گروه اقتصاد کلان: درحالی که گردشگری میرفت پس از تاثیرات کرونا خود را پیدا کند و ساختارهای گذشته خود را با توجه به هدف امسال سازمان جهانی گردشگری «بازنگری در گردشگری» تغییر دهد؛ حالت خود را به استفاده از امکانات مدرن و به روز فعال کند؛ قطعی اینترنت و مسدود شدن شبکههای اجتماعی به گفته عضو هیات مدیره جامعه الکترونیکی گردشگری ایران سبب ضرر و خسارت به «بیش از ۶۵ درصد کسب و کارهای آنلاین گردشگری و سامانههای فروش خدمات گردشگری شده است.» اگرچه قطعی اینترنت نخستین بار نیست به چالشی بزرگ تبدیل شده است و پیش از این هم پلتفرمهای مختلفی با توجه به سیاستهای کشور مسدود شدهاند، اما مشکل اینجاست که با گسترش فناوری شغلهای جدید نیز خودنمایی میکنند؛ بر اساس آمارهای اعلامی بیش از ۱۱ میلیون نفر از طریق شبکههای مجازی کسب درآمد میکنند، از این میزان حدود ۹ میلیون تن یعنی ۸۳درصد از طریق اینستاگرام در حال کسب درآمد هستند. که با قطعی اینترنت و مسدود شدن شبکههای اجتماعی تمامی آنها متضرر شدند. اما فعالان حوزه گردشگری و سامانههای فروش آنلاین بهمراتب وضعیت بدتری دارند، چراکه آنها راه دریافت پنج ساله مجوز خود را (اینماد یا نماد اعتماد الکترونیک (E-Namad))پشت سر گذاشتهاند تا به فعالیت سنتی خود خاتمه دهند و خود را به استانداردهای جهانی نزدیکتر کنند. وضعیت فعالان گردشگری و سامانههای فروش تور، بلیت، هتل، مجموعههای گردشگری بهمراتب بدتر است چراکه هنوز آنها نتوانستهاند از ورشکستکی و رکود بحران کرونا کمر راست کنند؛ با قطعی یک ماه گذشته اینترنت و شبکههای اجتماعی بیش از گذشته به خاموش کردن چراغ املاک خود میاندیشند. مدیر یکی از سامانههای آنلاین فروش بلیت به خبرآنلاین میگوید:«بیش از ۸۰درصد افت فروش بلیت داشتهایم و این یعنی اخراج و تعدیل نیرو، این مدت هیچ درآمدی نداشتیم ضمن اینکه هزینههای جاری همانند حقوق، اجاره بها، تلفن، حتی اینترنتی که قطع بوده را باید بپردازیم.» وضعیت کسب و کارهای آنلاین و استارتاپهای گردشگری بهمراتب بدتر است، چراکه دیگر راهکاری برای فروش محصولات خود ندارند، امروز کمتر شهروندی برای خرید بلیت هواپیما، قطار یا تور، مسافتهای پرترافیک شهری را طی میکند، کاری که فقط با چند کلیک یا tab حل خواهد شد؛ کاریکه پیشگامان حوزه کردشگری برای رسیدن به این فعالیت مدرن گردشگری ایران هزینه زیادی پرداختند؛ سختیهای چندین ساله برای آن کشیدند و با قطعی اینترنت به گذشتهها سلام دوباره کردند و عقب گرد کردند.
رئیس کمیسیون گردشگری و کسبوکارهای وابسته اتاق ایران با اشاره به تداوم فیلترینگ و محدودیتهای اینترنت گفت: صنعت گردشگری صنعتی فراگیر و میان بخشی است و ازآنجاکه به شدت به تبلیغات و معرفی جاذبههای مختلف توریستی، صنایع دستی و ... وابسته است در جریان محدودیتهای اینترنت، آسیب زیادی متحمل شده است. علیاکبر عبدالملکی در گفتوگو با «اتاق ایران آنلاین» ادامه داد: به هرحال بخش بزرگی از تعاملات فعالان حوزه گردشگری و صنایع مرتبط با آن از جمله تبلیغات، هنر، ورزش و ... در دو پلتفرم واتساپ و به ویژه اینستاگرام در جریان بود. فعالان این حوزه بعد از فیلترینگ تلگرام به این دو اپلیکیشن رجوع کرده بودند و در این سالها خودشان را با این شرایط وفق داده بودند. اما متأسفانه باز هم با اعمال محدودیتهای جدید کسبوکار آنها با تهدید جدی مواجه شده است.
او افزود: به عنوان مثال برای صدور بلیت هواپیما و یا ارسال مدارک، محدودیتهای اینترنت و کاهش سرعت ما را با مشکل مواجه کرده است. به علاوه ما با ایرلاینهای خارجی در ارتباطیم و برای گرفتن یک بلیت از سایتهای خارجی باید از فیلترشکن استفاده کنیم که به همین دلیل آن سایت خارجی ما را به عنوان هکر شناسایی میکند و دسترسی ما را قطع میکند.
عبدالملکی با اشاره به برخی راهحلهای ارائهشده از سوی مسئولین بیان کرد: میگویند پیامرسانها و پلتفرمهای داخلی را جایگزین انواع خارجی آن کنید. اما سؤال این است که وقتی مردم آنطور که باید به این پیامرسانها و پلتفرمهای داخلی اعتماد ندارند ما چگونه میتوانیم از آنها استفاده کنیم. به علاوه مگر این پلتفرمها داخلی اساساً ظرفیت استفاده تعداد زیاد از کاربران را دارد؟! او تأکید کرد: نکته دیگر اینکه ارتباط امری دو سویه است و ما نمیتوانیم دور خودمان دیوار بکشیم. وقتی کاربران خارجی امکان استفاده از پلتفرمهای داخلی ما را ندارند و یا اصلاً اعتمادی به استفاده از آنها ندارند چطور میخواهیم با توریستهای دیگر کشورها در ارتباط باشیم. عبدالملکی با بیان آنکه مسئولین باید پیش از اینکه صنعت گردشگری بیش از این آسیب ببیند تصمیمی بگیرند، گفت: آیا با ادامه این وضع صنعت گردشگری میتواند رشدی داشته باشد؟ این صنعت بعد از بلای کرونا، تازه در حال برخاستن و جان گرفتن بود که حالا با بلای قطعی اینترنت و مشکلات داخلی مواجه شده است.
همچنین رضا الفت نسب،عضو هیات مدیره اتحادیه کسب و کارهای اینترنتی از ریزش شدید فروش سایتهای هواپیمایی» خبر داد، به گفته او «در یکماه گذشته با قطع بودن اینترنت اپراتورهای گوشی همراه و در برخی مناطق قطع یا ضعیف بودن اینترنت ثابت کاربران استفاده کننده بهسختی میتوانستند بلیت هواپیما و قطار تهیه کنند؛ امکان دسترسی به سایتها و اپلیکیشنهای فروش بلیت هواپیما و سایر خدمات سفر را نداشتند. مشکل کسب و کارهای اینترنتی گردشگری تنها به فروش بلیت ختم نمیشود؛ اطلاعرسانی سفر و همچنین تغییر در ساعت پروازها نگرانیهایی را برای مردم فراهم کرده است.
تقی حسین زاده، دبیر جامعه گردشگری الکترونیکی به خبر آنلاین میگوید:«بلیتهای رزو شده هواپیما که پیش از نا آرامیهای این یکماه گذشته انجام شده بود،امکان صدور نداشت و سردرگمیهایی را برای مردم و مسافران به وجود آورده بود.» او با انتقاد از محدودیتهای ایجاد شده برای شبکههای اجتماعی و اینترنت بیان میکند:« بازاریابی دیجیتال یکی از روشهای مهم در گردشگری است و هرگونه اختلال در فضای مجازی مستقیم بر گردشگری تاثیر میگذارد چون بیش از نیمی از فعالیت این صنعت در ارتباط با شرکتهای مختلف بهصورت لحظهای و در فضای مجازی انجام میگیرد.