روزنامه تجارت- حسين نوروزي زاده؛ بورس اوراق بهادار تهران در حالی در ابتدای هفته تحت تاثیر تصویب برجام در مجلس و سخنان مهم رییس جمهوری در حوزه مسائل اقتصادی، روزگار پر رونقی را سپری می کرد، که با نمایان شدن ابعاد بیشتری از جزییات بسته اقتصادی خروج از رکود و بازگشت جو تردید و بی اعتمادی به موفقیت دولت در اجرای اقدامات اقتصادی موثر، مجددا در مسیر خنثی و کاهشی قرار گرفت و علیرغم سبز بودن رقم شاخص کل در روزهای هفته پیش، ولیکن با افت قیمت در اکثر گروهها و سهام پیشرو مواجه شد. بدین ترتیب در پایان معاملات هفته منتهی به 29 مهرماه 94، شاخص کل با 1202 واحد افزایش نسبت به هفته قبل، به رقم 63175 واحد رسید. ارزش کل معاملات سهام و حق تقدم به 5104 میلیارد ریال بالغ شد که نسبت به هفته قبل 5/24 درصد افزایش یافته است.در ضمن تعداد 2929 میلیون سهم و حق تقدم در 203 هزار دفعه مورد معامله قرار گرفت و به ترتیب 3/ 41 درصد و 3/41 درصد افزایش را نسبت به هفته گذشته تجربه کرد. براین اساس تعداد 966972 برگه اوراق مشارکت به ارزش 968 میلیارد ریال معامله شد که به ترتیب 7/349 درصد و 4/350 افزایش نسبت به هفته گذشته را نشان می دهد. علاوه بر این، از دو عامل مهم دیگر نیز در پیدایش این فضای ناامیدی و یاس می توان نام برد، که هر یک به نوبه خود تاثیر عمیقی در خزان زودهنگام بازار پس از نسیم بهاری هفته قبل داشت. عامل اول قطار گزارشات شش ماهه شرکتهاست که بالاخره به ایستگاه آخر رسید و همانطور که انتظار می رفت، سیلی از تعدیلات منفی، پوششهای نامناسب و اوضاع و احوال نامساعد شرکتها را در پیش روی فعالان بازار گذاشته است. عامل دوم که شاید تیر خلاصی بر پیکره نیمه جان بازار بود برگزاری جلسه شورای پول و اعتبار بدون تصمیم گیری در خصوص نرخ بهره بانکی بوده است. در حالیکه همگان منتظر کاهش نرخ سود بانکی در این جلسه در راستای اقدامات اخیر دولت برای خروج از رکود بودند، ولیکن این شورا این موضوع را در دستور کار نداشت و همچنان اهالی بازار سرمایه چشم انتظار جلسات آینده خواهند بود. در همین حال عمده مصوبات این جلسه در راستای اهداف دولت و در پی اجرایی شدن بسته خروج از رکود اقتصادی بود. در این جلسه سقف فردی تسهیلات ساخت و خرید مسکن از محل حساب سپرده سرمایه گذاری ممتاز مسکن در سقف های ٦٠٠، ٥٠٠ و ٤٠٠ میلیون ریال به ترتیب در شهر تهران، مراکز استان ها و شهرهای بالای ٢٠٠ هزار نفر جمعیت و سایر مناطق شهری موافقت شد. از دیگر اخبار تاثیر گذار می توان به نامه رهبر انقلاب به رئیس جمهور و رئیس شورای عالی امنیت ملی در خصوص اجرای برجام و همچنین پاسخ آقای روحانی به این نامه اشاره کرد. حضرت آیت الله خامنهای با اشاره به بررسیهای دقیق و مسئولانه برجام در مجلس شورای اسلامی و شورایعالی امنیت ملی و عبور این موافقتنامه از مجاری قانونی، دستورات مهمی را در خصوص رعایت و حفظ منافع ملی کشور صادر و در پایان نیز برجام را تایید کردند. همچنین طرح فروش تسهیلاتی خودرو نیز در این هفته رونمایی شد که بر اساس این طرح شرکت های خودرو سازی داخلی ٨٠ درصد قیمت خودرو تا سقف ٢٥ میلیون تومان را در قالب دوره ٧ ساله به مشتری می فروشد و اسناد را به بانک تحویل می دهند. بانک این اسناد را به بانک مرکزی ارائه داده و بانک مرکزی معادل نرخ تنزیل آن اعتبار با بانک تزریق می کند بانک نیز آن اعتبار را به خودرو ساز تسهیلات می دهد. بانک مرکزی اعتبار را با نرخ ١٤ درصد به بانک ارائه و بانک با نرخ ١٦ درصد آن را به خودرو ساز تسهیلات می دهد.
در صحنه بین المللی، رشد اقتصادی چین برای اولین بار بعد از بحران ٢٠٠٨ به زیر ٧ درصد رسید. رشد اقتصادی چین در بازه زمانی جولای تا سپتامبر به ٦.٩ درصد کاهش یافته است. این رقم اگرچه از انتظار تحلیلگران برابر با ٦.٨ درصد بیشتر است اما از رقم ٧ درصد برای سه ماهه دوم کمتر است. نگرانی از کاهش رشد اقتصادی یکی از بزرگترین مصرف کنندگان نفت باعث شد که نفت برنت با افت قیمتی همراه شود و پس از رشد اندک در روز سه شنبه نهایتا در روز چهارشنبه نیز با افت همراه شد و در لحظه تهیه گزارش به قیمت ٤٨.٤٩ دلار رسیده است.
پیش بینی بازار سهام فضای اقتصادی کشور در این ایام، همواره آبستن اتفاقات و اقدامات مهمی بوده است. در آن سو اما به نظر می رسد بازار سهام به نوعی بی تفاوتی و بی اعتمادی در حوزه اخبار مثبت رسیده است و تکانه و جرقه ای در آن مشاهده نمی شود. برچیده شدن این جو کسل کننده فارغ از تمامی نسخه های شفا بخش کارشناسان و تحلیلگران، احتیاج به اقدامات عملی و گذشت زمان برای بازگشت اعتماد از دست رفته به بورس دارد. در عین حال انتظار می رود پس از پایان انتشار گزارشات شش ماهه شرکتها و نزدیک شدن به زمان اجرای قطعی برجام و رفع کامل تحریمها، زمان بازگشت بازار فرا رسیده و شاهد تغییر جهت بازار هر چند با شیب ملایم باشیم.
سایر بازارهای مالیبازار ارز و طلا هفته گذشته را در آرامش نسبی به سر برد و قیمتها از ثبات برخوردار بودند. در این هفته نرخ غالب ارزهای خارجی از جمله دلار آمریکا در پی مشخص شدن ابعاد دیگری از بسته اقتصادی خروج از رکود و همچنین اقدامات مقدماتی برچیده شده تحریمها، مسیر کاهشی ولیکن با شیب کندی را تجربه کرد. قیمت دلار از رقم 3480 تومانی اولین روز هفته به 3460تومان آخرین روز هفته رسید و افت 20تومانی داشت.
قیمت سکه و طلا در بازار داخلی نیز تحت تاثیر افت قیمت اونس جهانی و کاهش قیمت دلار در بازار، روند کاهشی بخود گرفت. بدین ترتیب در پایان هفته گذشته سکه طرح جدید با 9 هزار تومان کاهش به قیمت 941 هزار تومان رسید. طلا 18 عیار نیز با 700 تومان کاهش با قیمت 96هزار 300تومان در هر گرم معامله شد. در همین خصوص محمد کشتی آرای رییس اتحادیه کشوری طلا و جواهر با بیان اینکه در هفته گذشته قیمت ارز روند کاهشی داشته است افزود: تصویب برجام باعث شد قیمت ارز روند صعودی خود را متوقف کرده و رو به کاهش رود که همین موضوع موجب جلوگیری از نوسان شدید قیمت طلا نیز شد.به گفته او در هفته گذشته تغییرات زیادی را در قیمت جهانی طلا شاهد نبودیم و قیمت آن در اوایل هفته حدود 1176 دلار بود که در اواخر هفته با کاهش 9 دلاری به 1167 دلار رسید. علت این موضوع نیز کاهش میزان داد و ستد و تقاضا در بازار بود.کشتیآرای ادامه داد: به نظر میرسد در هفته آتی قیمت جهانی طلا نیز تغییرات چندانی نداشته باشد، چون شاخصهای اقتصادی آمریکا رو به بهبود است. وی با اشاره به اجرایی شدن برجام و تأثیرات آن بر بازار طلا گفت: طبیعی است با اجرایی شدن برجام، اوضاع اقتصادی رو به بهبود میرود و برداشتن تحریم ها در ماههای آینده موجب رونق اقتصادی شده و در نهایت با تثبیت نرخ ارز ، بازار پرثباتی را شاهد خواهیم بود.
* در حالیکه برخی از کارشناسان بازار مسکن پیش بینی رونق معاملات این حوزه بعد از پایان محرم و صفر و در ماههای پایانی سال را می کنند، معاون امور مسکن وزارت مسکن و شهر سازی خبر از رونمایی از بسته خروج مسکن از رکود در هفته آینده را داده است. حامد مظاهریان در همین زمینه گفت: سقف وام خرید و ساخت مسکن در بسته جدید افزایش خواهد یافت. آیتمهایی که برای خروج مسکن از رکود درنظر گرفته شده است قطعاً مناسب و مفید برای بخش مسکن خواهد بود. مظاهریان افزود: یکی از محورها و آیتمهای اصلی این بسته توجه به بافت فرسوده است که پرداخت و تسهیل وام 50 میلیونی برای ساخت 300 هزار واحد مسکونی و انتشار اوراق مشارکت رهنی برای اعطای تسهیلات به انبوهسازان مسکن است. از دیگر اخبار تاثیر گذار در حوزه مسکن، می توان به نشست شورای پول و اعتبار در هفته گذشته اشاره کرد، که در راستای کمک به رونق تولید در بخش مسکن در ارتباط با ارتقای قدرت خرید خانوارها و تشویق پسانداز متقاضیان مسکن، با موارد زیر موافقت به عمل آمد، سقف فردی تسهیلات خرید و ساخت مسکن از محل صندوق پسانداز یکم و تسهیلات عادی بانکها در شهرهای بالای 200 هزار نفر جمعیت به تمام مراکز استانها (به جز تهران) تسری یافت.با افزایش سقف فردی تسهیلات ساخت و خرید مسکن از محل حساب سپرده سرمایهگذاری ممتاز مسکن در سقفهای 600، 500 و 400 میلیون ریال به ترتیب در شهر «تهران»، «مراکز استانها و شهرهای بالای 200 هزار نفر جمعیت» و «سایر مناطق شهری» موافقت به عمل آمد. در همین راستا سخنان وزیر مسکن و شهر سازی در گردهمایی کانون مهندسان فارغالتحصیل دانشکده فنی دانشگاه تهران نیز مهم ارزیابی می شود. عباس آخوندی در این گردهمایی از پیشنهاد افزایش وام مسکن تهرانی ها به 100میلیون تومان خبر داد. وی با تاکید بر اینکه میزان تسهیلات پرداختی برای خرید مسکن باید بیش از نرخهای فعلی باشد گفت: در حال حاضر سقف تسهیلات قابل اعطا بر خرید مسکن روی هر واحد در شهر تهران ۸۰ میلیون تومان و وام جعاله نیز ۱۰ میلیون تومان و در مجموع ۹۰ میلیون تومان است که پیشنهادم این است با افزایش تسهیلات جعاله به ۲۰ میلیون تومان، سقف تسهیلات خرید مسکن به ۱۰۰ میلیون تومان برسد. البته هنوز این موضوع به تصویب شورای پول و اعتبار نرسیده و فقط در حد یک پیشنهاد است.