به گزارش روزنامه تجارت؛ خودروسازان فرانسوي حضور پررنگي در بازارهاي ايران دارند. براي پژو و رنو دو خودروساز بزرگ فرانسه، ايران يك بازار استراتژيك است. سالها پيش كمپانيهاي خودروسازي فرانسه براي حضور مستمر در بازارهاي ايران اقدام به سرمايهگذاري در كشور كردند. پژو خط مونتاژ محصولات خود را در ايران ايجاد كرد و رنو سهام يكي از خودروسازان داخلي را خريد و اقدام به توليد محصولات خود در كشور كرد. تشديد تحريمهاي بينالمللي اما حضور فرانسويها در ايران را با مشكل مواجه كرد. شركاي خودروسازي ايران يك به يك به بازار ديگر كشورها نقل مكان كردند. آخرين خودروسازي كه بازار ايران را ترك كرد، رنو بود؛ دليل آنهم سرمايهگذاريهاي انجام شده توسط آن شركت بود. پس از توافق ابتدايي هستهاي در آذر 92 بود كه خودروسازان فرانسوي براي بازگشت به ايران با سرعت زياد وارد عمل شدند. در همان هفتههاي نخست بعد از توافق اوليه بود كه مديرعامل و مسئولان بلندمرتبه كمپاني پژو به ايران آمدند. در تمام ماههاي پيش از توافق نهايي هستهاي مسئولان خودروسازي پژو، همكاري مجدد با ايران را منوط به برداشته شدن تحريمهاي بينالمللي ميكردند. حالا توافق هستهاي حاصل شده و البته فرانسويها تنها گزينههاي همكاري و شراكت خودرويي با ايران نيستند.
خروج يكباره پژو و رنو از ايران همزمان با تشديد تحريمهاي بينالمللي خودروسازان ايراني را در شرايط سختي قرار داد. ميزان توليد خودروهاي مشترك تا حد زيادي كاهش پيدا كرد و قيمتها در بازار در مسير صعود قرار گرفتند. ابراز تمايل خودروسازان خارجي و به خصوص فرانسويها براي بازگشت به ايران؛ هرچند با استقبال مسئولان كشورمان همراه بود، اما تجربه تلخ سالهاي قبل موجب شد تا از سوي ايران نيز پيششرطهايي براي بازگشت و حضور خودروسازان خارجي در كشور اعلام شود. سرمايهگذاري مستقيم در داخل ايران، ايجاد مركز فناوري و انتقال تكنولوژيهاي روز به همراه ايجاد بازار براي بخشي از صادرات ايران مهمترين پيششرطهاي ايران براي حضور خودروسازان ساير كشورها بود. طي روزهاي گذشته اما اظهار نظرهاي مختلفي درباره حضور خودروسازان فرانسوي در ايران شنيده ميشود. چند روز پيش از اين اعلام شد كه رنو به دنبال خريد سهام پارسخودرو براي بازگشت به ايران است. همچنين پيش از سفر فابيوس، وزير خارجه فرانسه به ايران، برخي خبرگزاريها اعلام كردند كه گروهي از كارشناسان خودروسازي پژو به ايران آمدهاند و استقرار پيدا كردهاند. با اين حال هاشم يكهزارع، مديرعامل گروه صنعتي ايرانخودرو در صحبتهاي اخير خود اعلام كرده كه پژو ببايد پاسخگوي رفتار خود در دوران تحريمها باشد و البته امضاي قرارداد جديد با پژو هنوز قطعي نشده است.
همكاري با پژو قطعي نيست
در همين رابطه مدیرعامل ایران خودرو با اعلام اینکه شرکت فرانسوی پژو پس از اعمال تحریمهای ناجوانمردانه بازار ایران را ترک کرد و امروز باید پاسخگوی این ناجوانمردی باشد، گفت: پژو در حال حاضر هم نباید مطمئن باشد قراردادش با ایران خودرو امضا شود. هاشم یکهزارع در خصوص چگونگی قرار جدید ايرانخودرو با شرکت پژو که ضررهای زیادی به آنها وارد کرده، اظهار داشت: به محض ورود وزیر امور خارجه فرانسه جلسهای در وزارت صنعت، معدن و تجارت برگزار میشود. وی با اعلام اینکه حدودا 22 درصد از کل محصولات پژو در بازار ایران به فروش میرسد، تصریح کرد: بازار ایران یک بازار جذاب برای هر شرکتی و از جمله پژو است اما آنها پس از اعمال تحریمهای بینالمللی ناجوانمردانه بازار ایران را ترک کردند. یکهزارع اضافه کرد: در طول یک سال گذشته مذاکرات خوبی را با پژو انجام دادهایم که امیدوارم با حفظ حقوق خود به نتایج مناسبی برای توسعه همکاریها دست پیدا کنیم. البته در حال حاضر تا حدودی مذاکرات انجام شده و قرار است یک شرکت تولیدی در ایران با سهام 50 ــ 50 ایرانخودرو و پژو تأسیس شود و به تولید محصولات مشترک و صادرات 30 درصد اقدام نماید. مدیرعامل ایرانخودرو همچنين ابراز کرد: پژو باید نسبت به رفتار گذشته خود پاسخگو باشد بهنحوی که ما بهراحتی رفتار ناجوانمردانه آنها را فراموش نمیکنیم. در حال حاضر هم نباید مطمئن باشد قراردادش با ایران خودرو امضا خواهد شد.
بهاعتقاد من اگر این قرارداد امضا شود پژو دیگر شریک اول ایرانخودرو نخواهد بود. وی با اشاره به آسیبهای خروج شرکت پژو بر بازار خودروی ایران، اظهار داشت: هنوز به مرحله دریافت غرامت از شرکت پژو نرسیدهایم و باید با کار کارشناسی عدد و ارقام خسارت وارده این شرکت مشخص و بهصورت ارزی دریافت شود. بهمحض جمعبندی عدد غرامت آن را اعلام خواهیم کرد.
جرم خودروسازان فرانسوي محرز است
از طرف ديگر رئیس هیئت تحقیق و تفحص خودروسازان گفت: درحالی که جرم رنو و پژوی فرانسه قطعی شده و پرونده آنها به محاکم قضایی ارسال شده، میشنویم که مدیران خودروسازی در حال مهیاکردن میز مذاکره با آنها هستند.
علی علیلو در گفتوگو با تسنیم، گفت: پژو در زمان تشدید تحریمهای بینالمللی علیرغم تعهدات بسیار ایران را ترک کرد اما رنو ماند و کلاهبرداریهای زیادی را در کشور انجام داد. وي افزود: در چند روز گذشته مدیرعامل پارسخودرو اعلام کرده که شرکت رنو خواستار خرید این شرکت است، این درحالی است که براساس طرح تحقیق و تفحص شرکتهای رنو و پژو تخلفات بسیاری را انجام داده و باید در مجامع قضایی کشور پاسخگو باشند. علیلو گفت: نمایندگان مجلس در قالب طرح تحقیق و تفحص تخلفات دو شرکت رنو و پژو را محرز شناخته و آن را به مجامع قضایی ارسال کردند اما بهخلاف آنکه باید براساس قانون سه ماه بعد از ارسال این نامه رسیدگی قضایی این موضوع انجام شود، هنوز با گذشت یک سال تخلف این دو شرکت در دادگاه بررسی نشده است. وی با اشاره به اینکه تخلف پارس خودرو و شرکت رنو در خودروی ال90 قطعی شده است، گفت: این شرکتها در خودروی ال90 حدود 10 تا 12میلیون خسارت به کشور وارد کردند.
ایرانخودرو از پژو خسارت بگیرد
در همين حال سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس بر لزوم دریافت خسارت از شرکت پژو تأکید کرد و گفت: مجلس در انعقاد قراردادهای جدید خودروسازان با شرکای بینالمللی نظارت لازم را خواهد داشت. روحاله عباسپور در گفتوگو با تسنیم، حضور دوباره شرکت پژو در بازار خودروی ایران را بسیار قابل تأمل دانست و گفت: این شرکت در شرایط سخت تحریمهای بینالمللی بازار ایران را با وعده کسب سود بیشتر در شراکت با جنرال موتور ترک کرد که باید پاسخگویی این موضوع و پرداخت خسارت باشد. وی با بیان اینکه البته خود این شرکت هم از قطع همکاری با ایران دچار مشکلاتی شد و حدود 8 هزار نفر از نیروی خود را اخراج کرد، افزود: برای عدم تکرار مشکلات باید در تنظیم قراردادهای جدید با این شرکت منطقی عمل کرده و آنها را ملزم به ایفای تعهدات خود در قراردادها کنیم. سخنگوی کمیسیون صنایع مجلس اضافه کرد: در حال حاضر شرکتهای بزرگ خودروسازای خواستار ورود به بازار ایران هستند که این موضوع نشان میدهد خودروسازان نباید در شراکتهای بین المللی فقط خود را محدود به فرانسویها کنند. عباسپور بر لزوم دریافت خسارت از شرکت پژو تأکید کرد و گفت: خودروسازان باید ضمن مذاکره و اعلام شرایط خود از شرکت پژو خسارت دریافت کند. در کنار این موضوع پژو باید بداند بازار ایران مانند سابق در اختیار او نخواهد بود. وی تصریح کرد: مجلس در انعقاد قراردادهای جدید شرکتهای خودروساز با شرکای بینالمللی نظارت لازم را خواهد داشت.
فرانسه شريك قديمي خودروسازي ايران است
آينده رابطه خودروسازي ايران و فرانسه به كجا خواهد رسيد. اين سوالي است كه اين روزها كارشناسان صنعت خودروسازي ايران پاسخهاي متفاوتي به آن ميدهند در همين زمينه پيمان رفيعي، كارشناس صنعت خودرو در گفتوگو با روزنامه تجارت ميگويد: فرانسه کشوری است که دارای بزرگترین شرکتهای خودروسازی است كه از مدتها قبل در بازار خودرو ایران حضور دارند.
برند پژو هنوز هم یکی از معتبرترین و معروفترین برندهای خودرو در ایران است که حتی پس از لغو قرارداد این شرکت با خودروسازی ایران همچنان خودروهای پژو در خیابانهای ایران دیده میشود. به اعتقاد اين كارشناس خودرو در حال حاضر فرانسویها در ایران خواهان آغاز همکاریهای دوجانبه در صنعت خودرو پس از لغو تحریمها هستند. رفيعي در توضيح رفتار فرانسويها در زمان تشديد تحريمهاي بينالمللي عليه ايران ادامه داد: شرکتها در فرانسه و هر كشور ديگري براساس منافع خود رفتار و تصمیم میگیرند و به سیاستهای دولت خود کاری ندارند. فرانسه حتی یکبار به خاطر ایران و برقراری روابط تجاری خود از سوی آمریکا جریمه شد. وي افزود: فرانسه شریک قدیمی ایران به خصوص در صنعت خودرو است. ضمن اینکه همکاری با این کشور مانع همکاری با سایر کشورها نیست. رفيعي در پايان صحبتهاي خود با تاکید بر این که برای به نتجیه رسیدن مذاکرات پس از لغو تحریمها حداقل دو تا سه سال زمان نیاز است، گفت: خودرو، برق، داروسازی، فروشگاههای زنجیرهای و ورزش مواردی هستند که بیشتری زمینه همکاری بین ایران و فرانسه را دارند.
انتخاب شريك خودرويي ايران با دقت بيشتر
از طرف ديگر برخي كارشناسان خودروسازي با اشاره به تمايل كمپانيهاي بزرگ خودروسازي ساير كشورهاي جهان براي حضور در بازار ايران، معتقدند كه اين نيازي ندارد كه تحت هر شرايطي با پژو و رنو، دو شريك قديمي خود همكاري داشته باشد.
در همين زمينه اسحاق مجيدزاده در گفتوگو با روزنامه تجارت ميگويد: سالهاي قبل تنها چند شركت خودروسازي محدود با ايران همكاري داشتند و تشديد تحريمها بازارهاي ايران را از خودروسازان مطرح خارجي خالي كرد و ابتكار عمل به دست خودروسازان چيني افتاد، اما شرايط امروز خودروسازي ايران متفاوت است. اين كارشناس خودرو با اشاره به فرصت ايجاد شده در اثر لغو تحريمهاي بينالمللي عليه ايران گفت: تحريمهاي بينالمللي عليه ايران از همان ابتدا ناجوانمردانه بود، اما برداشته شدن تحريمهاي ايران موجب شده تا كمپانيهاي مطرح خارجي براي حضور در بازارهاي بكر كشورمان به رقابت با يكديگر بپردازند. مجيدزاده با اشاره به حضور خودروسازان آلماني در سفر هيات سياسي - اقتصادي آن كشور به ايران گفت: براساس گزارشهايي كه الان منتشر ميشود بنز و فولكس واگن براي حضور و سرمايهگذاري در ايران ابراز تمايل كردهاند.
اگر چنين خبرهايي صحت داشته باشد بايد مسئولان خودروسازي كشور با دقت بيشتري شريك خود را انتخاب كنند و البته ديگر نيازي نيست تا تحت هر شرايطي با پژو رنو به همكاري خودرويي بپردازند. اين كارشناس خودرو در پايان صحبتهاي خود با اشاره به لزوم انتقال فناوري و تكنولوژي روز توسط شريك جديد خودروسازي كشور گفت: آنطور كه مشخص است خودروسازان مطرحي از گوشه و كنار جهان براي حضور در بازارهاي ايران ابراز تمايل كردهاند. در اين ميان مسئولان ما نبايد دچار ذوقزدگي شوند و بايد بر اهميت سرمايهگذاري، انتقال تكنولوژي و فناوريهاي روز صنعت خودروي توسط خودرو سازان جهان همزمان با شراكت خودرويي با ايران تاكيد كنند.