوق توسعه ملی ایده‌ای خوب اما ناموفق است. اگرچه باید از داشتن چنین صندوقی استفاده کنیم اما تجربه نشان داده است، ایده خوب لزوماً نتیجه‌ای مثبت به همراه ندارد. در کشور ما به دلیل ملاحظات سیاسی این صندوق تاکنون نتوانسته عملکرد مثبتی داشته باشد. به هرحال اکنون با احتمال افزایش درآمدهای ارزی، باید مدیریت ورود ذخایر جدید را یاد بگیریم.
منبع : اقتصاد نيوز