سیدیدالله مناجاتی در تشریح دلایل تشکیل سازمان نظام مهندسی ساختمان گفت: با ایجاد کارخانه ها در کلان شهرها و تجمع جمعیت در اطراف آنها، سکونت از سطح زمین به ارتفاع کشید و با بزرگ شدن شهرها آپارتمان سازی رایج شد.
وی با تاکید بر اینکه گسترش شهرنشینی و مهاجرت از روستاها، مشکلاتی برای شهرها به وجود آورد گفت: این مشکلات موجب ایجاد قوانین شهرسازی شد.
عضو سازمان نظام مهندسی با یادآوری اینکه مشکلات شهرنشینی در تهران در قبل از انقلاب موجب شد خط مش شهرداری به سمت آپارتمان سازی برود گفت: در این راستا شهر تهران با الگو گرفتن از جوامع پیشرفته، اقدام به شهرسازی مدرن کرد که می‌توان شهرک اکباتان را سنبل آن دانست .
وی با اعلام اینکه با وقوع جنگ تحمیلی، روند توسعه شهری تقریبا متوقف شد گفت: با پایان جنگ و بازسازی اثرات تخریبی آن، روند توسعه شهری به حالت عادی برگشت و دولت نیز به منظور مرتفع کردن نیاز کشور، قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان را در سال ۱۳۷۴ توسط مجلس شورای اسلامی تصویب کرد که در نتیجه آن سازمان نظام مهندسی تاسیس شد.
مناجاتی افزود: فلسفه ایجاد نظام مهندسی، ارتقای کیفیت ساخت وساز، مراقبت از ایمنی و بهداشت، آسایش محیطهای مسکونی، مدیریت خردمندانه، توسعه سالم فضاهای زیستی و استفاده از مصالح نوین جهت حفظ سرمایه کشور است که سازمان نظام مهندسی از بدو تشکیل، سعی در رعایت همه این موارد زیر نظر مرجع صدور پروانه کرد.
وی با اعلام اینکه مرجع صدور پروانه ساخت وساز، شهرداری ها ودهداری ها هستند و وزارت راه وشهر سازی نماینده قانونی دولت در اجرا مصوبات مجلس شورای اسلامی است گفت: سازمان نظام مهندسی باید تعامل لازم را بین این ارگانها برقرار کند تا بتواند مقرارت ملی ساختمان را اجرایی کند.
عضو سازمان نظام مهندسی با یادآوری اینکه غلامحسین کرباسچی در زمان مدیریت بر شهرداری تهران، به منظور جبران مشکلات شهری ناشی از رعایت نکردن ضوابط توسعه شهری در زمان جنگ، مجبور به تغییر روش‌های درآمدزایی شهرداری شد گفت: از آن زمان شهرداری توانست با اجازه دولت، با فروش تراکم وتهاتر، در کاهش مشکلات شهری اقدام کند که این تغییر منابع مالی شهرداری، با عنوان تغییر و فروش تراکم در تخریب و نوسازی، یکی از منابع اصلی درآمد شهرداری شد.
وی در تشریح رابطه شهرداری و نظام مهندسی گفت: از آنجا که یکی از وظایف سازمان نظام مهندسی ساختمان، حفظ سرمایه‌های کشور در قالب افزایش عمر مفید ساختمان، با رویکرد جلوگیری از تخریب ساختمان به منظور حفظ ثروت ملی است، شهرداری نیز همسو با سازمان نظام مهندسی اقدام به مانع زدایی می کند.
مناجاتی از رویکرد سوال برانگیز شهرداری در گذشته انتقاد کرد و گفت: از آنجا که با تصویب قانون، قدرت سازمان نظام مهندسی، سدی مقابل شهرداری ها شد، شهرداری تهران تصمیم گرفت با نفوذ در هیات مدیره سازمان نظام مهندسی، مانع از اعمال قدرت مهندسین در افزایش عمر مفید ساختمان شود که بدین منظور با مهندسی انتخابات در همان سال، توانست مدیران شاغل در شهرداری را به هیات مدیره سازمان نظام مهندسی تهران تحمیل کند.
وی افزود: پس از گرفتن ریاست سازمان توسط یکی از شهرداران وقت، شهرداری توافق های لازمه را منعقد و با انتصاب مدیرخدمات مهندسی شهرداری به مدیر اجرای ماده٣٣ سازمان را از هدف خود دور کرد.
عضو سازمان نظام مهندسی با ابراز تاسف از اینکه توافقات تحمیلی شهرداری، سازمان نظام مهندسی را از سازندگی و نواوری دور کرد گفت: القای تفکرات حاکم بر شهرداری، موجب شد تا سازمان نظام مهندسی در سال ۹۱ به یک بنگاه اقتصادی تبدیل شود.
وی با تاکید بر اینکه خیلی زود تبعات تفکرات شهرداری مشخص شد گفت: وزارت مسکن با پی بردن به نیت نفوذ تیم شهرداری در سازمان نظام مهندسی ساختمان، در دوره بعد ورود کارکنان شهرداری را به سازمان ممنوع کرد.
مناجاتی با ابراز تاسف از اینکه حتی با خروج نیروهای شهرداری، مدیران جدید سازمان دنباله رو نگاه بنگاه اقتصادی به سازمان بودند گفت: متاسفانه مدیران نظام مهندسی رسالت خود را فراموش کردند که این امر موجب شد جایگاه مهندسین در جامعه تنزل یابد، مهندسی کارامد از گردونه نظام مهندسی حذف شود و اصلی ترین هدف آن به نگاه مادی تغییر کند. وی با اشاره به تصمیمات مقطعی و احساسی بدون نگاه کارشناسی و ریشه یابی گفت: وزارت راه و شهرسازی برای مقابله با نگاه منفعت طلبانه، بدون بررسی علت که در اصل خودش باعث آن بوده، سعی در تغییر وضعیت داشت که عزل رئیس سازمان در دوره قبل و ابلاغ شیوه نامه تعارض منافع دلیل این است.
عضو سازمان نظام مهندسی با طرح چند سوال گفت: سوال اول اینکه وقتی وزارت راه و شهرسازی میداند اصل گرفتاری سازمان نظام مهندسی، به خاطر برنامه ریزی شهرداری در ایجاد منابع مالی دراز مدت با جلوگیری از توسعه نظام مهندسی است، چرا هیچ اقدامی در این زمینه نکرده و به جای قانونگذاری، سعی در مهندسی انتخابات نظام مهندسی دارد.
وی افزود: سوال دوم این است که آیا وقت آن نرسیده سازمان نظام مهندسی ساختمان دوباره به جایگاه خود یعنی راس هرم سازندگی برگردد و مسایلی مانند ارتقای کیفیت ساخت وساز، استفاده از مصالح نوین و کاراموزی مهندسان جدید را سرلوحه کار خود قرار دهد؟
مناجاتی در تشریح سوال سوم گفت: مسولیت ارتقای توان سازندگی و نوآوری در صنعت ساختمان در سطح ملی و منطقه ای و ایجاد بستر برای رقابتهای بین الملی بر عهده چه نهادی است؟ اگر کمی دقیق تر به سازمان نظام مهندسی ساختمان دقت کنیم، بهتر به عمق فاجعه پی می بریم. در سازمان نظام مهندسی جایگاهی برای سوال سوم وجود ندارد، زیرا صدها کارمند درگیر مسایل مالی، تقسیم کار در بین مهندسان، برنامه ریزی دقیق برای صف‌های ارجاعی و تقسیم به اصطلاح عادلانه پروژه ها هستند که در واقع ناعادلانه بوده است.
وی در تشریح فاصله گرفتن نظام مهندسی از وظایف قانونی گفت: در سازمان عریض و طویل نظام مهندسی ساختمان تهران تنها دو نفر آن هم در زیر زمین منفی دو، وظیفه توسعه توان سازندگی و نوآوری در صنعت ساختمان را بر عهده داشته که دستاورد آنها در این مدت نیز آن بوده که توانسته اند برای تیرچه که در صنعت ساختمان دنیا منسوخ شده، استاندارد تعیین کنند.
این مهندس عمران با طرح این پرسش که واقعاً جایگاه سازمان نظام مهندسی کجاست و چه کسی باید پاسخگوی سیستم ناکارآمد سازمان باشد گفت: اگر روزی فرزندان این سرزمین از مهندسان بپرسند در راستای توسعه ساختمان چگونه رفتار کرده اید، حتماً به آنها خواهند گفت ما توانسته ایم با رایزنی به جای یک کار، دو کار از سازمان برای خودمان بگیریم.
مناجاتی با اشاره به نزدیکی زمان انتخابات نظام مهندسی ساختمان خطاب به مهندسان گفت: اکنون بهترین زمان است که افرادی توانمند، متخصص، متعهد و شجاع را برای هیات مدیره انتخاب کنیم، افرادی که بدنبال منافع مادی نباشند و بتوانند با رویکرد اصولی و رعایت مسایل اخلاقی، سازمان نظام مهندسی را به جایگاه اصلی خود بازگردانند و بتوانیم در آینده به افتخاراتی که به خاطر انتخاب صحیح نصیبمان میشود، ببالیم.
