خبرگزاری مهر- گروه استان‌ها- سجاد محمودی: در گذشته، مردم بوشهر به کشاورزی مشغول و اصولاً تصوری از این غول‌های آهنی نداشتند که سرنوشت، یک بدسرنوشتی را رقم زد تا این مناطق شیره جانشان را برای توسعه کشور هبه کنند.
در ابتدا از موهبت‌هایش می‌گفتند و مردمی ساده دل نیز دل در گرو چشم‌انداز توسعه‌ای دادند که برایشان ترسیم می‌شد. از آن سال‌ها نزدیک به دو دهه می‌گذرد و امروزه این دو استان را علی رغم محرومیت شدید، به عنوان کانون‌های پتروشیمی و تولید ثروت کشور نیز می‌شناسند.
کارکرد صنعت پتروشیمی، ایجاد ارزش افزوده بر روی محصولات تولیدی پالایشگاه استوار و توسعه آن در جنوب کشور به ۱۳۷۶ باز می‌گردد ضمن اینکه سرمایه گذاری در این صنعت تا سال ۱۴۰۴ به ۹۳ میلیارد دلار و در قالب ۸۳ مجتمع خواهد رسید.
بوشهر و خوزستان، ضمن میزبانی از ثروتمندترین شرکت‌های بورسی ایران، کماکان از محروم‌ترین‌ها بوده که از یک طرف گاز و نفتشان استخراج و از طرفی آبزیان و خاکش صادر می‌شود و البته در کنار این موهبات، آمار آسیب‌های اجتماعی بالایی دارند.
هشتم دیماه به عنوان روز صنعت پتروشیمی نامگذاری شده است و هر چند معمولاً در سالروزها، از خوبی‌ها می‌نویسند ولی در این گزارش به مصائب ایجاد این پتروشیمی‌ها پرداخته شده است.
عدم اشتغال و انتصاب نخبگان
علی رغم حضور ۲۵ ساله صنعت و حتی فرسودگی آن، کماکان از ناچیز بودن سهم اشتغال بومیان و شعاع مجاز استخدامی صحبت می‌شود و کار به مجاز دانستن دیگر استان‌ها علی رغم غیرمجاز نامیدن عمده مناطق میزبان رسیده است.
نخبگان بومی کم‌تعدادی در سطوح عالی حضور دارند و البته مدت زیادی است که رویه تغییر و با مطرح شدن مطالبه انتصاب بومیان، ماشین رسانه‌ای اقدام به تخریبشان می‌کند که نمونه آن را در هجمه علیه برخی گزینه‌های مطرح برای صدارت پتروشیمی جم، علی رغم سابقه بسیار درخشان و مترقی برخی اسامی مطرح شده دیدیم.
به دلیل نبود پشتوانه، برخی از مدیران بومی حین ارتقا، شدیداً محافظه کار می‌شوند، گویی که به مناطق میزبان تعلق ندارند.
بی‌توجهی به مسئولیت‌های اجتماعی
هر صنعتی بواسطه فعالیت‌ها و اثرات سوئی که بر محیط پیرامون خود دارد ملزم به هزینه کرد برای رفع آنها است ولی اینجا بدیهی‌ترین معضلات شامل محورهای مواصلاتی، بیمارستان‌ها و آب شرب هستند که کاملاً در خدمت صنعت بوده اما هیچ عزمی برای توسعه زیرساختی آنها وجود ندارد.
از دیگر کاستی‌ها می‌توان به وجود مراکز بیمارستانی غیر مجهز، عدم تعهد نفت نسبت به تجهیز بیمارستان‌ها، مصوبات کم جان سالیانه نسبت به درآمد چندصد هزار میلیاردی، تمرکز مسئولیت‌های اجتماعی کل صنعت نفت در شرکت عمران مناطق نفت خیز و شفاف نبودن محل هزینه کرد آنها اشاره کرد.
از دیگر مشکلات می‌توان به عدم اجرای مصوبه بیمارستان معین نفت و متأسفانه خرابی متعدد دستگاه‌های فرسوده تصویربرداری آن هم با وجود کرونا اشاره کرد.
آلایندگی‌های فراوان
این صنعت با تولید هیدروکربن‌های پلیمری، یکی از آلاینده‌ترین صنایع موجود است که این آلودگی‌ها به چند قسم دریایی یا پساب، گرمایی، هوا و صوتی تقسیم می‌گردد و در اقدامی غیرمنطقی، امروزه مجوزهایی تحت عنوان پتروشیمی سبز یا پاک برای عدم پرداخت عوارض آلایندگی صادر می‌شود.
به دلایل مطروحه، عمده کارکنان این صنعت علی رغم اسکان بومیان، در خارج از این مناطق سکونت داشته و البته شاهد حضور کارکنان پروازی نیز هستیم.
ضمن اینکه تقسیم ناعادلانه همین عوارض ناچیز، یکی از مطالبات اصلی فعالین اجتماعی است.
عدم توسعه مناطق پیرامونی
مبرهن است که تولید ارزش افزوده از محصولات پتروشیمی جز با توسعه صنایع پایین دست امکان پذیر نیست که به نظر می‌رسد این معضل، بر محرومیت‌ها در کنار دیگر موارد استوار است و عمده محصولات تولیدی، به صورت خام صادر می‌شوند.
در همه جای دنیا، صنایع توجه ویژه‌ای به محیط پیرامونی خود دارند ولی در پارس جنوبی، صنایع عظیم نفت، گاز و پتروشیمی این موضوع را فراموش کرده‌اند و بین داخل فنس‌ها و بیرون فنس‌ها فاصله بسیار است.
دستاوردهایی به میزان تقریباً هیچ
نماینده مردم بوشهر، گناوه و دیلم در مجلس شورای اسلامی به خبرنگار مهر گفت: مردم استان بوشهر در کنار این همه تأسیسات و صنایع عظیمی که ایجاد شده است، نصیب چندانی ندارند و ثمره آن برای دیگران است.
عبدالکریم جمیری با بیان اینکه این همه محرومیت شایسته مردم استان بوشهر نیست افزود: صنعت نفت، گاز و پتروشیمی باید نگاه بهتری به مردم استان بوشهر داشته باشد.
استاندار بوشهر با بیان اینکه رابطه استان بوشهر با صنایع نفت، گاز و پتروشیمی مشخص نیست اظهار داشت: متأسفانه این صنایع به مشکلات و نیازهای استان بوشهر توجه چندانی ندارند.
احمد محمدی‌زاده خاطرنشان کرد: این صنایع سیاست آب‌نباتی را برای مردم میزبان در نظر گرفته‌اند و عایدی استان در مقابل حجم بالای درآمدهای این صنایع ناچیز و در حد یک آب‌نبات است.
وی با انتقاد از بی‌توجهی صنایع پتروشیمی به اشتغال جوانان استان بوشهر افزود: جوانان استان بوشهر فقط در مشاغل دون‌پایه مشغول به کار هستند و باید نگاه بهتری به جوانان توانمند استان شود.
نماینده مردم دشتستان در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: صنعت نفت، گاز و پتروشیمی محیط زیست استان ما را آلوده کرده و زمین‌های ما را گرفته، ترافیک ایجاد کرده، مشکلات متعدد اجتماعی و فرهنگی ایجاد کرده و اما سود آن برای مردم ما همان تقریباً هیچ بوده است.
ابراهیم رضایی اضافه کرد: مردم این مناسبات ظالمانه را می‌بینند که احساس تبعیض و بی‌عدالتی می‌کنند. مردم استان بوشهر نسبت به بی سهم بودن ناراضی و معترض هستند. چون سهمی در مدیریت‌ها نداریم نمی‌توانیم حق خود را بگیریم.
وی تاکید کرد: از رئیس جمهور انتظار داریم که یک بار برای همیشه این ظلم تاریخی در حق مردم استان بوشهر را پایان دهند.
بیان متواتر آسیب‌ها، مشکلی را رفع نمی‌کند ولی حداقل آیندگان ما را متهم نمی‌کنند که صدایی از سنگ درآمد ولی از شما خیر؛ هرچند که متکلم وحده بودن در این مسیر کار را سخت کرده است.
ضمن تبریک این روز و آرزوی سلامتی برای کارکنان جهادگر صنعت پتروشیمی، امید می‌رود که میزبان این صنایع محرم شناخته شوند که قطعاً بی حرمتی مهمان در حضور میزبان، نزد هیچ قوم و دینی پذیرفته نیست.
