روابط تجاری ایران و امارات در دوره پساتحریم

به گزارش روزنامه تجارت؛ درحال حاضر بیش از 500 هزار ایرانی در کل امارات و 300 هزار ایرانی در امیرنشین دبی زندگی می‌کنند که جمعا 10 هزار شرکت بزرگ و کوچک را در امارات متحده عربی می‌گردانند که خود واسطه‌ای مهم میان ایران و امارات به شمار می‌روند که به روابط تجاری دو کشور رونق می‌بخشند. با نگاه اجمالی به روابط بازرگانی ایران و امارات، می‌توان دریافت که حجم مبادلات خارجی این دو کشور در دهه‌های گذشته با رشدی چشمگیر و سپس اندکی کاهش همراه بوده است. حجم این مبادلات در دو دهه گذشته به این صورت است: در سال‌های 70 تا 82 حجم قابل توجهی از واردات ایران مربوط به امارات بوده، سایر کشورهای دیگر که در این زمان وارداتشان به ایران از سهم بالایی برخوردار بوده‌اند کشورهای چین، آلمان، کره‌جنوبی، ترکیه و انگلستان هستند. در سال‌های 76 تا 88 بیشترین حجم صادرات ایران به امارات متحده عربی و بعد از آن بیشترین صادرات به کشورهای عراق، آلمان، هند، چین و ترکیه بوده است. امارات برای ایران پایگاه تجارت مجدد است، یعنی به‌عنوان یک واسطه که کالاهای وارداتی ایران آنجا تخلیه شده و به ایران می‌آید و کالاهای صادراتی ایران نیز از آنجا به دست مشتریان می‌رسد. بر اساس آمار گمرک، ‌طي سال گذشته کل صادرات ایران برابر 31 میلیارد و 447 میلیون دلار انواع کالا بوده که دو میلیارد و 435 میلیون دلار صادرات ایران به امارات بوده است. سهم کل واردات کشورمان نیز در این دوره 34 میلیارد و 254 میلیون دلار بوده که ارزش واردات ایران از امارات هشت میلیارد و 270 میلیون دلار است.  در سال‌های اخیر به علت تحریم‌ها، معاملاتی مثل معاملات ایران با هند و چین که حجم بزرگی از صادرات و واردات ایران را دربرمی‌گیرد، به طور مستقیم انجام گرفته و در نتیجه نقش امارات در این میان کم‌رنگ شده و میزان تجارت آن با ایران کاهش یافته است. بر همین اساس، آمارها نشان می‌دهند که از سال‌ 1388 به بعد حجم مبادلات ایران با امارات کم شده است؛ به طوری که در سال 1388 این حجم به حدود 13 ميليارد دلار رسيد و به همان ميزان به مبادلات با چین، هند و ترکیه افزوده شد. همچنین طي سال هاي اخير به علت اعمال برخی تحریم‌ها، روابط تجاری ایران با امارات و ترکیه، با چرخش قابل توجهی به سمت عراق سوق یافت؛ به طوری که در این سال امارات که در رتبه اول شرکای تجاری از منظر صادرات به ایران بود، جای خود را به عراق داد و خود در رتبه سوم قرار گرفت، اما در بخش واردات رتبه اول خود را حفظ کرد.

مبادلات تجاری ایران و امارات  افزایش می‌یابد
در همين رابطه مسعود دانشمند، رئیس شورای مشترک ایران و امارات در گفت‌وگو با تجارت، حجم روابط تجاري ايران و امارات را 17 ميليارد دلار  در سال جاري اعلام كرد و افزود: با لغو تحريم ها پيش بيني مي شود روابط تجاري ايران و امارات از ماه هاي پاياني سال توسعه يابد به طوري كه پيش بيني مي شود حجم روابط تجاري اين دو گشور به بيش از19 ميليارد دلار  برسد. رئيس شوراي مشترك ايران و امارات ادامه داد: طي سال گذشته به تعبیر اماراتی‌ها میزان واردات ایران از امارات  18 میلیارد دلار و به تعبیر ایرانی‌ها 11 میلیارد دلار بوده‌ است. همچنین صادرات از ایران به امارات در حدود چهار میلیارد دلار برآورد شد. این در حالی‌است که در سال گذشته میزان کل واردات به کشور 54.2 میلیارد بوده‌ است.
دانشمند، وضعيت رابطه تجاري ايران و امارات را در شرايط كنوني به مانند سال هاي دوران تحريم دانست و افزود: هم اكنون امارات از لحاظ صادراتي سومين شريك تجاري ايران و از لحاظ وارداتي به عنوان اولين شريك تجاري ايران محسوب مي شود.
به گفته وي، تا زماني كه نظام بانكي و  فروشندگان كالاهاي خارجي با ايران به صورت مستقيم ارتباط برقرار نكنند حجم روابط تجاري ايران و امارات در همين ميزان خواهد بود.
عضو هيات رئيسه اتاق بازرگاني در خصوص الزامات شرايط توسعه روابط تجاري ايران و امارات اعلام كرد: با وجود اين كه بيشترين حجم توليد در صنايع كوچك رخ مي دهد. هم اكنون صنايع متوسط  و كوچك با حدود 40 تا 50 درصد ظرفيت فعاليت مي كنند.از اين رو براي گذر از تحريم بايد صنايع كوچك به سمت ظرفيت كامل براي رشد اقتصادي حركت كنند. كه از نظر اشتغال طبيعي است كه وابستگي ايران به كشورهاي منطقه براي افزايش واردات و صادرات افزايش مي يابد. از اين رو حجم روابط تجاري ايران با كشورهاي منطقه كه امارات در اولويت آن ها قرار دارد در ماه هاي آتي خواهد يافت.