ایران نوشت: «شاید اگر روزی می‌شنیدید که شیرین‌زبانی یک کودک، سفر و گشت‌وگذار، نمایش سبک زندگی و دکوراسیون خانه و رستوران‌گردی درآمدزاست، باور نمی‌کردید ولی امروزه شاهد درآمدزایی برخی افراد از روند معمول زندگی‌شان در شبکه‌های اجتماعی به‌ویژه اینستاگرام هستیم؛ اینفلوئنسرهایی که گفته می‌شود برای یک استوری حتی تا ۱۵۰ میلیون تومان طلب می‌کنند و درآمد ماهانه آنها گاه تا چندین میلیارد تومان می‌رسد. همین درآمد بالا سبب شد تا چندی پیش موضوع مالیات بر درآمد اینفلوئنسرها به میان بیاید. حالا به نظر می‌رسد این موضوع وارد فاز تازه‌ای شده است و در تازه‌ترین خبر، جهانگیر رحیمی، مدیر کل دفتر طراحی و تحلیل فرایندهای مالیاتی، از شناسایی ۲۲۰ اینفلوئنسر اینستاگرامی بر اساس بند ذ تبصره شش بودجه در درگاه سازمان امور مالیاتی خبر داده و یادآور شده است که این افراد تا پایان تیرماه فرصت دارند نسبت به تسلیم اظهارنامه اقدام کنند. البته در ادامه قطعاً تعداد این اینفلوئنسرها افزایش می‌یابد. شاید برای شما هم جذاب باشد که بدانید درآمد اینفلوئنسرها در ایران چقدر است و حوزه فعالیت کدامیک از این فعالان شبکه‌های اجتماعی، بیشتر مورد توجه کاربران قرار دارد؟
این تعرفه‌های تبلیغاتی بی‌قاعده
عادل طالبی، دبیر انجمن صنفی کسب و کارهای اینترنتی، از نظر تعداد دنبال‌کننده، اینفلوئنسرها را به گروه‌های مگا، ماکرو، میکرو و نانو تقسیم می‌کند و می‌افزاید: معمولاً صفحاتی با بیش از یک میلیون فالوئر را مگااینفلوئنسر محسوب می‌کنیم. اینفلوئنسرهایی با بیش از ۱۰۰ هزار دنبال‌کننده را ماکرو، بین ۱۰ تا ۱۰۰ هزار را میکرو و کمتر از ۱۰هزار دنبال‌کننده را نانو نامگذاری می‌کنیم.
به گفته او سنجه‌های مختلفی برای اعلام تعرفه‌های تبلیغاتی توسط این اینفلوئنسرها در نظر گرفته می‌شود که یکی از آنها را می‌توان تعداد فالوئرها دانست ولی این قاعده کلی نیست و اینفلوئنسرهایی با تعداد دنبال‌کننده کمتر از یک میلیون هم وجود دارند که بدون هیچ دلیل خاصی برای تبلیغ در یک پست اینستاگرامی، چند ده میلیون طلب می‌کنند. شاید این موضوع را بتوان با گوشی‌های پرچمدار برندهای مطرح تلفن همراه مانند اپل مقایسه کرد. با اینکه در ایران برای مالکیت این گوشی باید حتی بیش از چند برابر قیمت تمام‌شده و واقعی آن پرداخت کرد ولی بالاخره خریدار دارد، این اینفلوئنسرها هم بازار خود را دارند و بر سر تعرفه تبلیغاتی خود می‌مانند.
طالبی اعتقاد دارد تعرفه‌های تبلیغاتی اینفلوئنسرها تنها به تعداد فالوئر مربوط نمی‌شود و سنجه‌های دیگری همچون نرخ انگیجمنت (نرخ تعامل) نیز در این زمینه نقش‌آفرینی می‌کنند. نرخ تعامل اینستاگرام عددی است که نشان می‌دهد چقدر موفق شده‌ایم با مخاطبان پیج خود تعامل داشته باشیم و شامل فاکتورهایی مانند تعداد لایک، تعداد کامنت‌ها، ذخیره و اشتراک‌گذاری پست و سایر سنجه‌های پست‌های صفحات است. بالابودن این عدد بدین معناست که صفحه و محتوای آن برای مخاطبانش جذاب بوده و او را ترغیب کرده که با محتوا تعامل داشته باشد.
دبیر انجمن صنفی کسب‌وکارهای اینترنتی می‌گوید: امسال به طور متوسط نسبت به سال قبل افزایش ۸۰ تا ۱۲۰ درصدی تعرفه‌های تبلیغاتی در اینستاگرام را شاهد هستیم. به عنوان مثال سال گذشته تعرفه تبلیغات در یک پیج اینستاگرامی با حدود ۵۰ هزار دنبال‌کننده، ۷۰۰ هزار تومان بود ولی این رقم حالا به یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان برای هر استوری برای همان اینفلوئنسر رسیده است.
طالبی ادامه می‌دهد: هر چند گفته می‌شود اینفلوئنسرها درآمد ماهانه بین ۳۰۰ میلیون تا دو میلیارد تومان دارند ولی این ارقام به موارد مختلفی بستگی دارد. به‌عنوان مثال در مناسبت‌هایی مانند روز دختر، روز زن، ولنتاین یا در روزهای منتهی به عید نوروز، میزان تقاضا برای تبلیغات بالا می‌رود. به این ترتیب تعداد پست‌ها یا استوری‌ها در یک روز بیش از قبل می‌شود و به موازات آن، درآمدهای تبلیغاتی اینفلوئنسرها نیز افزایش چشمگیری می‌یابد ولی در زمان‌هایی هم ممکن است درآمد بالایی نداشته باشند.
او یادآور می‌شود: به طور کلی فعالان حوزه مد و لباس، سبک زندگی، آرایش، کودکان و غذا و رستوران تعرفه‌های تبلیغاتی بالاتری دارند؛ تا جایی که حتی ما اینفلوئنسرهایی داریم که برای یک استوری ۲۴ساعته تا ۹۰ میلیون هم هزینه تبلیغات دریافت می‌کنند.
طالبی در پاسخ به این سؤال که اصولاً کسب‌وکارها بر چه اساسی پیج‌های اینستاگرامی را برای تبلیغات انتخاب می‌کنند، گفت: بسیاری تنها به تعداد فالوئر و نرخ تعامل نگاه می‌کنند اما افراد خبره‌تر علاوه بر این موارد، جامعه هدف برایشان اهمیت زیادی دارد و به سنجه‌های کیفی هم توجه می‌کنند. برای این افراد تیپ و تعداد کامنت‌ها نیز اهمیت دارد. به عنوان مثال اگر بخش عمده کامنت‌ها را ایموجی‌ها تشکیل بدهند این به معنای آن است که احتمالاً تعداد دنبال‌کننده‌های فیک یا بی‌کیفیت در این صفحه زیاد است. پس به این پیج تبلیغات نمی‌دهند. از سوی دیگر این افراد با خواندن کامنت‌ها و عکس پروفایل افرادی که کامنت گذاشته‌اند می‌توانند انتخاب درست‌تری داشته باشند. یعنی تلاش می‌کند تا متناسب با دنبال‌کننده‌ها و کامنت‌ها جامعه هدف را پیدا کنند. یعنی از نحوه تعامل مخاطب و اینفلوئنسر و نوع مخاطبان درمی‌یابند که این اینفلوئنسر برای تبلیغات آنها مناسب است یا خیر. همچنین ابزارهای حرفه‌ای برای ارزیابی صفحات وجود دارد که مخاطبان صفحات را ارزیابی می‌کنند و بر اساس آن، صفحات برای تبلیغات انتخاب می‌شوند. آنهایی هم که خودشان تخصصی در تحلیل و ارزیابی صفحات ندارند معمولاً به آژانس‌های نظارتی دیجیتال‌مارکتینگ که خودشان کار اجرا یا واسطه‌گری برای تبلیغات اینترنتی را انجام نمی‌دهند مراجعه می‌کنند. این نوع آژانس‌ها هم برای مشاوره و هم برای انتخاب اینفلوئنسرها و بسترهای تبلیغاتی، گزینه‌های مناسبی هستند.
غذا با درآمد میلیونی
اینفلوئنسرهای حوزه غذا و رستوران‌گردی هم جزو پردرآمدترین‌ها هستند. تعرفه تبلیغاتی اینفلوئنسرهای حوزه غذا که تنها با گشت‌وگذار در رستوران‌ها، کافی‌شاپ‌ها، فروشگاه‌های مواد غذایی، بستنی‌فروشی‌ها و ... تولید محتوا می‌کنند هم متفاوت است. یک پیج که ۱.۴ میلیون فالوئر دارد برای تبلیغ رستوران یا فروشگاه، پست و استوری را به صورت همزمان نمایش می‌دهد و هزینه یک پست با ۱۰ اسلاید فیلم یک دقیقه‌ای به همراه یک استوری ۱۵ ثانیه‌ای ۲۰ میلیون تومان است. تعرفه هر استوری او نیز شش میلیون تومان است؛ هر چند بیشتر تبلیغات وی به صورت پست انجام می‌شود. با نگاهی به صفحه این اینفلوئنسر می‌بینیم که به طور متوسط روزانه دو عدد پست تبلیغاتی قرار دارد و می‌توان تخمین زد که درآمد این اینفلوئنسر ماهانه از یک میلیارد تومان فراتر می‌رود.
یکی دیگر از اینفلوئنسرها که ۱.۸ میلیون دنبال‌کننده دارد هم تنها به درخواست‌های تبلیغاتی پاسخ می‌دهد که حتماً یک فیلم از رستوران یا فروشگاه خود برای ادمین ارسال کنند؛ وگرنه خبری از اعلام تعرفه نیست اما جست‌وجوی ما نشان می‌دهد که او روزانه به طور متوسط سه پست تبلیغاتی دارد و البته بعضی روزها هم این تعداد به چهار یا پنج عدد هم می‌رسد البته حساب این پست‌ها از استوری‌هایش که حداقل هشت میلیون تومان برای سه استوری حضور در محل طلب می‌کند متفاوت است و با این حساب می‌توان حدس زد که درآمد او که حالا دیگر تبلیغاتش از مرزهای کشور هم فراتر رفته و به معرفی هتل‌ها، رستوران‌ها، تورلیدرها، آژانس‌های مسافرتی، کارهای اقامت و ... در کشورهای دیگر از استانبول گرفته تا سنگاپور و بارسلونا می‌پردازد احتمالاً ماهانه به دو میلیارد تومان یا حتی بیشتر هم می‌رسد.
این بازار آن قدر جذاب شده که یکی دیگر از اینفلوئنسرهای حوزه غذا در اینستاگرام به صورت خانوادگی به این حوزه وارد شده‌اند و حالا دیگر برادر و خواهر او نیز به عرصه تبلیغات اینستاگرامی وارد شده‌اند. جذابیت این بازار برای او به حدی بوده که یک اپلیکیشن و سایت هم طراحی کرده است. او که دو میلیون دنبال‌کننده دارد به درخواست ما برای بیان تعرفه تبلیغات، پاسخی نداد؛ هرچند برخی او را یکی از پردرآمدترین اینفلوئنسرهای حوزه غذا می‌دانند ولی در مقابل برخی دیگر می‌گویند از آنجا که تعرفه‌های او بالاتر از حد متعارف است نمی‌توان درآمدی بیش از دو میلیارد تومان برایش متصور بود.
جالب اینجاست اینفلوئنسرهایی که در پیج‌های خود به آموزش غذا می‌پردازند و بعضاً آموزش‌هایشان از کیفیت بالایی هم برخوردار است، تعرفه نسبتاً پایین‌تری برای تبلیغات خود دارند. البته ذکر این نکته ضروری است که تعداد فالوئرهای آنها هم قابل مقایسه با رستوران‌گردها نیست. یکی از این اینفلوئنسرها با ۳۶۰هزار فالوئر برای دو استوری تعرفه ۲.۵ میلیون تومانی قرار داده است و به طور متوسط هم روزانه سه تبلیغ در استوری انجام می‌دهد. با این حساب می‌توان تخمین زد که این اینفلوئنسر درآمدی بالای ۲۰۰ میلیون تومان تنها از طریق استوری خواهد داشت و هزینه پست‌های تبلیغاتی او هم جداگانه است؛ هر چند تعداد پست‌های تبلیغاتی او کم است.
تعرفه تبلیغاتی یکی دیگر از پیج‌های آشپزی هم که بیشتر به صورت استوری تبلیغ می‌کند، ۱۲میلیون تومان برای پنج استوری است. برای این پیج که تقریباً روزانه یک معرفی دارد می‌توان درآمدی بالای ۳۰۰ میلیون تومان متصور بود. دسته‌ای از اینفلوئنسرها هم در زمینه سفر فعالیت دارند. یکی از آنها با ۲۱۶ هزار فالوئر برای استوری‌های سریالی ۱۰ میلیون تومان هزینه تبلیغاتی دریافت می‌کند. تعرفه تبلیغاتی یک اینفلوئنسر دیگر با یک میلیون دنبال‌کننده برای تک استوری سه میلیون، دو استوری ۵.۵ میلیون، سه استوری ۶.۵ میلیون و برای استوری‌های سریالی هم ۹ میلیون تومان است.
این خنده‌های ۳۰میلیون تومانی
وقتی نوبت به طنز و سرگرمی می‌رسد با قیمت‌های مختلفی مواجه می‌شویم. هزینه تبلیغات یک اینفلوئنسر این حوزه با بیش از ۱۹ میلیون دنبال‌کننده برای استوری یک عکس پنج میلیون تومان و برای استوری به صورت ویدئو شش میلیون تومان است. البته ماجرا به اینجا ختم نمی‌شود و اگر بخواهید او با زبان طنز خود کالا یا خدمات‌تان را تبلیغ کند مجبورید هزینه‌اش را هم پرداخت کنید که این رقم به ۱۵ میلیون تومان می‌رسد. اگر هم برای ضبط این استوری ۱۵ ثانیه‌ای علاقه دارید که این فعال حوزه طنز در مجموعه شما حضور یابد، مجبورید ۳۰ میلیون تومان هزینه تبلیغات بپردازید. او تقریباً هر روز تبلیغ دارد و بیشتر تبلیغاتش نیز بیش از یک استوری هستند. به نظر می‌رسد او نیز درآمد قابل توجهی از محل تبلیغات اینستاگرامی خود دارد. اینفلوئنسر دیگر فعال در این حوزه با ۶۳۰ هزار دنبال‌کننده، برای هر استوری ۸۵۰ هزار تومان دریافت می‌کند و روزانه حداقل سه کالا یا خدمات در این پیج معرفی می‌شود و ممکن است به یک کالا بیش از یک استوری اختصاص دهد. اگر او روزانه سه تبلیغ تک‌استوری داشته باشد، حداقل درآمدش در یک ماه حدود ۱۰۰ میلیون تومان یا بیشتر می‌شود. یک اینفلوئنسر دیگر با یک میلیون فالوئر برای هر استوری یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان و دیگری با ۲.۲ میلیون دنبال‌کننده برای هر استوری سه میلیون تومان طلب می‌کند.
با گشت‌وگذاری در پیج‌های پوشاک نیز دریافتیم یک اینفلوئنسر این حوزه با ۱۱۹ هزار دنبال‌کننده برای دو استوری تبلیغاتی سه میلیون تومان، سه استوری رقم ۴.۵ میلیون تومان و برای شش استوری هم ۸.۵ میلیون تومان دریافت می‌کند. در صفحات روانشناسی و انگیزشی هم یک اینفلوئنسر با ۴۲۹ هزار دنبال‌کننده، برای هر استوری ۶.۵ میلیون تومان دریافت می‌کند اما رصد ما نشان می‌دهد که او هر روز تبلیغات انجام نمی‌دهد. صفحات سفر و گردشگری هم درآمد بالایی از محل تبلیغات اینستاگرامی خود دارند.
رشد اینفلوئنسرها در سال ۱۴۰۰
طبق گزارش یک مرکز پژوهشی تعداد کاربران اینستاگرام از ۲۴ میلیون نفر در سال ۹۶ به ۴۸ میلیون نفر در سال ۱۴۰۰ رسیده یعنی طی چهار سال رشد دو برابری داشته است. رشد فالوئر کاربران برتر شامل سلبریتی‌ها و اینفلوئنسرهای اینستاگرام هم نسبت به کاربران معمولی، افزایش قابل توجهی داشته است.
مقایسه آمار این مرکز در سال ۹۹ و ۱۴۰۰ نشان می‌دهد تعداد کل کاربران اینستاگرام از ۴۷ میلیون به ۴۸ میلیون نفر افزایش یافته است. همچنین تعداد کاربرانی که یک‌هزار و بیش از یک‌هزار دنبال‌کننده دارند از ۶۰۰ کاربر در سال ۹۹ به یک هزار کاربر در سال ۱۴۰۰ رسیده است. در این بازه زمانی، تعداد کاربران پرفالوئر نیز افزایش یافته و می‌توان نتیجه گرفت کاربران جدید اغلب به دنبال پیگیری صفحات جذاب و کاربران پرفالوئر هستند و حتی برای خرید از پیج‌های فروش وارد این اپ شده‌اند و به دنبال تولید محتوا و ارتباط‌گیری با کاربران دیگر و تأثیرگذاری بر سایر کاربران نیستند. همچنین طبق این آمار، کاربران اینستاگرام در سال ۱۴۰۰ حدود یک میلیارد پست اینستاگرامی منتشر کرده‌اند کـه در قیـاس بـا تلگـرام و توئیتر رقـم قابل توجهی اسـت.
از سوی دیگر اینستاگرام سبب حذف هزینه‌هایی مانند اجاره مغازه یا فروشگاه، سرمایه‌گذاری کلان ابتدای کار و حتی حذف هزینه سربار شده است و بررسی‌های مرکز پژوهشی «بتا» نشان می‌دهد در سال ۹۹ بیش از یک میلیون و ۷۰۰ هزار کسب‌وکار در اینستاگرام فعالیت داشته‌اند. از این رقم حداقل ۲۰۰ هزار کسب‌وکار بزرگ و متوسط و ۵۰۰ هزار کسب‌وکار استانی و بومی فعالیت دارند که هر کدام منبع درآمد ماهانه یک یا چند نفر هستند. در این بین یک میلیون صفحه هم در اینستاگرام وجود دارد که درآمد حداقلی دارند.
هر استوری ۹۰ میلیون تومان
اما تعرفه تبلیغاتی اینفلوئنسرها چقدر است؟ در پاسخ باید گفت که حضور یا عدم حضور اینفلوئنسر در لوکیشن برای تبلیغ، بر تعرفه آن تأثیرگذار است و همچنین ارسال محصول یا عدم ارسال آن هم در این رقم تأثیر دارد. همچنین جالب اینجاست که درآمدزایی اینستاگرام در حوزه تبلیغات تنها به اینفلوئنسرها مربوط نمی‌شود و فن‌پیج‌های این اینفلوئنسرها هم با استفاده از نام آنها کسب درآمد کرده و به تبلیغ می‌پردازند؛ هرچند تعرفه آنها اصلاً با اینفلوئنسرها قابل مقایسه نیست.
با گشت‌وگذاری در میان تعرفه‌های تبلیغاتی درمی یابیم که بالاترین تعرفه مربوط به یک اینفلوئنسر سبک زندگی است. او که همسر یکی از بازیگران است با ۱.۱ میلیون دنبال‌کننده، برای هر استوری تبلیغاتی تعرفه ۹۰ میلیون تومانی دارد البته این رقم تا هفته قبل ۸۵ میلیون تومان بوده است. هر چند با توجه به این تعرفه بالا به نظر نمی‌رسد این پیج بتواند هر روز آگهی جذب کند ولی حتی اگر به طور متوسط ماهانه پنج تبلیغ هم بگیرد درآمد نزدیک به نیم میلیارد تومان در ماه خواهد داشت.
اینفلوئنسرهای فعال در زمینه موارد آرایشی و بهداشتی هم گرانترین تعرفه‌های تبلیغاتی را دارند؛ تا جایی که یکی از آنها که غالباً با برندهای آرایشی و بهداشتی کار می‌کند و ۲.۱ میلیون فالوئر دارد، برای تک‌استوری ۳۰ میلیون تومان، برای سه تا شش استوری ۵۰ میلیون تومان و برای شش تا ۱۲ استوری هم تعرفه تبلیغاتی۷۰ میلیون تومانی دارد، البته هزینه پست‌های تبلیغاتی او که گاهی نیز به تبلیغ آرایشگاه‌های معروف کشور می‌پردازد، متفاوت است ولی در این زمینه موفق به کسب اطلاعاتی درباره تعرفه نشدیم. این اینفلوئنسر هر روز پست یا استوری تبلیغاتی ندارد و شاید نتوان به‌درستی درآمدش را تخمین زد ولی به هر حال می‌توان دریافت که درآمد مناسبی از محل این تبلیغات دارد.
تعرفه اینفلوئنسر دیگر فعال در این زمینه با یک میلیون فالوئر نیز برای استوری‌های سریالی، ۳۵ میلیون تومان است. اینفلوئنسر دیگر با ۲۷۶ هزار فالوئر برای سه استوری رقم ۱۸ میلیون تومان و یک فعال دیگر این حوزه هم با ۹۳۰ هزار فالوئر برای چهار تا ۹ استوری تبلیغاتی، تعرفه‌ای ۱۵ میلیون تومانی دارد. البته همه تعرفه‌ها تا این حد بالا نیست و یک اینفلوئنسر با ۱۴۹ هزار فالوئر که در زمینه داروهای مکمل مجوزدار و موارد بهداشتی فعالیت دارد برای پنج تا شش استوری، دو میلیون تومان دریافت می‌کند.»
