گروه اقتصاد کلان: در سال‌های گذشته چین به عنوان شریک اصلی تجاری ایران در ایام تحریم شناخته می‌شد. حالا اما قرار است با سفر رییس جمهور به این کشور و همراهی رییس بانک مرکزی گشایش‌های جدید مالی در روابط دو کشور ایجاد شود.
به گزارش «تجارت آنلاین»، بیش از یک سال از امضای برنامه همکاری جامع 25 ساله ایران و چین در مارس 2021 می‌گذرد. هیچ گزارش رسمی در مورد اولین سال اجرای این برنامه وجود ندارد، اما نشانه‌هایی وجود دارد که در مسیر رسیدن به نتایج در سطوح اقتصادی و سیاسی است. مشهودترین زمینه‌ای که حاکی از همکاری نزدیک‌تر و قابل توجه است، مربوط به افزایش صادرات نفت ایران به چین است. مشخص نیست که آیا عوامل دیگری نیز عامل این افزایش تجارت هستند یا خیر. در زمانی که صادرات نفت ایران بعد از خروج آمریکا از برجام به شدت کاهش یافته بود و درآمدهای ارزی کشور به کمترین میزان خود رسیده بود چین همچنان راه‌هایی را برای تبادلات با ایران باز نگه داشت و حالا که صادرات نفت ایران روزانه به بیش از یک میلیون بشکه در روز رسیده اصلی‌ترین خریدار نفت ایران به حساب می‌آید. حالا با گذشت نزدیک به دو سال از قرار داد 25 ساله میان ایران و چین این انتظار می‌رود که این کشور وارد فاز ابتکارات جدیدی برای توسعه مناسبات اقتصادی با ایران شود. اگرچه همچنان موانع ناشی از تحریم‌ها وجود دارد اما فضای مناسب روابط سیاسی میان دو کشور دورنمای مثبتی را برای گشایش‌های احتمالی در حوزه تبادلات مالی در پیش رو قرار داده است.
البته اخیرا رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران، از افزایش اعمال فشار بر چین در صورت ادامه مبادلات تجاری با ایران خبر داد. کارشناسان اعتقاد دارند که در صورت توقف صادرات نفت به این کشور بازار ارز شاهد نوسانات بیشتری می‌شود. در سفر پیش‌روی رئیس جمهور به چین، رئیس کل بانک مرکزی با هدف تقویت همکاری‌های دو کشور در حوزه بانکی و مذاکرات در راستای گشایش‌های ارزی، او را همراهی خواهد کرد.سید ابراهیم رئیسی با هیات همراه سه شنبه هفته جاری (۲۵ بهمن ماه) به دعوت شی جین پینگ رئیس جمهور چین به پکن می‌رود تا در این سفر سه روزه، مراسم‌هایی از جمله امضاء اسناد همکاری، نشست مشترک تجار و فعالان اقتصادی، دیدار با ایرانیان مقیم چین و... با حضور رئیس دولت سیزدهم برگزار شود. در این سفر محمدرضا فرزین رئیس کل بانک مرکزی، رئیس جمهور را همراهی خواهد کرد تا بتواند ضمن گسترش همکاری‌های بانکی زمینه برای گشایش‌های ارزی را فراهم کند. فرزین از ابتدای ورود به بانک مرکزی ارتقای دیپلماسی اقتصادی به ویژه در حوزه بانکی را در دستور کار قرار داده و پیش از این نیز از مذاکرات با کشورهای از جمله قطر، امارات، چین و عراق در قالب دیپلماسی پولی و بانکی خبر داده بود. وی در این باره اعلام کرد که نتیجه این مذاکرات آزاد شدن بخش زیادی از منابع ارزی مسدود شده است که در حال حاضر در سامانه نیما از آن استفاده می‌کنیم و در همین راستا به عمان هم سفر می‌کنم.رئیس کل بانک مرکزی البته در راستای افزایش تبادلات و همکاری‌های پولی و بانکی ایران با کشورهای حاشیه خلیج فارس، به امارات و قطر سفر کرده بود. با روسیه نیز در تهران تفاهم نامه همکاری پولی و بانکی را به امضاء رساند که نتیجه آن راه‌اندازی کانال مالی بین بانک‌های ایران و روسیه و ۱۳ کشور که در روسیه شعب بانکی فعال دارند.
اما حال باید دید چین به خواسته آمریکا تن می‌دهد یا خیر؟ در صورت توقف صادرات نفت ایران به چین، آثار اقتصادی آن برای کشور چیست؟ مهدی پازوکی، کارشناس مسائل اقتصادی، در این باره به تجارت‌نیوز گفت: مشکل اصلی اقتصاد ایران عدم تعامل با جامعه جهانی است که نتیجه آن به گرفتن پرچم‌های پاناما از نفتکش‌‌های ایران، تحریم‌های اخیر و تهدید فعلی ختم می‌شود. حتی اگر نوبلیست‌های اقتصادی دنیا وارد ایران شوند باز هم با چنین شرایطی کاری از دستشان برنمی‌آید. او ادامه داد: سیستم بانکی ایران با بانک‌های جهان همخوانی ندارد، بنابراین هزینه تعاملات تجاری کشور بشدت افزایش پیدا می‌کند. برجام راه‌حل چالش‌های مذکور بود که به سرانجام نرسید. علی باقری کنی، رئیس تیم مذاکره‌کننده ایران در مذاکرات برجام، خود یکی از مخالفان برجام به‌حساب می‌آید؛ بنابراین به نتیجه نرسیدن این معاهده قابل پیش‌بینی بود. پازوکی درباره تحریم‌های نفتی علیه ایران و تاثیر آن بر بازار ارز توضیح داد: یکی از دلایل افزایش قیمت دلار محدودیت واردات ارز از طریق کانال‌های غیربانکی است. بنابراین وقتی سخت‌گیری‌ها علیه کالاهای صادراتی کشور نظیر نفت تشدید شود قاعدتا ارزآوری غیررسمی محدودتر و دلار گران‌تر می‌شود.
