سلامت نیوز: رئیس انجمن متخصصین زنان، زایمان و مامایی ایران می‌گوید دوره بارداری مادر مبتلا به هپاتیت ویروسی B در صورتی که کبدش خیلی گرفتار نباشد، به‌خوبی طی می‌شود.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه جام جم، بسیاری از خانم‌های مبتلا به بیماری هپاتیت B علائم بالینی ندارند و حتی خودشان هم از این‌که ناقل این بیماری‌اند بی‌اطلاع هستند. به‌همین دلیل تزریق واکسن هپاتیت برای بارداران ضروری است. به‌علاوه تزریق این واکسن برای شخص باردار بی‌خطر است و هیچ تاثیری بر جنین در حال رشد ندارد اما اگر مادری در اوایل دوران بارداری با ویروس هپاتیت B آلوده شود با تمهیدات دارویی می‌توان از خطر انتقال بیماری‌اش به جنین پیشگیری کرد. خطر بزرگ‌تر زمانی است که آلودگی با ویروس هپاتیت در اواخر بارداری اتفاق بیفتد که خوشبختانه اگر از تمهیداتی در بدو تولد نوزاد بهره گرفته شود، نوزاد تا ۹۵ درصد از آلودگی با هپاتیت مصون نگه داشته‌می‌شود. گفت‌وگوی ما با دکتر اعظم‌السادات موسوی، نایب رئیس انجمن متخصصین زنان، زایمان و مامایی ایران با هدف آشنایی با روش‌های ایمن نگه داشتن نوزاد متولد شده از مادر مبتلا به هپاتیت ویروسی B صورت گرفته‌است.
خطر ابتلا به بیماری هپاتیت طی بارداری چقدر است؟
هپاتیت ویروسی حاد، شایع‌ترین علت زردی در دوران بارداری است. البته بیماری‌های دیگری مثل کبد چرب و سندروم هلپ و کلستاز کبدی (علت بروز کلستاز که در آن پوست دچار خارش شدید می‌شود، تجمع نمک‌های صفراوی در بدن است) حین بارداری نیز از بیماری‌های دیگر کبدی در بارداری محسوب می‌شوند.
گرچه هپاتیت ویروسیB، بیماری عفونی شایعی در بارداری محسوب می‌شود، ولی خوشبختانه در دوران بارداری معمولا به‌صورت خفیف دیده می‌شود و با خطر مرگ‌ومیر برای جنین همراه نیست. پس وقتی مادر به این عفونت مبتلا می‌شود نباید نگران حاملگی خود باشد. با این حال گزارش‌هایی هم داریم مبنی بر این که ابتلا به این بیماری باعث کاهش وزن جنین و نارس بودن و زایمان زودرس شده‌است.
آیا ابتلا به هپاتیت B با خطر جدی برای مادر و جنین همراه است؟
اگر خانمی در ابتدای حاملگی مبتلا به هپاتیت ویروسی B شده‌باشد
۱۰ درصد احتمال انتقال می‌تواند وجود داشته‌باشد و اگر این آلودگی نزدیک به زمان زایمان اتفاق بیفتد این احتمال به ۶۰ درصد هم خواهدرسید. بنابراین مادر در حین حاملگی باید کنترل شود و اگر از نظر آنتی‌ژن هپاتیت B مثبت باشد باید نوزادش در زمان تولد، آمپول ایمنوگلوبولین را دریافت کند تا ریسک انتقال در او کاهش پیدا کند و همین‌طور باید اولین دوز واکسن هپاتیت نیز به نوزاد در بدو تولد تزریق شود. البته درمان‌های ضد ویروسی در مادر هم میزان بار ویروسی را در او کاهش می‌دهد و ریسک انتقال به جنین را کم می‌کند.
اگر مادر مبتلا به هپاتیت ویروسی مزمن باشد احتمال بروز چه عوارضی در جنین وجود دارد ؟
هپاتیت می‌تواند به یک بیماری مزمن تبدیل بشود که در این صورت تاثیراتش روی نوزاد مشخص نیست. با این حال مادری که سیروز کبدی مزمن دارد، ریسک بیشتری از حیث کاهش رشد نوزاد، عفونت داخل رحم، زایمان زودرس و مرگ داخل رحمی‌خواهدداشت.
البته همان‌طور که گفته شد با تزریق آمپول ایمنوگلوبولین و یک دوز واکسن هپاتیت B در بدو تولد به نوزادى که مادرش مبتلا به هپاتیت ویروسى B حاد است، تا ۹۵ درصد از انتقال این بیمارى به نوزاد جلوگیرى می‌کند.
پس با تمهیدات گفته شده می‌توان خطر تاثیر هپاتیت مادر بر نوزاد را برطرف کرد؟
بله، دقیقا. دوره بارداری فرد مبتلا به هپاتیت ویروسی B در صورتی که کبد، خیلی گرفتار نباشد به‌خوبی طی می‌شود. در صورتی که نوزادى از مادر مبتلا به هپاتیت حاد متولد شود و واکسن هپاتیت و ایمنوگلوبولین دریافت نکند تا ۹۰درصد به هپاتیت مبتلا می‌شود. ولی دریافت واکسن و ایمنوگلوبولین، خطر انتقال بیماری را به نوزاد تا ۹۵ درصد کاهش می‌دهد. مهم‌ترین شاخصی که در انتقال دخالت دارد میزان بار ویروسی در جریان خون و وجود آنتی‌ژن هپاتیت B از نوع E است که در خانم‌های مبتلا دیده می‌شود.
برای جلوگیری از انتقال آلودگی به نوزاد بهتر نیست زایمان مادراز طریق سزارین صورت بگیرد؟
خیر. هیچ تحقیقاتی انجام سزارین را الزامی ندانسته‌است و فقط بر اساس ضرورت از نظر آمادگی فیزیکی بیمار برای زایمان طبیعی یا سزارین تصمیم گرفته می‌شود.
آیا هپاتیت از طریق شیردهی انتقال می‌یابد؟
خیر. انتقال هپاتیت از طریق شیردهی بعید به‌نظر می‌رسد. به‌ویژه در نوزادی که ایمنوگلوبولین و واکسن دریافت کرده‌باشد.
چگونه می‌شود پیش از تولد جلوی انتقال هپاتیت از مادر به جنین را گرفت؟
در اولین ویزیت بارداری از نظر هپاتیت، تست به‌عمل می‌آید. وقتی تست مادری مثبت باشد درمان ضد‌ویروسی بر اساس میزان بار ویروس در خون مادر در نظر گرفته می‌شود. در بدو تولد هم از روش‌های درمانی گفته شده برای نوزاد به منظور پیشگیری از آلودگی به ویروس هپاتیت بهره گرفته می‌شود.
