گروه صنعت و تجارت: صنعت لوازم خانگی همواره یکی از صنایع حائز اهمیت برای دستیابی به توسعه اقتصادی در کشور است. صنعتی که محصولات تولیدی آن از نظر کیفیت توانایی رقابت بالایی را در بازار دارد. در حال حاضر، این صنعت با مشکلات مختلفی مواجه شده که کمبود نقدینگی از مهم‌ترین آنها به‌شمار می‌رود. تولیدکنندگان در این صنعت با ظرفیت خالی تولید روبه‌رو هستند و با وجود تقاضای موجود در بازار، مشکل نقدینگی برای تامین مواد اولیه دارند.
مدتی پیش از این بود که در راستای سیاست‌های اقتصادی دولت و با هدف تأمین نقدینگی مورد نیاز تولید در جهت حمایت از بنگاه‌های کوچک و متوسط و مصرف کنندگان، برخی مسئولان وزارت صمت از فرآیند اجرایی طرح حمایتی جهاد کالا خبر دادند؛ طرحی که به گونه‌ای برنامه‌ریزی شده تا در آن منافع تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان توأمان حفظ می‌شود. در این طرح برخلاف دیگر طرح‌های فروش اقساطی در سایر فروشگاه‌ها که ۲۰ درصد کالا از خریدار به صورت نقد و الباقی به صورت اقساط با نرخ سود ۳۶ درصد دریافت می‌شود، مشتری می‌تواند تمام یا بخشی از قیمت کالای خریداری شده را از تسهیلات بانکی با نرخ ۱۸ درصد استفاده کند. وجه کالا به طور مستقیم به حساب تولیدکننده واریز می‌شود.
مسئولان وزارت صمت همچنین اعلام کرده اند که در این روش مشکل نقدینگی واحدهای تولیدی مرتفع می‌شود به این ترتیب که در بستر جهاد کالا انتفاع مصرف‌کننده در خرید کالای با قیمت مناسب توسط حذف واسطه‌ها به همراه دریافت کالا با کیفیت مناسب، تضمین شده و انتفاع تولیدکننده در تأمین نقدینگی و بازگشت سریع سرمایه است و به منظور جلوگیری از انحراف تسهیلات بانکی، پرداخت تسهیلات در انتهای زنجیره در زمان تحویل کالا به مصرف‌کننده، به حساب تولیدکننده واریز می‌شود.
آخرین وضعیت بازار لوازم خانگی
حدود یک ماه پیش بود که دبیر انجمن صنایع لوازم خانگی ایران از درخواست افزایش قیمت لوازم خانگی به سازمان حمایت خبر داد و گفت که بازار کشش افزایش قیمت ندارد و تولیدکنندگان هم از افزایش قیمت استقبال نمی‌کنند، اما باید توان ادامه فعالیت هم داشته باشند. عباس هاشمی در گفتگو با ایسنا، در پاسخ به سوالی درباره احتمال افزایش قیمت لوازم خانگی گفت: انجمن چند نامه به وزارتخانه و سازمان حمایت برای تعدیل قیمت ارسال کرده و به دنبال بررسی آن است تا حداقل این امکان فراهم شود که واحدها ادامه فعالیت دهند. تعامل نسبتا خوبی هم برقرار شده تا هم مشکلات تولیدکنندگان و هم مصرف کنندگان را در نظر بگیرند و مراتب تعدیل قیمت با مجوز تنظیم بازار عملیاتی شود. اما میزان آن هنوز مشخص نیست. وی با بیان اینکه تولیدکنندگان از افزایش قیمت خوشحال نمی‌شوند، تصریح کرد: در حال حاضر در بازار لوازم خانگی شاهد رکود هستیم و فروشندگان برخی کالاهای خود را به طور مدت دار می‌فروشند. در اصل واحدها هم از افزایش قیمت استقبال نمی‌کنند، چرا که بازار کشش ندارد.
چالش نقدینگی پیش روی لوازم خانگی
در همین حال یک کارشناس صنعت و بازار لوازم‌خانگی گفت: این صنعت اکنون به‌شدت نیازمند تامین سرمایه در گردش برای توسعه تولید است. احسان فدایی در گفتگو با ایرنا افزود: در چند سال گذشته با خروج برندهای خارجی از کشور تحت تاثیر تحریم‌ها، تولیدکنندگان داخلی با انجام تبلیغات گسترده سعی در جایگزینی این برندها و به دست گرفتن سهم بیشتری از بازار داشتند. وی بیان‌داشت: همچنین ثبت‌سفارش زیادی از مواد اولیه، اجزا و قطعات مورد نیاز به امید فروش بیشتر در بازار انجام شد، اما در ادامه بازار رکود سنگینی را تجربه کرد که تا امروز نیز ادامه یافته است. فدایی ادامه‌داد: در شرایط کنونی تولیدکنندگان باید هزینه بازپرداخت تسهیلات و سرمایه در گردش دریافتی خود را بپردازند، همچنین هزینه زیادی صرف ثبت‌سفارش اجزا، قطعات و مواد اولیه تولید کردند و بر این اساس در شرایطی نیستند که بتوانند ثبت سفارش‌های جدیدی داشته باشند. وی اضافه‌کرد: امروز تولیدکننده برای اینکه آسیب خود را از بازار راکد فعلی جبران کند، باید بتواند حجم تولید را به‌تدریج کاهش دهد و این مساله در میان‌مدت به تولید و توزیع آسیب خواهد زد و زمینه را برای تعدیل نیرو فراهم خواهد کرد.
این کارشناس صنعت لوازم‌خانگی تصریح کرد: در شرایط فعلی نیاز است تا با همراهی وزارت صنعت، معدن و تجارت، تولیدکنندگان بتوانند سرمایه در گردش بیشتری دریافت کنند. وی گفت: در ماه‌های گذشته تولیدکنندگان با وجود اینکه می‌دانستند بازار کشش‌پذیر نیست، اما درخواست افزایش قیمت برای محصولات خود داشتند. فدایی افزود: تولیدکنندگان توان ثبت سفارش قطعات و مواد اولیه را با وضعیت فعلی قیمت‌ها ندارند و به عبارتی با این قیمت‌ها اقتصادی نیست که بتوانند تولید و عرضه داشته باشند. وی خاطرنشان کرد: تولید و عرضه اکثر تولیدکنندگان در شرایط فعلی در نقطه سر به سر بوده و حاشیه سودی که برای خود در نظر گرفته بودند تا بتوانند بخشی از هزینه‌های تبلیغات و تحقیق و توسعه را نیز پوشش دهند، ندارند. وی اظهار داشت: با توجه به مدت‌زمان چهار تا ۶ ماهه دریافت اجزا و قطعات پس از ثبت‌سفارش، کاهش تولید و عرضه محصولات به بازار از اواخر تابستان امسال انتظار می‌رود.
این کارشناس صنعت لوازم خانگی در ادامه به بازار محصولات قاچاق اشاره کرد و افزود: عمده مصرف کنندگان لوازم خانگی از اقشار متوسط و ضعیف جامعه هستند که توان خرید برندهای خارجی را از فروشگاه های اصلی ندارند و به همین دلیل به برندهای ایرانی روی می‌آورند. وی اظهار داشت: با مراجعه افراد به فروشندگان برندهای ایرانی، متوجه قیمت‌های بالای محصولات متاثر از افزایش قیمت مولفه‌های تولید می شوند و به همین دلیل کالای قاچاق را جایگزین می‌کنند. فدایی یادآور شد: همچنین خانواده ها برای تامین جهیزیه فرزندان خود در فرهنگ غلطی که جا افتاده، اعتقاد به اجناس لاکچری و تشریفاتی دارند و وقتی قیمت لوازم خانگی داخلی را بالا می بینند به کالای قاچاق روی می‌آورند. وی بیان‌داشت: در یکی دو سال گذشته تولیدکنندگان در موضوع فروش های اعتباری کم‌لطفی داشته‌اند و مدت‌دار کردن فروش لوازم خانگی سبب شده تا مشتریان تمایل بیشتری به بازار غیر رسمی و غیر قانونی و به قول معروف «بانه‌ای» پیدا کنند.
این کارشناس صنعت لوازم خانگی ادامه‌داد: مصرف کننده داخلی به دلیل افزایش قیمت لوازم خانگی ایرانی به برندهای خارجی نزدیک شده، همچنین کمرنگ شدن اعتماد به برندهای ایرانی در اثر عواملی همچون فروش های مدت دار و غیره، سبب شده تا نیازشان پاسخ داده نشود. وی ادامه‌داد: در مقابل، فروشندگان و توزیع کنندگان باید تسهیلات و امتیازات بیشتری دریافت کنند تا از برندهای ایرانی حمایت و تبلیغات کنند. فدایی تصریح‌کرد: تنها در این صورت است که می توان انتظار داشت مصرف اجناس قاچاق کاهش یابد.
