گروه انرژی: مصرف و عرضه بنزین در کشور بالا و خارج از پیش‌بینی‌هاست، سال گذشته میانگین فروش؛ البته با در نظر گرفتن کرونا حدود ۷۶ تا ۷۷ میلیون لیتر در روز بوده است در حالی که این رقم در سال جاری بسیار بالاتر و حتی در یک روز به حدود ۱۳۰ میلیون لیتر هم رسید. آنطور که صالحی، رییس کانون انجمن‌های صنفی جایگاه‌داران سوخت پیش از این اعلام کرده؛ متوسط مصرف بنزین در چهار ماهه سال جاری حدود ۱۰۱ میلیون لیتر بوده و البته میزان تولید بنزین در کشور در بهترین حالت ۱۰۴ میلیون لیتر در روز است و این در حالی است که زمان تعمیرات اساسی این آمار به کف ۹۴ میلیون لیتر می‌رسد. به نظر می رسد که در حال حاضر تناسبی بین تولید و مصرف وجود ندارد، در این شرایط باید برای تامین بنزین تمهیداتی داشت مگر اینکه عرضه به شکلی طراحی شود که مصرف کاهش یابد.
تنها آماری که در زمینه تولید بنزین در تیر ماه سال جاری وجود دارد، آماری است که روزنامه اطلاعات در یکی از شماره‌های اخیر خود ارایه کرده و براساس آن تولید بنزین کشور در روز ۱۲ تیر ماه امسال به ۷۶ میلیون لیتر در روز رسیده، درحالی که مصرف بنزین در این روز حدود ۱۰۰ میلیون لیتر بوده است. طبق این گزارش، متوسط تولید بنزین کشور از ابتدای سال تا ۱۲ تیر ماه، ۹۰ میلیون لیتر در روز بوده که با توجه به ظرفیت ۱۱۰ میلیون لیتری بنزین، شرکت ملی پالایش و پخش باید در زمینه افت ظرفیت تولید پاسخگو باشد.
درحالی که براساس جمع‌بندی آمار غیررسمی و رسمی، افزایش فاصله بین تولید و مصرف بنزین را شاهد هستیم، زمزمه آغاز واردات بنزین در ماه جاری از یکی از کشور‌های همسایه به گوش می‌رسد. بحث تهاتر بنزین نیز مطرح است، حال آنکه این تهاتر با چه کالایی صورت گیرد، مشخص نیست. با توجه به افزایش قیمت سوخت به ویژه بنزین در بازار‌های منطقه و جهانی، واردات بنزین یا تهاتر آن با کالایی دیگر، در هر لیتر برای کشور هزینه‌ای بیش از یک دلار به دنبال خواهد داشت و این سوال مطرح می‌شود که اگر فاصله بین مصرف و تولید، در حال تبدیل ایران از یک کشور صادرکننده بنزین به یک کشور واردکننده بنزین است. مشکل مصرف بنزین در کشور ما این است که هنوز حمل و نقل عمومی اصلاح نشده و خودروهایی حتی در حد استاندارد‌های بسیار قدیمی دنیا هم نداریم. در حال حاضر مصرف بنزین در خودروهای دنیا ۴.۵ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر است در حالی که این رقم در کشور ما بیش از ۱۲ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر است.
در همین حال رئیس هیات مدیره اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی با بیان اینکه تولید بنزین از 105 لیتر به 101 لیتر کاهش و مصرف افزایش یافته، گفت: احتمال این که دوباره واردکننده بنزین و گازوئیل شویم، وجود دارد. سیدحمید حسینی در گفتگو با ایلنا، در ارزیابی کاهش سهمیه بنزین با نرخ آزاد از 250 لیتر به 150 لیتر اظهار داشت: قاعدتا با توجه به اینکه مناطق مرزی پتانسیل بالایی برای قاچاق بنزین دارند، اقدام بجایی بوده است، ضمن اینکه 60 لیتر بنزین یارانه‌ای و 150 لیتر آزاد برای یک خانوار معمولی کفایت می‌کند. وی افزود: با توجه به اینکه تولید پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس 11 درصد کاهش پیدا کرده برای جبران آن و کسری تولید یا باید پالایشگاه بسازیم که 3 تا 4 سال طول می‌کشد، یا باید واردات بنزین داشته باشیم، یا به سمت تولید بنزین از پتروشیمی و یا کنترل مصرف و تقاضا داشته باشیم که قطعا سالم‌ترین و بهترین راه‌حل کنترل مصرف است.
رئیس هیات مدیره اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی با بیان اینکه کاهش سهمیه بنزین 3 هزار تومانی در راستای مدیریت تقاضا و کنترل قاچاق صورت گرفته، گفت: در حال حاضر ما نمی‌توانیم به خاطر تجربیات تلخی که سال‌های گذشته در رابطه با افزایش قیمت فرآورده‌های نفتی داشتیم بنزین را با قیمت واقعی بفروشیم، اختلاف قیمت بنزین ما با دیگر کشورها نیز بعضا چندین برابر است، بنابراین باید مجموعه‌ای از راهکارها را بکار ببریم تا این وضعیت را سامان بدهیم که یکی از راهکارها این است که سهمیه بنزین خودروها مدیریت شود. وی درباره احتمال افزایش قیمت بنزین تصریح کرد: اگر بنا بر این باشد که برای خودروهایی که بالای 2500 سی‌سی مصرف دارند، کارت سوخت صادر نشود قاعدتا نرخ جدیدی به بازار تحمیل خواهد شد و صاحبان خودروهای لوکس مجبورند بنزین را با نرخ بالاتری خریداری کنند و این مقدمه‌ای می‌شود که دولت به این سمت برود که حداقل بنزین سوپر را گران و آزادسازی کند.
حسینی با بیان اینکه کاهش سهمیه یکی از راهکارهای کاهش قاچاق است، اما الزاما به معنای کاهش مصرف نیست، خاطر نشان کرد: بعید است خودروها 250 لیتر بنزین آزاد مصرف کنند، خودروهای با مصرف 2500 سی‌سی هم از 250 لیتر بیشتر مصرف ندارند، بنابراین خودروهایی که سهمیه سوخت یارانه‌ای دارند نیازی به 100 لیتر مازاد نداشته‌اند و این میزان می‌توانست طعمه‌ای برای قاچاقچیان باشد.
در همین حال و در پاسخ به شایعاتی که این روزها در خصوص افزایش قیمت بنزین به گوش می رسد نایب رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی گفت: مجلس و دولت برنامه‌ای برای افزایش قیمت بنزین ندارند.
علی جدی، با اشاره به اینکه افزایش قیمت بنزین در بودجه ۱۴۰۱ پیش‌بینی نشده لذا افزایش قیمت بنزین نخواهیم داشت، اظهار کرد: افزایش قیمت بنزین ناگهانی نمی‌شود و باید در بودجه دیده شود و برای بودجه ۱۴۰۱ این پیش‌بینی انجام نشده است.
وی با بیان اینکه دولت نیز بارها به عدم افزایش قیمت بنزین تأکید کرده است، افزود: قیمت فعلی بنزین به منابع ملی آسیب می‌رساند و لازم بود طی سال‌های گذشته قیمت بنزین نیز مانند سایر کالاها به صورت عادی و براساس تورم موجود افزایش پیدا می‌کرد تا افزایش قیمت ناگهانی، چالشی برای کشور ایجاد نکند.
نماینده مردم شیروان در مجلس شورای اسلامی با تأکید براینکه بنزین نیز یک کالا است و از افزایش قیمت سالیانه براساس تورم کشور مستثنی نیست، ادامه داد: مصرف بنزین روزانه در کشور به ۱۰۰ میلیون لیتر رسیده که ناشی از عدم مدیریت است.
وی در پایان تصریح کرد: اولویت فعلی دولت، عادلانه‌سازی یارانه‌ها است و برنامه‌ای برای افزایش قیمت بنزین وجود ندارد.
