با توجه به رشد جمعیت و همچنین افزایش شمار خودروهای شخصی، در غیاب حمل و نقل عمومی کارا، طبیعی است که مصرف بنزین رشد کند . همواره راهحلهایی برای مهار مصرف بنزین زا سوی کارشناسان و مقامات دولتی داده میشود اما در نهایت مولفه قیمتی است که مد نظر قرار میگیرد.
به هر روی برای برابر ماندن میزان تولید و مصرف، همواره نیاز به سرمایهگذاری و ایجاد پالایشگاههای جدید و یا بهینه کردن پالایشگاههای فعال، وجود دارد . طبیعی است این دست اقدامات نیز نیاز به میلیاردها دلار سرمایه گذاری دارد که در شرایط فعلی امکان تامین آن وجود ندارد.
تمام این عوامل دست به دست هم میدهند و در نهایت مشکل ایجاد میشود. نکته اینجاست که هشدار درباره بنزین همواره به گوش میرسد و از بین تمامی طرحها، سادهترین ان یعنی افزایش قیمت مد نظر قرار میگیرد که البته تاثیری بلندمدت و اصلاحی به جا نمیگذارد . درست است که تورم بالا در ایران سبب شده قیمت بنزین درقیاس با جهان پایین باشد اما در نهایت گران کردن بنزین راه حل مهار مصرف نیست چرا که در نبود حمل و نقل عمومی و کالای جایگزین، مردم چارهای جز مصرف بنزین نخواهند داشت.
دولت اعلام کردهاست که امسال افزایش قیمت بنزین نخواهد داشت اما باید به یاد داشت که افزایش قیمت بنزین نیز تنها به صورت کوتاه مدت جوابگو خواهد بود و به طور کلی راه حل کاهش مصرف بنزین افزایش قیمت آن نیست چراکه رفت و آمد باید انجام گیرد و در این وضعیت برای مردم بنزین ۳ هزار تومانی و ۵ هزارتومانی فرقی نمیکند. به هر حال نمیتوان از تردد ضروری چشم پوشید و شاید تنها وقتی قیمت بتواند بر مصرف تاثیر بگذارد که بهای هر لیتر بنزین چهار برابر قیمت کنونی شود . رد این صورت نیز کاهش مصرف تنها بیست تا سی درصد است . پس روشن است مولفه قیمت تحت هیچ شرایطی مهارکننده مصرف بالای بنزین نیست.
نکته اینجاست که باید طرحی دقیق با هدف ایجاد سیستم حمل و نقل و بهبود کیفیت خودروها و ... اجرایی شود تا در این صورت افزایش قیمت بتواند تاثیری را بر مصرف به جا بگذارد.
*کارشناس اقتصاد انرژی
۲۲۳۲۲۷