به گزارش خبرگزاری فارس از بجنورد، خراسان‌شمالی را با کشاورزی‌اش می‌شناسند، استانی در شمالی شرق کشور با طبیعت چهارفصل، که هم می‌توان از طبیعت کویرش لذت برد و هم از جنگل و کوهستان‌هایش، همین طبیعت باعث شده در نقاط مختلفش بتوان کشت‌های متنوعی را داشت.
گره زدن صنعت کشاورزی به استانی که بیشتر مردمانش از این شغل ارتزاق می‌کنند شاید بیراه نباشد، استانی که حدود نیمی از جمعیتش از روستانشینان هستند و جمعیت شهرنشینش نیز شاید به‌گونه‌ای زندگی‌شان به روستا گره‌خورده است.
همین‌گونه زندگی باعث شده بیشتر کارشناسان و صاحب‌نظران، سرمایه گزاری بر روی صنعت کشاورزی و صنایع وابسته به آن را یکی از عوامل مهم و تأثیر گزار در پیشرفت این استان ۱ میلیون نفری بدانند.
مقام معظم رهبری نیز در سفر سال ۱۳۹۱ خود به استان خراسان‌شمالی به مقوله کشاورزی تأکید ویژه‌ای داشتند و در این رابطه فرمودند:
«...به نظر بنده یکی از اولویت‌ها مسئله‌ی کشاورزی است، که در اظهارات دوستان هم مکرر همین معنا تکرار شد. در اینجا، هم استعداد کشاورزی وجود دارد، هم ذهن‌ها و مغزهای مناسبی برای پیشبرد کشاورزی وجود دارد - که اشاره شد به تحقیقات کشاورزی؛ دریکی از جلسات دیگر هم راجع به یک حرکت جدیدی در مورد آبیاری که در کار کشاورزی مفید است، مطالبی گفته شد - پس آمادگی‌های فراوانی وجود دارد؛ زمین هست، آب هست، امکانات انسانی هست، آب‌وهوای مناسب هست؛ و عمده‌ی درآمد این مردم در طول سال، از کشاورزی و دامداری بوده است.
البته خشک‌سالی‌های پی‌درپی، متوالی و مستمر ضربه زده؛ در این شکی نیست. آن‌طوری هم که بعضی به من گزارش کردند، یکی از چیزهایی که به کشاورزی استان و پیشرفت کشاورزی ضربه زده و مشکل به وجود آورده، کوچک شدن منابع درآمدىِ زمینی است؛ یعنی زمین‌ها تقسیم‌شده؛ زمینهای کوچک، کوچک، کوچک. یکی از طرح‌های مهمی که از دولت‌های قبل موردنظر بود و بنده رویش تأکید می‌کردم، این است که بتوانند این منابع زمینىِ کشاورزی را یکپارچه‌سازی کنند، تا این کمک کند به اینکه کشاورزی بشود صنعتی؛ کشاورزی مدرن، کشاورزی با آلات پیشرفته؛ این‌یکی از چیزهای مهم است. این ضربه‌ها به کشاورزی واردشده. عوامل گوناگون دیگری هم بوده است.
کشاورزی را باید در درجه‌ی اول اهمیت قرارداد؛ نه به معنای اینکه از صنعت استان فراموش کنیم؛ نه، استان صنایعی هم دارد که این‌ها با رسیدگی و توجه و اهتمام می‌تواند اشتغال ایجاد کند، می‌تواند سوددهی فراوانی برای استان به وجود بیاورد؛ لیکن در مرتبه‌ی اول، مسئله‌ی کشاورزی است؛ که اگر توانستیم کشاورزی را با شرایطی که دارد، احیاء کنیم، هم مسئله‌ی اشتغال حل می‌شود، هم عوارض گوناگون بیکاری - این حاشیه‌نشینی، اعتیاد و امثال این‌ها - از بین خواهد رفت یا ریشه‌های آن تضعیف خواهد شد.
برای مسئله‌ی اقتصاد، سه محور اصلی وجود دارد: یکی صنعتی کردن کشاورزی است؛ کشاورزی و باغداری را صنعتی کنیم، مدرن کنیم. یکی مسئله‌ی صنایع تبدیلی و تکمیلی و سردخانه و این چیزهاست. باغدارِ اینجا اگر در کنار دست خودش صنایع تبدیلىِ مورد دسترس داشته باشد، وضعش به‌کلی تفاوت پیدا می‌کند؛ سردخانه باشد، همین‌جور.
البته ان‌شاءالله فردا مسئولین دولتی با ما جلسه خواهند داشت، حتماً خود آن‌ها هم این‌ها را متوجه‌اند - غالباً در این جلساتی که هست، می‌بینیم پیشنهادها و اظهارنظرها از سوی مسئولین دولتی انجام می‌گیرد - ما هم ان‌شاءالله تأکید خواهیم کرد؛ این مسائل را آنجا باید مطرح کرد. من عرض می‌کنم، برای اینکه روشن شود افق پیشرفت استان، افق روشنی است.
پس یکی این مسئله‌ی صنایع تبدیلی است، یکی هم ساختار سازی برای توزیع و بازرگانی است - که در اظهارات یکی از آقایان هم بود - کیفیت بازرگانی محصولات و دادوستد این‌ها، تجارت داخلی‌شان، بعد مسئله‌ی صادرات و تجارت خارجی‌شان، این‌ها یک نظم عاقلانه و مدبرانه‌ای پیدا کند؛ این به پیشرفت استان کمک خواهد کرد. بنابراین یکی از اولویت‌های استان، مسئله‌ی کشاورزی است، با این ابعاد و حواشی گوناگون...»
یکی از نکات موردتوجه که مقام معظم رهبری به آن اشاره کردند صنعتی کردن کشاورزی و ایجاد صنایع تبدیلی و تکمیلی، یعنی ایجاد صنایع بالادستی و پایین‌دستی که در ادامه این موضوع را در رابطه با کشت زعفران موردبررسی قرار می‌دهیم.
و اما درباره زعفران!
زعفران گیاهی است که از طریق پیاز زعفران رشد می‌کند. پیاز این گیاه، یک پوشال قهوه‌ای‌رنگ دارد که از آن محافظت می‌کند. بعد از اینکه پیاز این گیاه کاشته می‌شود، شروع به رشد می‌کند و یک ساقه(تیج) ایجاد می‌کند که در انتهای آن‌یک غنچه ایجاد می‌شود. بعد از گلدهی، شما با یک گل بنفش با ۶ گلبرگ زیبا مواجه می‌شوید که از ۳ کلاله قرمزرنگ محافظت می‌کنند. این سه کلاله قرمز همان ماده خوش‌طعم است که با زحمت فراوان تهیه می‌شود.
زعفران گیاهی که سال‌هاست به‌عنوان گران‌بهاترین ادویه جهان برحسب وزن شناخته می‌شود. گیاه زعفران نسبت به گیاهان دیگر آبیاری و مراقبت کمتری نیاز دارد و این گیاه پس از کشت، تا ۷ سال بعدازآن نیاز به کشت مجدد ندارد.
کشت گندم، جو و حالا زعفران
مردم خراسان‌شمالی که پیش‌تر به کشت محصولاتی مانند گندم و جو می‌پرداختند، حالا در کنار این دو محصول استراتژیک به کشت گیاهی که همه آن را به نام طلای سرخ می‌شناسند نیز روی آورده، از گذشته زعفران را همه مردم شاید به نام شهرهای خراسان رضوی و جنوبی بشناسند اما طبیعت و آب‌وهوای بکر و جذاب خراسان‌شمالی باعث شده، این محصول گران‌بها در این استان نیز کشت شود.
محصولی که در اوایل پاییز، فصل برداشتش فرامی‌رسد و زعفران کاران اقدام به برداشت این محصول باارزش می‌کنند.
در خراسان‌شمالی مردم شهرهای فاروج، شیروان بجنورد، گرمه و جاجرم این محصول را در سبد کشت خود قرارداد و ۴ هزار و ۲۰۰ هکتار از زمینهای خود را به کشت این محصول اختصاص داده‌اند و اما شهر آجیلی یا همان فاروج که حالا تبدیل به قطب اصلی تولید زعفران در خراسان‌شمالی شده است که بیش از ۲ هزار هکتار سطح زیر کشت را دارد.
در شهرستان جاجرم نیز شاهد کشت این محصول هستیم و این محصول همانند پسته به یک محصول خاص و استراتژیک در این شهرستان تبدیل‌شده است.
خراسان‌شمالی رتبه سوم تولید زعفران کشور
گفتن این موضوع که خراسان‌شمالی رتبه سوم ازنظر سطح زیر کشت و تولید زعفران و رتبه اول در بهره‌وری در بین استان‌های کشور دارد نیز خالی از لطف نیست و اگر همتی بین مسئولین برای ایجاد صنایع وابسته به این محصول در استان باشد هم درب صادرات گسترده بر روی خراسان‌شمالی باز می‌شود و هم مردم می‌توانند به‌عنوان‌یک محصول مطمعآ برای کشت به آن توجه داشته باشند.
بهتر است بدانیم میانگین عملکرد تولید زعفران در این خراسان‌شمالی ۶.۲ کیلوگرم در هکتار است که این رقم در کشور چهار کیلوگرم است.
وی گفت: خراسان‌شمالی به لحاظ سطح زیر کشت و تولید رتبه سوم کشور را دارا است که ۲۵۰۰ هکتار از این سطح در شهرستان فاروج قرار دارد و این شهرستان به‌عنوان قطب تولید زعفران استان شناخته‌شده است.عبدالله یوسفی رئیس جهاد کشاورزی خراسان‌شمالی با اشاره به کشت محصول زعفران در خراسان‌شمالی اظهار کرد: کار برداشت زعفران از سطح ۴ هزار و ۲۰۰ هکتار از زمینهای سطح زیر کشت این محصول آغازشده است،
رئیس جهاد کشاورزی خراسان‌شمالی افزود: در شهرستان فاروج ۷ مجوز فراوری زعفران داده‌شده است و دو مجوز نیز در سایر شهرستان‌ها اهداشده است.
وی گفت: از مزارع استان حدود ۲۰ تا ۲۳ تن نگین زعفران برداشت خواهیم داشت که ارزش مالی این میزان حدود ۵۰۰ میلیارد تومان خواهد بود.
یوسفی تصریح کرد: با ایجاد بازار تخصصی فروش زعفران در شهرستان فاروج توسط اتحادیه تعاونی روستایی خدمت مهمی به تولیدکنندگان و زعفران کاران و تجارت زعفران شده است به‌نحوی‌که به‌عنوان‌یک مرکز مبادلات تجاری در کشور تلقی می‌شود.
وی گفت: وزارت جهاد کشاورزی نیز بر اساس تکلیف قانونی خود در بحث خرید تضمینی ورود کرده است و قیمت خرید حمایتی زعفران را ابلاغ کرده است.
یوسفی بیان داشت: برای زعفران نگین صادراتی به ازای هر کیلو بیست میلیون و ۵۰۰ هزار تومان تعیین نرخ شده است و سایر اقلام زعفران مانند پوشال، مرغوب نرخ دیگری تعیین‌شده است.
وی افزود: برای حمایت از زعفران کاران، تجار و بازرگانان تسهیلات لازم پیش‌بینی‌شده است به‌گونه‌ای که هم از طریق صندوق توسعه سرمایه‌گذاری کشاورزی که به‌عنوان مجری طرح شناخته‌شده است و هم از طریق بانک‌های عامل منابعی را پیش‌بینی‌شده است که متقاضیان برای دریافت این تسهیلات ارزان‌قیمت ۸ درصد تا ۱۲ درصد به‌زودی معرفی می‌شوند.
رئیس جهاد کشاورزی خراسان‌شمالی تصریح کرد: برای صادرات زعفران که یک محصول صادراتی است به شکل ویژه‌ای هم با اهدا تسهیلات از بانک‌ها و هم از صندوق توسعه سرمایه‌گذاری کشاورزی حمایت خواهیم کرد.
یوسفی گفت: از تجار و کسانی که در واحدهای فرآوری فعالیت دارند تقاضا می‌کنیم جهت برند سازی و بسته‌بندی مناسب و در آخر صادرات فعالیت خود را آغاز کنند.
زعفران اشتغال‌زایی می‌کند
خالی از لطف نیست که اگر بدانیم درکشت هر هکتار زعفران به‌صورت مستقیم ۱۰۰ نفر و به‌صورت غیرمستقیم ۲۰۰ نفر مشغول به کار می‌شوند!
اگر از مزیت صادراتی و گران‌بها بودن این محصول نیز صرف‌نظر کنیم، این میزان اشتغال‌زایی در کمتر محصولی یافت می‌شود، گواه این موضوع نیز همین بس که در ایام برداشت محصول زعفران اگر به منازل مردم شهر فاروج سری بزنیم، کمتر کسی پیدا می‌شود که به‌گونه‌ای درگیر موضوع زعفران نباشد، یا خودش زعفران کار است و در حال برداشت محصولش و یا در حال پاک کردن و بسته‌بندی محصولات سایر کشاورزان.
به این میزان اشتغال‌زایی بی افزاید موضوع صنایع بسته‌بندی و صادراتی که در خراسان‌شمالی شاید کمتر به آن توجه شده است، ایجاد کارگاه‌های بسته‌بندی، بازارچه‌های زعفران و... که هر یک می‌توانند باعث ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی یک خانواده شوند.
زعفران خراسان‌شمالی در انتظار صنعتی شدن
صنعت بسته‌بندی پر از شگفتی است! در کسب‌وکار بسته‌بندی، متوجه خواهید شد که بسته‌بندی تنها یک کارتن تاشو برای محفوظ نگه‌داشتن محصول نیست و خیلی فراتر از این است. بسته‌بندی زمینه را برای برندینگ فراهم می‌کند، همان‌طور که به خلاقیت اجازه عمل می‌دهد. همچنین به معنای چیزهایی است که شما باور نخواهید کرد که درست باشند.
هرچند که این صنعت پیچیدگی‌های بسیار بیشتری دارد و اهمیت آن به همین‌ها ختم نمی‌شود. صنعت بسته‌بندی ترکیبی از علم، هنر و فناوری است.
بسته‌بندی محصولات در عین اینکه باید استحکام کافی برای محافظت از کالا را داشته باشند، باید با زیبایی طراحی بسته و خلاقیت به‌کاررفته در آن توجه مشتریان را به کالا جلب کنند. بنابراین صنعت بسته‌بندی توانمندی زیادی در رشد کسب‌وکارها و بهبود چهره‌ی برند آن‌ها دارد. بسته‌بندی حضور پررنگی در زندگی امروزه ما دارد و از مواد غذایی و دارویی گرفته تا کالاهای مصرفی روزانه کاری و خانگی و کالاهای صنعتی و استراتژیک همگی با بسته‌بندی مرتبط هستند.
این چیزی است که در بسته‌بندی‌های زعفران خراسان‌شمالی مغفول مانده است، ایجاد کارگاه و کارخانه‌های بسته‌بندی زعفران یکی از راه‌های برند شدن خراسان‌شمالی در این موضوع است.
حالا که استان نو پای خراسان‌شمالی پا به عرصه تولید طلای سرخ گذاشته و در کمترین زمان توانسته رتبه سوم تولید را در کشور از آن خود کند، بهتر است قدم درراه برند سازی این محصول بردارد و خود را در زمره صادرکنندگان برتر این محصول بگذارد.
اما صنعت فقط بسته‌بندی نیست و ایجاد صنایع تبدیلی که شاید نام بردن از آن‌ها در این وجیزه نگنجد نیز می‌تواند هم‌سود آوری و هم اشتغال‌زایی را به همراه داشته باشد.
زعفران کاران خراسان‌شمالی نیازمند حمایت
در چند سال اخبار شاهد افت قیمت این محصول در پایان دوره برداشت هستیم. نارضایتی زعفران کاران شمال شرق کشور در رابطه باقیمت گذاری خرید این محصول از سال گذشته تا فصل برداشت خبر می‌دهد.
در سال جدید خرید تضمینی زعفران شروع‌شده است و این اقدام مناسبی برای حمایت از زعفران کاران خواهد بود، خرید تضمینی زعفران همانند خرید تضمینی گندم باعث حمایت و دلگرمی کشاورزان در برداشت این محصول می‌شود و نبود خرید حمایتی باعث افت کشت محصولات و نداشتن نقدینگی در کشاورزان برای کشت مجدد در سال‌های آتی می‌شود.
آغاز به کار روستا بازار زعفران در فاروج
جلیل رمضانی، مدیر تعاون روستایی خراسان‌شمالی در رابطه با ایجاد روستا بازار زعفران در فاروج اظهار کرد: این روستا بازار برای دومین سال پیاپی و هم‌زمان با برداشت محصول زعفران آغاز به کارکرد.
وی گفت: این روستا بازار در مساحت یک هزار مترمربع شامل ۳۵ غرفه در شهر فاروج باهدف حمایت از تولیدکنندگان زعفران و ایجاد مکانی برای عرضه مناسب محصول توسط اتحادیه تعاونی‌های روستایی شهرستان ایجادشده است.
مدیر تعاون روستایی خراسان‌شمالی افزود: کشاورزان می‌توانند محصول خود را تا انتهای فصل برداشت گل، در این مکان به خریداران و باقیمت‌های مناسب که از طریق عرضه و تقاضا بازار تعیین می‌شود، تحویل دهند.
رمضانی گفت: در صورت حمایت مسؤولان استانی، تعاون روستایی پتانسیل راه‌اندازی این نوع روستا بازارها را برای سایر محصولات کشاورزی استان و در سایر شهرستان‌ها را دارد.
ظرفیت‌های بالفعل خراسان‌شمالی، بالقوه شود
خراسان‌شمالی گنجینه‌ای بکر از فرهنگ، هنر، گردشگری، دامداری، کشاورزی و ... است که با کمترین اقدامات در هر حوزه می‌تواند تبدیل به قطب مادی و معنوی شود. از رسوم و آیین خاص گرفته تا دست بافته‌های مختلفی مانند چادرشب، قالی‌های تک‌رو و ۲ رو تا میراث چند هزارساله‌ای مانند تپه ۳ هزارساله ریوی و دومین قلعه خشک و گلی کشور در این استان قرار دارند.
تمرکز بر روی هرکدام از این موارد می‌تواند این استان قعر جدولی در آمار تورم و فلاکت و یا بادید مثبت، پایتخت سمنو و اسب اصیل ترکمن را چند گام به جلو جهش دهد و جزو استان‌های درامد زا، نه مصرف‌کننده قرار دهد.
انتهای پیام/ن
