به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز مازندران، در هوای سرد پاییزی حال روز بزرگترین بازار ماهی فروشان دریایی و پرورشی شمال کشور (جاده ساری _ قائمشهر) که تازه‌ترین ماهی در آن بفروش می‌رسد، از طبع ماهی هم سردتر است.
یکی از فروشندگان ماهی می‌گوید: ماهی چه قزل آلا، چه ماهی دریا خیلی گران شد، در این مغازه ۷ نفر روزی می‌خوردند، به دلیل پایین آمدن توان خرید مردم مجبور شدیم تعدیل کارگر کنیم.
براساس اعلام شیلات مازندران، کمترین قیمت گونه‌های مختلف ماهی در بازار ماهی فروشان استان حدود ۶۰ هزار تومان و حداکثر آن ۲۵۰ هزار تومان است.
چرخی در این بازار مملو از ماهی می‌زنم، روی تابلوی روز این بازار آخرین قیمت ماهی نوشته شد، قزل آلا ۱۰۵، سالمون ۱۱۵، قزل و سالموم طلایی ۱۱۵ هزار تومان..
۱۰۵ هزار تومان ناقابل برای یک کیلو گرم ماهی قزل آلای پرورشی آن هم در فصلی که ماهیان دریا از خوان دریای خزر به وفور صید می‌شود. یکی از فروشندگان می‌گوید: قیمت ماهی سفید دریا با قزل آلا هم اکنون با هم برابری می‌کند و قابل رقابت است.
او می‌گوید: برخی مصرف کننده‌ها دیگر توان خرید این آبزی را ندارند و سفره هایشان از ماهی خالی است.
یکی از مصرف کنندگان در بازار ماهی فروشان می‌گوید: ماه قبل کیلویی ۷۰ هزار تومان ماهی خرید کردم و الان یکدفعه رفته بالا ۱۰۷ هزار تومان شده است.
به سراغ صیادان در تعاونی پره گهرباران رفتم، ماهیگیران مشغول صید بودند و از صید امسال راضی، اما می‌گویند دخل و خرج مان با این ماهی‌ها در نمی‌آید.
آقا برات علی می‌گوید: گرانی آلات و ادوات صیادی و نیز وجود صیادان غیرمجاز در دریا از مشکلات دیگر صیادان است.
روی دیگر صنعت ماهی
تولیدکنندگان ماهی پرورشی یکی از عوامل اصلی افزایش قیمت ماهی را افزایش قیمت تخم ماهی چشم زده وارداتی می‌دانند.
تخم‌های لقاح یافته ماهی قزل آلا سالانه با توجه به نیاز ۷۰۰ میلیون قطعه‌ای کشور، ۴۵۰ میلیون قطعه آن از خارج تامین می‌شود.
موسوی پرورش دهنده تخم چشم زده قزل آلا می‌گوید: سال ۹۷ هر قطعه ۱۹۵ تومان بود به محض اینکه ارز دولتی از تخم چشم زده برداشته شد هر قطعه تخم چشم زده هزار تومان شد.
علت دیگر افزایش قیمت ماهیان پرورشی خوراک آبزیان است که حدود ۷۰ درصد قیمت ماهی را تحت شعاع قرار می‌دهد.
از دریا به سمت واحد‌های آبزی پروری پرورش ماهی قزل آلا می‌روم، جاده منتهی به سد شهید رجایی ساری مراکز‌های پرورش ماهی قزل آلای زیاد به چشم می‌خورد.
ابراهیمی پرورش دهنده قزل آلا در ساری گفت: هر ۱۵ تا ۳۰ روز، قیمت غذای ماهی افزایش می‌یابد.
ساداتی پرورش دهنده دیگر ماهی قزل آلا می‌گوید: برای تولید کننده هر کیلوگرم ماهی تا به بازار پسندی برسد ۷۵ هزار و ۵۰۰ تومان هزینه دارد، حالا ۳۰ درصد سود به آن اعمال کنیم، قیمت هر یک کیلو گرم قزل، ۹۸ هزار تومان آب می‌خورد و از کارگاه برای بازار خارج می‌شود.
این واحد بر خلاف واحد‌های دیگر محصولات صنعتی و تولیدی کشور، پای سود هنگفت واسطه‌ها در میان نیست، پرورش دهنده‌های که بی واسطه می‌فروشند.
وندادی پرورش دهنده ماهی قزل آلا که مدتی است عطای این کار را به لقایش بخشیده است، می‌گوید: پرورش دهنده‌ها واسطه تامین کننده پول از مشتری به کارخانه‌های خوراک شده اند.
او می‌گوید: قیمت‌ها هر روز بالا و پایین می‌شود و پول نداشتم بچه ماهی بخرم و ماهی ریزی کنم و الان همین طور که شاهد هستید، استخر خالی است.
حذف ارز دولتی ماهی را سرکش کرد
برای بررسی بیشتر به یکی از کارخانه‌های خوراک دام و آبزیان هم رفتم گویا منشائ همه بی مهری‌ها از اینجاست چرا که همه اقلام برای تولید خوراک آبزیان وارداتی است، به جز یک مورد که با ارز دولتی در اختیارشان قرار می‌گیرد.
کابلی مدیرعامل کارخانه خوراک دام و آبزیان مازندران گفت: تنها کالای که در اختیار تولید کننده گذاشته می‌شود گلوتن سویا است که این گلوتن حدود ۲۰ درصد ماده اولیه را تشکیل می‌دهد و ارزش آن ۷ تا ۸ درصد قیمت تمام شده است.
چرا واردات بر تولید محصولات کشاورزی داخلی می‌چربد
۹۰ درصد مواد اولیه تولید خوراک آبزیان وارداتی است با وجود تولید انواع محصولات کشاورزی مانند ذرت و سویا چرا باز هم واردات بر تولید داخل می‌چربد.
قدیری رییس انجمن صنایع خوراک دام، طیور آبزیان ایران گفت: کشور در شرایط خشکسالی به سر می‌برد و اقلام ذرت، سویا و پودر ماهی جز اقلام کلیدی و تاثیرگذار در تولید خوراک است ضمن اینکه مکمل‌ها و مواد افزودنی خوراک‌های آبزیان هم بخش عمده‌ای از آن وارداتی است، همه این موارد دست به دست هم می‌دهد که در پرورش آبزیان مقداری وابستگی نسبت به صنعت دام و طیور بیشتر باشد.
روزگاری ارز دولتی به صنعت آبزی پروری تعلق می‌گرفت و حالا خبری از آن نیست، نبی زاده رییس اتحادیه ماهیان سرد آبی کشور گفت: حذف یارانه در این بخش یکی از دلایلی است که دولت در قیمت گذاری دخالت نمی‌کند.
هشدار گرانی ماهی دادیم به ما خندیدند
آرش نبی زاده مدیر عامل اتحادیه ماهیان سردابی کشور با بیان اینکه دولت یارانه‌ای به پرورش دهندگان ماهی نمی‌دهد و دخالتی نیز در قیمت ماهی ندارد، گفت: واردات تخم ماهی چشم زده و خوراک ماهی قزل آلا سال ۹۸ مشمول دریافت ارز ۴۲۰۰ تومانی بود و قیمت هر کیلوگرم ماهی نیز حدود ۲۰ تا ۲۲ هزار تومان بود.
او افزود: همزمان با زمزمه لغو پرداخت ارز دولتی به برخی کالا‌ها برخی‌ها اعلام کردند که به وارات تخم ماهی و خوراک دام نیز نباید یارانه دریافت کند‌ای پرداخت شود و متاسفانه یارانه این بخش را حذف کردند.
مدیر عامل اتحادیه ماهیان سردابی کشور با بیان اینکه تولیدکنندگان ماهی اکنون باید بخش زیادی از خوراک ماهیان و بچه ماهی را با ارز آزاد واردکنند، ادامه داد: همین عامل یکی از دلایل اصلی بالا رفتن قیمت ماهی در ماه‌های اخیر است.
نبی زاده گفت: به مسئولان گفته شده بود که اگر یارانه واردات تخم ماهی چشم زده و خوراک ماهی را حذف کنند قیمت ماهی افزایش شدیدی خواهد شد، اما آن‌ها به ما خندیدند.
او افزود: سال گذشته به استان‌ها نهاده‌های دامی تخصیص می‌دادند، اما وقتی برای دریافت نهاد مراجعه می‌کردیم می‌گفتند پرورش دهندگان مرغ در اولویت دریافت نهاده هستند و به آن‌ها داده می‌شود.
مدیر عامل اتحادیه ماهیان سردابی کشور ادامه داد: همه این سیاست‌ها سبب شده است پرورش دهندگان ماهی قزل آلا هر کیلوگرم سویا را که ۲۵۰۰ تومان می‌خریدند اکنون تا ۱۴ هزار تومان بخرند.
نبی زاده گفت: هر قطعه تخم چشم زده ماهی قزل آلا سال ۹۷ حدود ۱۹۵ تومان بود، اما با خروج این بچه ماهیان از سبد دریافت ارز دولتی هر قطعه تخم چشم زده تا هزار تومان خریداری می‌شود.
او با بیان اینکه قیمت خوراک دام و بچه ماهی اقلام کلیدی در تعیین قیمت آبزیان هستند افزود: بخش زیادی از خوراک دام، مکمل‌ها و مواد افزودنی خوراک نیز وارداتی است و برداشتن ارز دولتی از این اقلام یکی از دلایل مهم گرانی ماهی است.
سبدغذایی گران قیمت آبزیان ارزان می‌شود
تولید غذای آبزیان با استفاده از ضایعات ماهی قزل آلا، صرفه جویی بیش از ۱۲۰ میلیارد تومانی را به همراه خواهد داشت.
صفری مجری طرح پژوهشکده اکولوژی دریای خزر با بیان اینکه ضایعات ماهی قزل آلا اصلا و تحت هیچ عنوان قابل تبدیل به پودر ماهی نیست، گفت: یک فراورده مفید با ارزش افزوده بسیار بالا از ضایعات دور ریختنی ماهی تولید کردیم.
وی افزود: ضایعات ماهی قزل آلا از جمله سر، فلس و باله پس از چرخ شدن، تخمیر و اضافه شدن باکتری مفید در دمای ۳۵ درجه تبدیل به بیوسیلاژ یا محصول پروتینی ماهی می‌شود.
صفری گفت: بیوسیلاژ تولید شده بواسطه ph اسیدی دارای زمان ماندگاری بالایی بوده و می‌تواند از آن به عنوان جایگزین پودرماهی در جیره آبزیان استفاده کرد.
مجری طرح پژوهشکده اکولوژی دریای خزر افزود: بیوسیلاژ تولیده شده خشک غنی از باکتری‌های لاکتیک (پروبیوتیک) بوده و بر شاخص‌های رشد و سیستم ایمنی ماهی‌های کپور و قزل آلا تاثیر مثبت داشته و جز محصولات بیولوژیک فرا سودمند محسوب می‌شود.
مصرف بیوسیلاژ یا محصول پروتینی ماهی در ماهیان کپور و آمور
این جیره غذایی تولیده شده در پژوهشکده اکولوژی دریای خزر تاکنون برای ماهیان کپور و قزل آلا استفاده شده است.
مزایای این جیره غذایی حاوی بیوسیلاژ سبب شد تا آقای ابراهیمی پرورش دهنده ماهیان گرم آبی در روستای عیسی خندق ساری از این روش استفاده کند و با این روش هزینه تولید پرورش ماهی گرم آبی را کاهش دهد.
ابراهیمی پرورش دهنده ماهیان گرم آبی در ساری گفت: غذای ماهی که در هر دو ماه استفاده می‌کردم حدود ۸ میلیون تومان بود که با استفاده از این بیوسیلاژ یا محصول پروتینی ماهی به نصف کاهش یافته است.
وی افزود: برای ماهیان کپور وآمور در مدت دو ماه از این جیره غذایی استفاده کرده است و حدود ۳۰۰ گرم به وزن ماهی در این مدت اضافه شده است.
صفری مجری طرح پژوهشکده اکولوژی دریای خزر هم گفت:با تولید سالانه ۵۰ تن جیره غذایی حاوی بیوسیلاژ می‌شود غذای ۳۶ هزار تن ماهی کپور و قرل آلا را در استان مازندران تامین کرد.
با استفاده از این بیوسیلاژ، هزینه غذای هر کیلوگرم از ماهیان کپور و قرل آلا را از ۱۲ هزار تومان به نصف کاهش داد و صرفه جویی بیش از ۱۲۵ میلیارد تومانی خرید خوراک آبزیان را برای صنعت آبزی پروری مازندران به ارمغان آورد و این یعنی بخشی از نیاز پروتئنی جامعه با قیمت ارزانتری روانه بازار می‌شود.آتنا رستمی آله خیلی
خبرنگار سرویس اقتصادی خبرگزاری صداوسیما مازندران
