بالاخره گام‌های اولیه برای افزایش نرخ سود بانکی برداشته شد؛ آن هم در شرایطی که بانک مرکزی برای ایجاد تعادل در اقتصاد، خواهان افزایش نرخ سود بانکی است و گفته می‌شود شورای پول و اعتبار نیز با این موضوع موافقت کرده است.
پیش از این، علی صالح‌آبادی، رییس کل بانک مرکزی بیست و هفتم آذرماه در نشست خبری با اعلام موافقت با افزایش نرخ سود بانکی، از ضرورت این تغییر سخن گفت و تاکید کرد که باید در این حوزه شورای پول و اعتبار تصمیم بگیرد.
بیست و نهم آذرماه هم سید احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد درباره سرانجام افزایش نرخ بهره بانکی اعلام کرد: بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار مرجع تصویب تغییرات در نرخ کف و سقف در دالان بین بانکی و نرخ سپرده و تسهیلات در بین بانکها و تسهیلات گیرندگان بوده‌اند؛ جلساتی برگزار شده و امیدواریم بعد از تصویب نهایی نتیجه اعلام شود.
اوج تقاضا برای خروج پول از بانکها
بر این اساس به نظر می‌رسد افزایش نرخ سود بانکی با هدف مهار خروج سرمایه از بانکها به بازار سکه و ارز در دستور کار قرار دارد و این برنامه با هدف افزایش اقبال سپرده‌گذاران به حضور در حوزه بدون ریسک سرمایه‌گذاری دنبال می‌شود.
کارشناسان پولی و بانکی اعتقاد دارند که افزایش نرخ بهره یا نرخ سود سپرده بانکی در شرایط فعلی اجتناب‌ناپذیر است.
به گفته آنها، انتظارات تورمی افزایش پیدا کرده و مردم در تلاش هستند تا دارایی زیادی در بانک نداشته باشند و در نتیجه سپرده‌های بلندمدت به سپرده‌های کوتاه‌مدت و پول تبدیل شده‌اند و برای بانکها مساله‌آفرین شده است.
در حال حاضر بانکها با اوج تقاضای سپرده‌گذاران برای خروج موجودی از سپرده‌های بلندمدت مواجه شده‌اند و به باور تحلیلگران، این اتفاق، بانکها را با مشکل نقدینگی مواجه می‌کند و در چنین شرایطی افزایش نرخ بهره چه در بازار بین بانکی و چه در بانکها اجتناب‌ناپذیر است.
بخشنامه مهم بانک مرکزی
در این فضا، مصطفی قمری‌وفا، سخنگوی بانک مرکزی در یادداشتی در فضای مجازی نوشت: هیات عامل بانک مرکزی در مصوبه امروز خود به بانکها اجازه داد اوراق گواهی سپرده مدت‌دار ویژه سرمایه‌گذاری (عام) با نرخ ۲۳ درصد منتشر کنند.
وی افزود: بخشنامه مربوط به این مصوبه و جزییات آن تا ساعتی دیگر به شبکه بانکی ابلاغ و در پایگاه اطلاع‌رسانی بانک مرکزی هم منتشر می‌شود.
در همین خصوص، بانک مرکزی در بخشنامه‌ای شرایط انتشار اوراق گواهی سپرده مدت‌دار، ویژه سرمایه‌گذاری (عام) را به شبکه بانکی کشور ابلاغ کرد. براساس اعلام بانک مرکزی، شرایط انتشار اوراق گواهی سپرده مدت‌دار، ویژه سرمایه گذاری (عام) به شرح ذیل است:
- نرخ سود اسمی علی‌الحساب: ۲۳ درصد سالانه.
- نرخ سود بازخرید قبل از سررسید در بازار پول: ۱۰ درصد سالانه.
- فروش این گواهی صرفا به اشخاص حقیقی ایرانی بالای ۱۸ سال مجاز است.
- مدت این اوراق حداکثر یک ساله بوده و آن بانک/موسسه اعتباری می‌تواند ضمن رعایت سقف مدت تعیین‌شده، نسبت به انتشار اوراق مذکور با سررسیدهای مختلف کمتر از یک سال اقدام کند.
- عرضه اولیه این اوراق از طریق بازار پول و بازار سرمایه امکان پذیر است.
- عرضه اولیه اوراق منتشره در بازار پول، از طریق سیستم متمرکز داخلی بانکها صورت می‌پذیرد.
- عرضه اولیه اوراق منتشره در بازار سرمایه با مجوز بانک مرکزی و تابع قوانین، مقررات و ضوابط بازار سرمایه در این خصوص بوده و لازم است هماهنگی‌های لازم از سوی آن بانک/موسسه اعتباری با بازار سرمایه صورت پذیرد.
- بازفروش اوراق از محل اوراق بازخریدی در بازار پول تا سقف اوراق فروش رفته و تا تاریخ سررسید مربوط، بلامانع بوده و رعایت نرخ‌های یاد شده در بازفروش اوراق نیز الزامی است.
- معاملات ثانویه این اوراق از طریق بازار سرمایه، براساس ضوابط مربوط امکان پذیر است.
لازم به ذکر است مفاد مجوز شماره ۱۳۴۲۲/۰۱ مورخ ۲۳/۰۱/۱۴۰۱ همچنان به قوت خود باقی بوده و آن بانک/ موسسه اعتباری می‌تواند تا پایان سال جاری، نسبت به فروش گواهی مزبور با شرایط مندرج در مجوز یاد شده نیز اقدام کند.
در همین حال معاون اداره اعتبارات بانک مرکزی گفت: تاکنون ۱۷ بانک و موسسه اعتباری مجوز انتشار اوراق گواهی سپرده مدت‌دار با نرخ سود ۲۳ درصدی را دریافت کرده‌اند.
معاون اداره اعتبارات این بانک با بیان اینکه مجوز انتشار اوراق گواهی سپرده مدت‌دار ویژه سرمایه‌گذاری عام در نشست روز سوم دی‌ماه سال جاری هیئت عامل بانک مرکزی تصویب و در همان روز به شبکه بانکی کشور ابلاغ شد، گفت: همانطور که پیش از این اطلاع‌رسانی شده است، این اوراق با نرخ سود علی‌الحساب ۲۳ درصد منتشر می‌شود.
توحید عمرانی افزود: فروش این اوراق صرفاً برای افراد حقیقی ایرانی بالای ۱۸ سال مجاز است و مدت این اوراق حداکثر یکساله است. اما بانک مرکزی به بانکها این اجازه را داده است که این اوراق را با سررسیدهای زیر یکسال نیز منتشر کنند.
این مقام مسئول بانک مرکزی با اشاره به اینکه یکی از الزامات انتشار این اوراق، ارائه درخواست از سوی بانکها و مؤسسات اعتباری است، تصریح کرد: از زمان ابلاغ شرایط انتشار این اوراق تا این لحظه، مجموعاً ۱۷ بانک درخواست‌های خود را به بانک مرکزی ارایه کرده‌اند و بانک مرکزی نیز متناسب با سیاست‌هایی که برای هر بانک مدنظرش است، مجوز انتشار اوراق را به این بانکها اعطا کرده است و تقاضای مابقی بانکها نیز در حال ارسال به بانک مرکزی است.
وی ادامه داد: بانک‌های ملی ایران، مسکن، رفاه کارگران، توسعه تعاون، خاورمیانه، پاسارگاد، پارسیان، سینا، سامان، اقتصاد نوین، شهر، ایران‌زمین، سرمایه، گردشگری، ایران و ونزوئلا و همچنین مؤسسات اعتباری نور و ملل، بانکها و مؤسسات اعتباری هستند که تاکنون از بانک مرکزی مجوز انتشار این اوراق را دریافت کرده‌اند و از امروز می‌توانند پس از تجهیز شعب نسبت به انتشار اوراق نامبرده اقدام کنند.
