روزنامه تجارت- احمدرضا صباغي؛ با وخيم ترشدن اوضاع
ماليايرلاينها از يك طرف وبدهكاري آنها به نهادهاي مختلف دولتي وخصوصي از
طرفي ديگر بحث خريد هواپيما براي شركتهاي هواپيمايي از طريق ليزينگاين
روزها بسيار داغ شده است.درواقع پس از توافق هستهاي بسياري از شركتهاي
هواپيمايي اروپايي وآمريكايي براي فروش هواپيما بهايران ابراز تمايل كردند
اما براي فروش هواپيما بهايران با كمبود نقدينگيايرلاينهايايراني
مواجه شدند وبراي حلاين موضوع بود كه بحث خريد هواپيما از طريق ليزينگ قوت
گرفت.البته ایرلاینهای ایرانی درگذشته وپيش از انجام توافق هستهاي از
کشورهای امارات، اوکراین، روسیه و یا برخی کشورهای آسیایی هواپیما اجاره
میکردند كهاين موضوع با انجام توافق هستهاي به سوي خريد هواپيما در حال
پيش روي است. هرچند مسئولان سازمان هواپيمايي كشوري به شدت به دنبال خريد
هواپيما از غولهاي هوايي دنيا همچون بويينگ وايرباس هستند اما تامين قطعات
هواپيماهاي معيوب گذشته در داخل كشور را شرط واولويت نخست خود براي انتخاب
كمپاني هواپيماسازي عنوان ميكنند كه قصد خريد هواپيما را ازآن دارند. اما
بحث خريد هواپيما از طريق ليزينگ در داخل كشور با استقبال برخي نهادها
وموسسات مالي وبانكي روبرو شده است به طوري كه اين موسسات حاضرند
هواپيما را به عنوان يك وثيقه در گرو خود قرار بدهند ودرمقابل نقدينگي لازم
براي خريد هواپيما را در اختيار شركتهاي هواپيمايي قرار بدهند كهاين امر
برايايرلاينهايي كه در سالهاي گذشته امكان استفاده از تسهيلات صندوق
توسعه ملي را نداشتند ميتواند بسيار مناسب باشد. در واقع درشرايطي
كهايرلاينها با بحرانهاي مالي شديدي روبرو هستند وتوان تامين نقدينگي
لازم به منظور خريد هواپيما را ندارند ليزينگ هواپيما ميتواند راهگشايي
باشد تا آنها در شرايط پساتحريم بتوانند ناوگان خود را نوسازي كنند. البته
ليزينگ هواپيما موضوع جديدي نيست كه تنها در كشورما اتفاق افتاده باشدبلكه
خريد هواپيما ازطريق ليزينگ در بسياري از كشورهاي توسعه يافته به لحاظ
هوايي يك امر مرسوم است ولي به نظر ميرسد سازوكاري متفاوت از كشورما داشته
باشد. در حقيقت اگر قرار است موسسات مالي وبانكي به منظور خريد هواپيما
بهايرلاين از طريق روش ليزينگ كمك كنند بايد درامورنقل وانتقال نقدينگي
بين خودشان وايرلاين شفافيت لازم را به خرج دهند تا مبادا دچار اختلافات
مالي با شركتهاي هواپيمايي بشوند. ازسويي كمك موسسات مالي وبانكي
بهايرلاينها براي خريد هواپيما ميتواند گاميموثر به منظور تزريق
نقدينگي مجدد به شركتهاي هواپيمايي باشد كه اگراين اتفاق بيفتد ديگر به
ندرت شاهد ورشكست شدنايرلايني درداخل كشور خواهيم بود. هرچند حضور موسسات
مالي وبانكي وسرمايه گذاري آنها در صنايع هوايي بايد داراي چارچوب وقوانيني
خاص وتحت نظارت مستقيم سازمان هواپيمايي كشوري باشد كهاين موضوع ميتواند
گره كوربسياري از مشكلاتايرلاينها را بازكند. البتهايرلاينها هم بايد
نيم نگاهي به نوسازي ناوگان هوايي خود داشته باشند ونيم نگاهي هم به تحكيم
روابط خود با موسسات مالي وبانكي داشته باشند تا ازاين طريق بتوانند رضايت
مشتريان خودرا جلب نمايند. حضورموسسات مالي وبانكي براي كمك بهايرلاينها
ازاين جهت كه ميتواند استقلال مالي شركتهاي هواپيمايي را زيرسوال ببرد
ميتواند يك ضعف بزرگ برايايرلاينها به شمار برودكه چرا كفگيرشركتهاي
هواپيمايي كه مسافران زيادي رادرداخل وخارج از كشور جابجا ميكنند به ته
ديگ خورده است؟درواقع ليزينگ هواپيما ميتواند موجبايجاد ارتباطي گسترده
بين شركتهاي هواپيمايي وموسسات مالي وبانكي شود تا از يك سو مشكلات
ماليايرلاينها برطرف شود وازسوي ديگراين موسسات سرمايه گذارهم بتوانند
از طريق سرمايه گذاري در صنايع هوايي سودهاي منطقي را كسب كنند كهاين
موضوع بايد دررصد دقيق دستگاههاي نظارتي از سازمان هواپيمايي كشوري گرفته
تا بانك مركزي قراربگيرد.بنابراين باوجوداينكه موضوع خريد هواپيما از طريق
ليزينگ برايايرلاينها در حد يك طرح برروي كاغذ است وكارشناسان در حال
مطالعه آن هستند امااين طرح براي عملياتي شدن نيازمند همكاري چندين نهاد
دولتي وخصوصي در داخل كشور است تا آنها در كنارهم برسر خريد هواپيما با
غولهاي هواپيماساز دنيا به مذاكره بپردازند