سلامت نیوز:بهطور کلی شواهد تحقیقاتی کمی در مورد نقش رژیم غذایی در ایجاد دیابت نوع یک وجود دارد اما برخی از تحقیقات با کیفیت بالا نشان میدهند که شیردهی طولانیمدت و شروع دیرتر مصرف گلوتن ممکن است خطر بیماری را کاهش دهد. این موضوع بر اساس یک مرور اصولی و متاآنالیز تحقیقات موجود در مورد غذاهایی است که احتمالا با خطر ابتلا به دیابت نوع یک در دوران کودکی مرتبط هستند.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا، شمار فزایندهای از کودکان به بیماری خودایمنی دیابت نوع یک مبتلا هستند. در سوئد، سالانه در هر ۱۰۰ هزار کودک ۴۰ مورد مبتلا به دیابت تشخیص داده میشوند که دومین میزان شیوع بیماری در جهان است. به نظر میرسد، این روند منفی به ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی بستگی دارد اما سوال درباره امکان پیشگیری همچنان بیپاسخ است.
به دلیل اینکه تحقیقات در مورد نقش رژیم غذایی در ایجاد دیابت نوع یک تاکنون هیچ نتیجه صریحی نداشته است، در حال حاضر، محققان موسسه کارولینسکا در سوئد تحقیقات موجود در مورد ارتباط رژیمهای غذایی مادر و کودک در دوران نوزادی و کودکی و خطر ابتلا به دیابت نوع یک را بررسی و تجزیه و تحلیل کردند.
آنا-ماریا لامپوسی، محقق این تحقیق، دانشجوی دکتری در موسسه پزشکی محیطی، موسسه کارولینسکا میگوید: نتایج متاآنالیز ما نشان میدهد که شیردهی و شروع دیرتر مصرف گلوتن ممکن است در برابر دیابت نوع یک، تاثیر محافظتی داشته باشد. در عین حال، مهم است، به این مورد توجه کنید که عوامل ژنتیکی و عوامل مختلف محیطی شاید بر خطر ابتلا به دیابت نوع یک تاثیر میگذارد و در سطح فردی، صرف نظر از دریافت شیر خشک یا گلوتن نوزادی در ماههای اول زندگی، همچنان خطر ابتلا به آن کم است.
تجزیه و تحلیل ۲۶ عامل رژیم غذایی
محققان ۵۹۳۵ مقاله منتشر شده در مجلات پزشکی را تا اکتبر ۲۰۲۰ مورد بررسی قرار دادند. از تعداد کل تحقیقات، ۹۶ مورد را میتوان در متاآنالیز قرار داد زیرا حاوی نتایج رژیم غذایی و خطر ابتلا به دیابت نوع یک در کودکان بودند کیفیت کافی داشتند.
در مجموع، ۲۶ عامل رژیم غذایی مانند شیردهی، سن شروع مصرف غذاهای مختلف، قرار گرفتن در معرض مواد مغذی رحم و رژیم غذایی دوران کودکی مورد بررسی قرار گرفت.
تحقیقات با قویترین شواهد نشان داد که شیردهی طولانیمدت و شروع دیرتر مصرف گلوتن با خطر کمتری برای دیابت نوع یک مرتبط است. برای نوزادانی که حداقل ۶ تا ۱۲ ماه شیر مصرف کردند، خطر ابتلا به دیابت نوع یک، ۶۱ درصد کمتر از سایر نوزادان بود. نوزادانی که در ۳ تا ۶ ماهگی شروع به مصرف گلوتن کرده بودند، از آنهایی که زودتر گلوتن دریافت کرده بودند، ۶۴ درصد کمتر به دیابت نوع یک مبتلا میشدند.
محققان بررسی نکردهاند که کدام مکانیسمها میتوانند ارتباطات را توضیح دهند. با این حال، نتایج تحقیقات قبلی بهطور کلی تاثیرات مثبت تغذیه با شیر مادر، بهعنوان مثال بر رشد سیستم ایمنی کودک و میکروبیوم روده را نشان داده است اما تحقیقات تجربی نشان دادهاند که گلوتن ممکن است به سلولهای بتا تولیدکننده انسولین آسیب برساند.
شیر گاو و میوه
این بررسی همچنین شواهدی از کیفیت متوسط را برای ارتباط با خطر کمتر ابتلا به دیابت نوع یک در کودکانی نشان داد که حداقل دو ماه از شیر مادر تغذیه میکردند و سپس شروع به مصرف شیر گاو (پس از دو تا سه ماهگی) و میوه (چهار تا ۶ماهگی) کردند.
همچنین ارتباطی با افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع یک و مصرف روزانه حداقل دو تا سه سهم از محصولات مبتنی بر شیر گاو در دوران کودکی وجود داشت اما این یافته شواهد قطعی ندارد و به گفته محققان باید با احتیاط تفسیر شود. این تحقیقات همچنین به اثر محافظتی مکمل ویتامین D در دوران نوزادی اشاره کردند. رژیم غذایی مادر در دوران بارداری با دیابت نوع یک در نوزاد وی ارتباطی نداشت.
سوفیا کارلسون، مدرس ارشد انستیتوی طب محیطی، موسسه کارولینسکا و محقق این تحقیق ابراز میکند: با این متاآنالیز، ما سعی کردهایم کشف کنیم که کدام رژیم غذایی با شواهد قوی یا متوسط با خطر ابتلا به دیابت نوع یک مرتبط است. تجزیه و تحلیل ما نشان میدهد دلایلی وجود دارد که به بررسی اثرات محافظتی شیردهی بر دیابت نوع یک و اهمیت شروع دیرتر مصرف گلوتن، شیر گاو و میوه در دوران نوزادی بپردازیم. در عین حال، شواهد برای بسیاری از عوامل رژیم غذایی بهطور کلی کم بود و ما به تحقیقات باکیفیت بیشتری نیاز داریم تا بتوانیم نتیجه قطعی بگیریم.
یافتههای این تحقیق در مجله EBioMedicine منتشر شده است.