رضا سیف پور
اسفند ماه امسال سوای وعده پایان سرما و آغاز فصلی سرسبز برای مردم، برای بعضی‌ها هم وعده صندلی‌هایی سبز در گوشه بهارستان را به همراه دارد. وعده وسوسه انگیزی که باعث می شود برخی برای نقد کردن آن دست به کارهای عجیبی بزنند که این روزها اگر سری به شبکه‌های اجتماعی مختلف بزنیم تصاویر آن به وفور دیده می شود. رفتارهای نامناسبی که به حرمت قلم و البته به حرمت صاحبان آن فعلا از ذکر مصادیق صرف نظر می کنیم. اقداماتی به شدت عوام گرایانه که اکثر مخاطبین فهیم گاه به پوزخندی و گاه به افسوسی از کنار آن می گذرند.
با این حال باید گفت متاسفانه کم هم نیستند کسانی که با دیدن اینگونه عکس‌ها و شنیدن آنگونه اخبار دلشان هری می ریزد و یک دل نه هزار دل عاشق آن به اصطلاح عاشقان خدمت ! می شوند و در آن میان کمتر کسی است که از خود بپرسد وظیفه اصلی یک نماینده در مجلس چیست؟ و آیا نمایندگان مردم در خانه ملت وظیفه پیگیری آسفالت فلان خیابان یا سینه چاک نمودن برای تکمیل فلان پل فرعی یا تلاش برای استخدام یکی یک دانه فلانی با مدرک دیپلم ردی! را دارند؟ واگر اینطور است امورات مملکت را چه کسی باید سامان دهد؟ و مهمتر از همه علت بروز این پدیده نا صحیح اجتماعی که چه بسا گریبان خود نمایندگان مجلس را هم گرفته چیست ؟
متاسفانه بخش مهمی از مردم جامعه ما از وظائف اصلی نمایندگان مجلس بی اطلاعند و عملا تلاش رسانه‌ها نیز برای تبیین وظائف ذاتی نماینگان مردم در خانه ملت آنچنان که باید کارساز نبوده و بدتر از همه اینکه بخشی از نامزدهای انتخاباتی نیز بخصوص در مراکز استان‌ها و شهرستان‌های کوچک با بهره گیری منفی از این فضا به سود خود به رفتارهای پوپولیستی سوق پیدا کرده و عملا در تشدید این بد اخلاقی سیاسی سهیم می شوند. البته این یک اصل نیست و بسیارند نماینگان مردم در خانه ملت که به پشتوانه رای آگاهانه مردم بر مسند نمایندگی تکیه می زنند و علیرغم تمام رفتارهای عوام گرایانه رقبا به ذات نمایندگی می پردازند که بی شک روی سخن ما با ایشان نیست با این حال گسترش این وضعیت در جامعه می تواند به شدت در کارآیی مجالس موثر واقع شده و از اثر بخشی آن در جامعه بکاهد. از این رو بی مناسبت نیست در این هنگام مروری داشته باشیم برآنچه باید مردم از نمایندگان خود در مجلس شورای اسلامی انتظار داشته باشند ولی کمتر به آن می اندیشند.
مطابق قانون اساسی وظایف نمایندگان مجلس به دو دسته کلی تقسیم می شود؛ قانونگذاری و نظارت بر اجرای صحیح قوانین. مهم ترین و اصلی ترین وظیفه مجلس، همان قانونگذاری در عموم مسائل در حدود قانون اساسی است. (اصل ۷۱ قانون اساسی) این وظیفه نمایندگان از طریق بررسی و تصویب طرح‌های مجلس، لوایح قانونی دولت و طرح‌های مصوب شورای عالی استان‌ها صورت می پذیرد. در کنار اینها وظائف نظارتی نمایندگان مجلس نیز بسیار حائز اهمیت است از جمله بررسی و دادن رای اعتماد به هیات وزیران (اصل۸۷) سوال از رئیس جمهور یا وزرا درباره وظایف آنها ( اصل ۸۸( تحقیق و تفحص (اصل ۷۶)، نظارت بر اجرای بودجه سالانه کل کشور (اصول ۵۵-۵۴)، نظارت بر تطبیق مصوبات هیات دولت با قانون (اصل ۱۳۸) و ده‌ها وظیفه نظارتی مهم دیگر. به نظر می رسد با این وظائف گسترده بسیاری از کارهایی که بخشی مهمی از شهروندان از نمایندگان مجلس توقع دارند اساسا در حیطه کاری ایشان نیست و دردناکتر آنکه بسیاری از نامزدهای نمایندگی مجلس بخواهند از ندانستن مردم سوء استفاده کنند و با شعارهای سطحی و عوام فریبانه خود در کسب آرای مردم بکوشند . شکی نیست این رویکرد اگر از حد متعارف بگذرد خللی اساسی در انجام صحیح وظائف نمایندگان به بار خواهد آورد. البته بروز این حالت دلایل مختلفی دارد كه از جمله آنها مي‌توان به وجود برخي نواقص و كلي‌گويي‌ها در خود قانون، همچون موارد مندرج در اصول 76، 84 و 90 قانون اساسي و در کنار آن عدم تلاش کافی رسانه‌های عمومی در ارتقای سطح دانش مردم اشاره کرد که در نهایت به فقدان آگاهي عمومي‌درخصوص وظايف و اختيارات نماينده مجلس، در سطح جامعه به عنوان یک پدیده سیاسی – اجتماعی منجر شده است. این حتی باعث شده تا مردم در رابطه متقابل خود با نمایندگان باز مانده و از حقوق مطالبه گری خود نیز غافل شوند. با این حال به نظر می رسد عدم توجه به این امر از سوی رسانه‌های عمومی و حتی عدم مقابله نمايندگان محترم مجلس با‌اين رويه اشتباه که در مواردی به عدم تلاش برای اصلاح آن یا سوء استفاده از آن شبیه می شود چه بسا در دراز مدت باعث بروز صدمات و لطمات اجتماعي جبران ناپذیری بشود. جادارد در این ایام باقی مانده تا دهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی رسانه‌های عمومی و در راس همه آنها صدا و سیما و بخصوص شبکه‌های استانی به تبیین هرچه بهتر و بیشتر وظائف و اختیارات نمایندگان محترم مجلس از منظر قانون بپردازند و تلاش نمایند تا سطح آگاهی عمومی جامعه را از این منظر ارتقاء بخشند . در کنار اینها به نظر می رسد اگر احزاب قانونی به وظائف ذاتی خود به درستی عمل کنند و با حمایت‌های همه جانبه بخصوص حمایت‌های شفاف مالی از نامزدها و نمایندگان خود در مجلس راه را بر هرگونه شبهه سد نموده و در ارتقای دانش رای دهندگان بکوشند میتوانند نقش مهمی در سامان بخشیدن به این وضعیت داشته باشند . بی شک حاصل این امر فارغ از مسائل استانی و شهری، مجلسی مقتدر و جامعه ای توسعه یافته برای همه ایرانیان خواهد بود .
با این حال باید گفت متاسفانه کم هم نیستند کسانی که با دیدن اینگونه عکس‌ها و شنیدن آنگونه اخبار دلشان هری می ریزد و یک دل نه هزار دل عاشق آن به اصطلاح عاشقان خدمت ! می شوند و در آن میان کمتر کسی است که از خود بپرسد وظیفه اصلی یک نماینده در مجلس چیست؟ و آیا نمایندگان مردم در خانه ملت وظیفه پیگیری آسفالت فلان خیابان یا سینه چاک نمودن برای تکمیل فلان پل فرعی یا تلاش برای استخدام یکی یک دانه فلانی با مدرک دیپلم ردی! را دارند؟ واگر اینطور است امورات مملکت را چه کسی باید سامان دهد؟ و مهمتر از همه علت بروز این پدیده نا صحیح اجتماعی که چه بسا گریبان خود نمایندگان مجلس را هم گرفته چیست ؟
متاسفانه بخش مهمی از مردم جامعه ما از وظائف اصلی نمایندگان مجلس بی اطلاعند و عملا تلاش رسانه‌ها نیز برای تبیین وظائف ذاتی نماینگان مردم در خانه ملت آنچنان که باید کارساز نبوده و بدتر از همه اینکه بخشی از نامزدهای انتخاباتی نیز بخصوص در مراکز استان‌ها و شهرستان‌های کوچک با بهره گیری منفی از این فضا به سود خود به رفتارهای پوپولیستی سوق پیدا کرده و عملا در تشدید این بد اخلاقی سیاسی سهیم می شوند. البته این یک اصل نیست و بسیارند نماینگان مردم در خانه ملت که به پشتوانه رای آگاهانه مردم بر مسند نمایندگی تکیه می زنند و علیرغم تمام رفتارهای عوام گرایانه رقبا به ذات نمایندگی می پردازند که بی شک روی سخن ما با ایشان نیست با این حال گسترش این وضعیت در جامعه می تواند به شدت در کارآیی مجالس موثر واقع شده و از اثر بخشی آن در جامعه بکاهد. از این رو بی مناسبت نیست در این هنگام مروری داشته باشیم برآنچه باید مردم از نمایندگان خود در مجلس شورای اسلامی انتظار داشته باشند ولی کمتر به آن می اندیشند.
مطابق قانون اساسی وظایف نمایندگان مجلس به دو دسته کلی تقسیم می شود؛ قانونگذاری و نظارت بر اجرای صحیح قوانین. مهم ترین و اصلی ترین وظیفه مجلس، همان قانونگذاری در عموم مسائل در حدود قانون اساسی است. (اصل ۷۱ قانون اساسی) این وظیفه نمایندگان از طریق بررسی و تصویب طرح‌های مجلس، لوایح قانونی دولت و طرح‌های مصوب شورای عالی استان‌ها صورت می پذیرد. در کنار اینها وظائف نظارتی نمایندگان مجلس نیز بسیار حائز اهمیت است از جمله بررسی و دادن رای اعتماد به هیات وزیران (اصل۸۷) سوال از رئیس جمهور یا وزرا درباره وظایف آنها ( اصل ۸۸( تحقیق و تفحص (اصل ۷۶)، نظارت بر اجرای بودجه سالانه کل کشور (اصول ۵۵-۵۴)، نظارت بر تطبیق مصوبات هیات دولت با قانون (اصل ۱۳۸) و ده‌ها وظیفه نظارتی مهم دیگر. به نظر می رسد با این وظائف گسترده بسیاری از کارهایی که بخشی مهمی از شهروندان از نمایندگان مجلس توقع دارند اساسا در حیطه کاری ایشان نیست و دردناکتر آنکه بسیاری از نامزدهای نمایندگی مجلس بخواهند از ندانستن مردم سوء استفاده کنند و با شعارهای سطحی و عوام فریبانه خود در کسب آرای مردم بکوشند . شکی نیست این رویکرد اگر از حد متعارف بگذرد خللی اساسی در انجام صحیح وظائف نمایندگان به بار خواهد آورد. البته بروز این حالت دلایل مختلفی دارد كه از جمله آنها مي‌توان به وجود برخي نواقص و كلي‌گويي‌ها در خود قانون، همچون موارد مندرج در اصول 76، 84 و 90 قانون اساسي و در کنار آن عدم تلاش کافی رسانه‌های عمومی در ارتقای سطح دانش مردم اشاره کرد که در نهایت به فقدان آگاهي عمومي‌درخصوص وظايف و اختيارات نماينده مجلس، در سطح جامعه به عنوان یک پدیده سیاسی – اجتماعی منجر شده است. این حتی باعث شده تا مردم در رابطه متقابل خود با نمایندگان باز مانده و از حقوق مطالبه گری خود نیز غافل شوند. با این حال به نظر می رسد عدم توجه به این امر از سوی رسانه‌های عمومی و حتی عدم مقابله نمايندگان محترم مجلس با‌اين رويه اشتباه که در مواردی به عدم تلاش برای اصلاح آن یا سوء استفاده از آن شبیه می شود چه بسا در دراز مدت باعث بروز صدمات و لطمات اجتماعي جبران ناپذیری بشود. جادارد در این ایام باقی مانده تا دهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی رسانه‌های عمومی و در راس همه آنها صدا و سیما و بخصوص شبکه‌های استانی به تبیین هرچه بهتر و بیشتر وظائف و اختیارات نمایندگان محترم مجلس از منظر قانون بپردازند و تلاش نمایند تا سطح آگاهی عمومی جامعه را از این منظر ارتقاء بخشند . در کنار اینها به نظر می رسد اگر احزاب قانونی به وظائف ذاتی خود به درستی عمل کنند و با حمایت‌های همه جانبه بخصوص حمایت‌های شفاف مالی از نامزدها و نمایندگان خود در مجلس راه را بر هرگونه شبهه سد نموده و در ارتقای دانش رای دهندگان بکوشند میتوانند نقش مهمی در سامان بخشیدن به این وضعیت داشته باشند . بی شک حاصل این امر فارغ از مسائل استانی و شهری، مجلسی مقتدر و جامعه ای توسعه یافته برای همه ایرانیان خواهد بود .
آخرین اخبار