سرهنگ علیمحمد رجبی در گفتوگو با ایسنا، با اشاره به شیوههای متعدد کلاهبرداری از شهروندان در فضای مجازی اظهارکرد: در گذشته یکی از شیوههای کلاهبرداری از شهروندان ترغیب و دعوت آنان به عضویت در شرکتهای هرمی بود. در این شرکتها به افراد وعده سودهای فراوانی داده میشد و افراد با این تصور که میتوانند چندین برابر وجه پرداختی خود به این شرکتهای هرمی را برداشت کرده و اصطلاحا سود کنند، مبالغ هنگفتی را به جیب کلاهبرداران ریخته و در نهایت نیز سرمایه خود را از دست میدادند.
وی ادامه داد: به تازگی کلاهبرداران سایبری نیز فعالیت مشابه شرکتهای هرمی در حوزه رمز ارزها را آغاز کرده و از کاربران میخواهند که با معرفی افراد جدید به عنوان زیرمجموعه خود یا معرفی افراد برای نصب نرم افزار برای خود درآمد کسب کنند. که این موضوع هم یکی از روشهای کلاهبرداری و سودجویی از کاربران در فضای مجازی است و به هیچ عنوان نباید فریب آن را خورد.
رئیس مرکز تشخیص و پیشگیری از جرائم سایبری پلیس فتا ادامه داد: با ظهور ارزهای دیجیتال و گسترش فعالیت کاربران در این زمینه، مسیر هم برای افراد کلاهبردار هموارتر شده و روزانه خبرهای زیادی از کلاهبرداری پروژههای مختلف به گوش میرسد. از مهمترین روشهای کلاهبرداری در زمینه رمزارزها راهاندازی سایتهای سرمایه گذاری، ایجاد توکنهای بدون آینده و برنامه، ایجاد شبکههای هرمی و ... است.
رجبی با بیان اینکه این روش کلاهبرداری اصطلاحا «پانزی» نامید میشود، گفت: نام این روش از نام «چارلز پانزی» که نخستین بار این روش را در حدود 100 سال پیش اجرا کرد برداشته شده است. ترفند پانزی یک روند سرمایهگذاری کلاهبردارانه است که سودهایی را از همان پول سرمایهگذاری شده یا مالی که به وسیله سرمایهگذار بعدی پرداخت شده به سرمایهگذار قبلی پرداخت میکند. در واقع در این روش عایدی حاصل شده از سود واقعی به دست آمده توسط سازمان یا شخصی که فعالیت تجاری را انجام میدهد پرداخت نمیشود.
وی ادامه داد: معمولاً کلاهبرداران با ترفند پانزی سوژههای جدید خود را با نمایش سودهایی که دیگر سرمایهگذارها نمیتوانند پرداخت کنند فریب میدهند. برای حفظ حیات سیستم پانزی و این عایدی و پرداخت سود به سرمایهگذاران باید روند جذب افراد جدید که به شکل هرمی انجام میشود، ادامه پیدا کند، اما با توجه به اینکه پرداخت سود واقعی در این سیستمها اندک و حتی ناچیز است، این سیستم خیلی زود و ظرف مدت چند ماه به فروپاشی میرسد و در نهایت سرمایهگذاران مجبور به شکایت شده و اصل پول خود را نیز از دست میدهند.
رجبی با بیان اینکه به تازگی شرکتی جعلی تحت عنوان tmon55 وارد این فضا شده است، اظهارکرد: tmon55 سعی دارد که خود را وابسته به شرکت معتبر tmon در کره نشان دهد در حالی که بررسیها خلاف این موضوع را ثابت کرده است. این شرکت جعلی حتی برای اعتماد بیشتر کاربران نرم افزاری را نیز طراحی کرده و از کاربران خود میخواهد که نسبت به خرید رمز ارز اقدام کرده و به ازای معرفی افراد جدید سود خود را به شکل ارز دیجیتال یا دلار دریافت کنند.
رئیس مرکز تشخیص و پیشگیری از جرائم سایبری پلیس فتا با بیان اینکه فعالیت این شرکت کاملا بر اساس روش کلاهبرداری پانزی است، تصریح کرد: حتی این احتمال وجود دارد که این شرکت از طریق نرم افزارهای نصب شده روی تلفن همراه و سیستمهای رایانهای کاربران اقدام به هک سیستم آنها کرده و اطلاعات کاربری و محرمانه آنان را نیز مورد سوءاستفاده قرار دهد. ترفند این شرکت جذب سرمایه کاربران از طریق وسوسه کردن آنان به دوبرابر شدن داراییشان است.
رجبی با بیان اینکه این شرکت جعلی کلاهبردار از اوایل سال 2022 فعال شده است، گفت: پروژه 55 TMON با ادعای تجارت الکترونیک کسب کارمزد از فروشگاههای آنلاین درحال جذب سرمایه و پرداخت سود اغواگرانه به کاربران است و با استفاده از کد ارجاع قربانی را برای عضویت قربانیان جدید تشویق میکند، در حالی که در این روش تنها راس شرکت اقدام به دریافت مبالغ کرده و دیگران سرمایه خود را از دست میدهند.
وی با بیان اینکه متاسفانه مواردی از تمایل کاربران ایرانی به سرمایهگذاری در این پروژه جعلی دیده شده است، اظهارکرد: این پروژه به خصوص در دو استان آذربایجان غربی و آذربایجان شرقی مورد توجه برخی کاربران قرار گرفته و آنان با تصور دو برابر شدن سرمایهشان اقدام به سرمایهگذاری در آن کردهاند.
رئیس مرکز تشخیص و پیشگیری از جرائم سایبری پلیس فتا ادامه داد: در همین راستا لازم است که اولا کاربران به هیچ عنوان فریب چنین وعدهها و تبلیغاتی را نخورده و وارد این بازار نشوند. اگر هم اقدام به سرمایهگذاری در این حوزه کردهاند از دعوت افراد دیگر پرهیز کرده و سعی کنند تا مبلغ سرمایهگذاری شده را پس گرفته و از ادامه فعالیت پرهیز کنند.
رجبی تاکید بر اینکه مهمترین راهکار برای مقابله با این شرکتها و روشهای کلاهبرداری افزایش آگاهی مردم است، گفت: لازم است شهروندان توجه داشته باشند که از سرمایهگذاری و فعالیت در هر موضوعی که دانش کافی نسبت به آن را ندارند پرهیز کرده و فریب وعدهها و تبلیغات مطرح شده در این خصوص را نخورند.