محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با تاکید به این که برای ما فلسطین پرونده اصلی است ، گفت که امارات و عربستان هنوز خطر را درک نکرده اند و سرانجام اندیشه و رای بر شمشیر داعش پیروز می شود.
ظریف در گفت وگو با طلال سلمان سردبیر روزنامه لبنانی السفیرکه در شماره امروز ( شنبه ) آن منتشر شد، با بیان این که « نشست وین برای حل بحران سوریه نتایجی جدی نخواهد داشت»، در باره آینده روابط ایران و آمریکا گفت که :این مسئله به چگونگی اجرای توافق هسته ای از سوی آمریکایی ها بستگی دارد».
متن کامل مصاحبه ظریف با روزنامه السفیر در پی می آید:
** دلایل بی اعتمادی به آمریکا/ آینده روابط ایران و آمریکا
السفیر : روابط ایران با غرب ، با آمریکا ، با روسیه ، روابط آمریکا با شما چگونه خواهد بود، حسن روحانی رییس جمهوری اسلامی ایران و باراک اوباما رییس جمهوری آمریکا همزمان در صفحه تلویزیون ظاهر می شوند آیا این هماهنگ شده است و آیا شبیه اعلام توافق آمریکایی – ایرانی در حاشیه مذاکرات 1+5 در وین است؟
ظریف : مذاکرات ما با آمریکایی ها در واقع و فقط به پرونده هسته ای محدود بود اگر چه آمریکایی ها آماده بودند و تمایل داشتند که در مذاکرات وارد پرونده های منطقه هم بشوند، اما ما به دو دلیل آماده نبودیم و تمایل نداشتیم.
دلیل اول این که ما به آمریکایی ها اعتماد نداریم، آنها را به دلیل حمایت از رژیم صهیونیستی برای حل پرونده های منطقه جدی نمی دانیم.
دلیل دوم هم این است که ما دوست داریم مسائل و پرونده های منطقه ای را با دوستان خودمان در منطقه بررسی کنیم زیرا معتقدیم که پرونده های منطقه باید توسط کشورهای منطقه حل و فصل شوند.
اما در باره آینده روابط ایران و آمریکا، این مسئله به چگونگی اجرای توافق هسته ای از سوی آمریکایی ها بستگی دارد.
باید ببینیم که آیا امکان کاهش بی اعتمادی به آمریکایی ها با اجرای توافق هسته ای وجود دارد و یا نه، اما تا امروز آنچه دیده ایم این است که آمریکایی ها با وجود تلاش هایی که صورت داده اند، همچنان تحت سیطره رژیم صهیونیستی هستند.
** اروپایی ها
اما در باره کشورهای اروپایی ، اروپایی ها شرکای اصلی ما در تجارت هستند و روابط گسترده و جدی سیاسی بین ما و آنها وجود دارد اما همزمان اختلاف هایی هم داریم.
ما اکنون احساس می کنیم که اروپایی ها به همکاری با ما در پرونده های اقتصادی و منطقه ای تمایل دارند و ما نیز آماده هستیم در چارچوب اصول خود با آنها همکاری کنیم.
** روسیه
در باره روسیه ، مواضع عمومی ما بسیار نزدیک است زیرا دیدگاه ها و مواضع روس ها در خصوص پرونده های منطقه خاورمیانه بسیار اصولی تر و جدی تر از مواضع آمریکایی ها و اروپایی ها است.
** فلسطین پرونده اصلی
وی با بیان این که «ما همچنان معتقدیم مهمترین پرونده منطقه ای ما، پرونده فلسطین است»، گفت: متاسفانه مشکلاتی بین کشورهای منطقه وجود دارد و این هدیه ای به رژیم صهیونیستی است و براین اساس همه تلاش های ما متوجه داخل منطقه است.
السفیر: از فارغ التحصیل دانشگاه های آمریکا و شخصی که سالهای طولانی در شهرهای آمریکا از جمله بوستون زندگی کرده است ، سئوال کردیم که شما جامعه و دولت آمریکا را به خوبی می شناسید، روشن است که شما مواضع آمریکایی ها و اروپایی ها را می شناسید و گمان می کنیم که می خواستید بر اساس این تباین بازی کنید، آیا اکنون با جان کری وزیر امور خارجه آمریکا بعداز ساعت ها و روزها کشمکش ها و چالش های طولانی احساس دوستی دارید، آیا تلاش کردید یکدیگر را بیشتر درک کنید، آیا می دانید که در یک پرونده معین واکنش های دیگری چگونه خواهد بود؟ آیا لبخندهای شما معنا دار است؟ و اما پاسخ ظریف پرتاب توپ به سوی ما بود
ظریف: شما دارای تجربه طولانی در روابط بین الملل هستید و به خوبی مسائل بین المللی را می شناسید و می دانید که نقش اشخاص محدود است.
نظریه ها در خصوص روابط بین الملل می گوید که یک روابطی وجود دارد و یک تاثیر اما این تاثیر نهایی نیست.
براین اساس احساس می کنیم که بین من و آقای کری یک فهم و درک مشترک زیادی وجود دارد اما آیا این به تغییر سیاست های آمریکا منجر می شود.
نه، احساس می کنم که آیا ممکن است در آینده آقای کری ( به تهران) سفر کند، همانطور که تقریبا همه اروپایی ها به دلیل وجود روابط ایران و اروپا به تهران آمده اند.
السفیر: آیا مرحله جدیدی از روابط بین ایران و آمریکا وجود دارد؟
ظریف: انتظار ندارم که در آینده نزدیک مسائل بین ما و آمریکا به این مرحله برسد.
السفیر: آیا این در بسته است؟
ظریف با خنده: بسته است.
السفیر: برای این که در پایان دوره ریاست جمهوری باراک اوباما هستیم؟
ظریف: باب توبه در اسلام برای همه باز است.
السفیر: روابط بین آمریکا و رژیم صهیونیستی قدیمی و ممتاز است، اما موضع عربی ضعیف و موضع اسلامی ضعیف تر است، آیا این وضعیت به آمریکا اجازه داده است که روابطش را بدون ترس از واکنش عربی نشان دهد؟
ظریف: آمریکا قطعا نمی تواند با ایران به این گونه تعامل کند. برای ما رژیم صهیونیستی در منطقه و جنایاتی که این رژیم علیه ملت فلسطین مرتکب می شود، محوری است و بر ما تاثیر دارد، می توان گفت که اوضاع شاید برای برادران عرب ما تغییر کرده باشد اما برای ما هیچ چیز تغییر نکرده است.
السفیر: می دانیم این موضع اصولی انقلاب اسلامی ایران است که بیان کردید اما ما از سیاست عملی سخن می گوییم.
ظریف: هیچ فرقی وجود ندارد.
** سیاست های اشتباه آمریکا به توسعه تروریسم در منطقه منجر شده است
السفیر: دو سال را در مذاکرات هسته ای سپری کردید؟
ظریف: ما در حیات سیاسی خود اصولی داریم، برخی از این اصول نص قاون اساسی ایران است و از جمله این اصول حمایت از ملت فلسطین است و این اصل هیچ تغییری نکرده است.
ما معتقدیم که آمریکا در صحنه واقعیت مرتکب سیاست های اشتباهی می شود و این سیاست های اشتباه به گسترش تروریسم و تندروی در منطقه منجر شده است.
علاوه بر این ادامه جنایات رژیم صهیونیستی است.
** آمریکا مجبور است سیاست ها و مواضعش را تغییر دهد
آمریکا چاره ای ندارد باید این سیاست ها را تغییر دهد.
ما احساس می کنیم که آمریکایی ها چاره ای ندارند و باید مواضع خود را تغییر دهند، آنها در نهایت مجبور هستند مواضع و سیاست های خود را تغییر دهند حال در آینده نزدیک و یا دور.
** رژیم صهیونیستی در خاورمیانه قوی ترین نیست
السفیر: آیا با این اوضاع درهم و برهم، ضعیف و مهلک عربی غیرمنطقی به نظر می رسد که انتظار داشته باشیم آمریکا فردا موضع خود را در قبال اسراییل تغییر دهد. یک روابط قوی و درهم تنیده بین آمریکا و رژیم صهیونیستی وجود دارد. بین کشورهای اروپایی و اسراییل روابط وجود دارد. و شما مجبور هستید که با این واقعیت سیاسی همان طور که هست ، تعامل کنید.
اگر اوضاع عربی همین طور که هست باقی بماند ، جنگ ها و اینها به قدرت اسراییل کمک می کند، چرا آمریکا باید از سیاست های خود عقب نشینی کند در حالی که اسراییل در خاورمیانه قوی ترین است؟
حال پاسخ وزیری که بعداز توافق وین به یک ستاره تبدیل شده است.
ظریف: شکی نیست که رژیم صهیونیستی در خاورمیانه قوی ترین نیست زیرا حتی نمی تواند امنیت مردم خود را تامین کند.
با شما موافق هستیم ، تا زمانی که اختلافات و درگیری ها در جهان عرب و جهان اسلام وجود داشته باشد احدی نمی تواند برای ضرورت تغییر سیاست ها توجیهی ارائه کند.
بر این اساس اولویت تحول در روابط با منطقه است، اما این به معنای آن نیست که باید با دیگرانی که در خارج منطقه هستند، درگیر باشیم.
ما به دنبال کشمکش و درگیری با آمریکا و دیگران نیستیم. در داخل منطقه هم نباید با یکدیگر مسابقه بدهیم و رقابت کنیم به شکلی که برخی از برداران عرب به کمپ دیوید رفتند.
ما آماده هستیم و گوش ها و درهای کشور ما باز است، ما از آنچه در منطقه رخ می دهد، متالم هستیم.
السفیر: آیا گمان می شود که آمریکا چاره ای به جز تعدیل مواضع خود حال با اسراییل شروع و یا با آن تمام شود، ندارد؟
ظریف: ما انتظار داریم که روابط کشورها و اندیشه ها در خصوص ایران متاثر از فشارهای رژیم صهیونیستی و پرونده های منطقه نباشد.
متاسفانه آنچه در منطقه رخ می دهد،ناشی از سیاست هایی است که آمریکا از طریق اسراییل و دروازه اسراییلی در منطقه پیاده می کند.
مذاکرات هسته ای بین ما و آنها به خوبی نشان داد که منافع آمریکا و اسراییل شبیه است و یا در همه پرونده ها یک سو می باشند.
آمریکا باید احساس کند و حقایق موجود در منطقه ما را درک کند، آنچه ما را در این زمینه نگران می کند کشورهای همسایه ایران است به جای این که از دور شدن مواضع آمریکا از مواضع صهیونیست ها خرسند باشیم و این به نفع منطقه است.
تلاش کردند که ایران را منبع تهدید معرفی کنند تا این که مواضع آمریکا و اسراییل بیشتر و بیشتر نزدیک شد.
براین اساس ما به دوستان خود، کشورهای عربی و کشورهای دیگر در جهان اصرار داریم که حقایق موجود را ببینند و براساس این حقایق تصمیم های سازنده اتخاذ کنند.
شکی نیست که شرایط در منطقه مختلف است و این شریط تغییر می کند.
معتقدم که در منطقه خطرهایی وجود دارد که همه ما و حتی آمریکا با آنها مواجه هستیم.
همه ما با خطر تندروی مواجه هستیم و این خطر همه ما را تهدید می کند اما برخی کشورهای منطقه اعتقاد دارند که گروه های تندرو ابزار دست آنها و تحت سیطره آنها هستند.
السفیر: منظور شما چه کسانی است؟
ظریف: کسانی هستند که باندهای تروریستی را حمایت و کمک می کنند.. مثلا چه کسی نفت داعشی را می خرد، چه کسی پول های فروش نفت را به آنها می دهد، جبهه النصره و احرار الشام را چه کسانی مسلح می کنند؟
السفیر: منظور ترکیه ، قطر و سعودی است؟
ظریف: من از طرفی نام نبردم ، شما نام بردید ، من فقط عنوان ها را گفتم.
حقیقت این است که من در برخی نشست ها احساس می کنم برخی از برادران همچنان نمی دانند و درک نمی کنند که این گروه های تروریستی ضد آنها و برای آنها خطر هستند.
** ایران بخشی از منطقه و امنیت آن است
السفیر: نتیجه پیامدهای وضعیت جنگی در سوریه روسیه را برای کمک تشویق کرد ... هماهنگی روسی – اسراییلی دست کم در عملیات هوایی و اقدامات امنیتی ، اهمیت دوستی و همپیمانی سیاسی روسیه با ایران، اوضاع خطرناک در سوریه و عراق و یمن، رفتن منطقه به سوی آینده ای نامعلوم ، نگرانی ما در خصوص کشورهای منطقه.
ایران اکنون یک بازیگر اساسی در سوریه ، لبنان ، عراق و یمن است ، آنها ایران را متهم می کنند که درصدد است تا از خلاء سیاسی عربی و نبود اراده مردمی در قبال نظام هایشان استفاده و حضور خود در منطقه را مستحکم کند.
در چنین اوضاعی ، تصویر منطقه در سایه توافق هسته ای ایران و گروه 1+5 و پیامدهای آن بر همه منطقه را چگونه می بینید؟ در قبال خطرهایی که همه منطقه را تهدید می کند، چه اقداماتی خواهید کرد؟
ظریف با همان لبخند معروفش پاسخ داد:ما تلاش نمی کنیم از شکاف در جهان عرب استفاده کنیم، ما احساس می کنیم بخشی از منطقه و امنیت آن هستیم.
ما نمی توانیم فقط به گذشته اهتمام داشته باشیم، گذشته تلخی را با برخی طرف های عربی پشت سر گذاشته ایم.
ما به مدت هشت سال با یک جنگ ویرانگر مواجه بوده ایم و همه از مهاجم علیه ما حمایت و به آن کمک کردند، با این وجود ما این گذشته را نادیده گرفته و آن را کنار گذاشتیم.
اما اکنون شرایطی وجود دارد که همه کشورها و ملت های منطقه را تهدید می کند و این تهدیدها فقط به سوریه ، عراق و یمن محدود نمی شود در حالی که هیچ راه حل نظامی حتی برای مقابله با تروریسم و تندروی وجود ندارد.
ممکن است که به رویارویی نظامی با این گروه های کوچک نیاز داشته باشیم اما نمی توان موضوع گروه های تروریستی را فقط از طریق نظامی حل کرد.
باید با مشکلاتی که موجب خلق این گروه های تروریستی شده است، مقابله کنیم و این مشکلات، اندیشه ای ، اقتصادی و سیاسی و نبود فرصت برای ملت هاست تا بتوانند رای و نظر خود را بیان کنند.
از سوی دیگر مسلمانان جهان احساس ظلم و ستم می کنند و این همان چیزی است که ما « اسلام هراسی» می خوانیم و منشا آن آمریکا، اروپا و رژیم صهیونیستی هستند. آنها حتی از این اسلام هراسی سوء استفاده می کنند.
متاسفانه ما به این موضوع توجه نداریم و هوشیار نیستیم در حالی که باید به این موضوعات اهتمام زیادی داشته باشیم.
مسائل و موضوعات فوری و آنی وجود دارد، شما با خطری که منطقه را تهدید می کند، آشنا هستید و درک می کنید این خطر را که ممکن است روزی گروه « داعش» بریک پایتخت عربی و یا اسلامی سیطره یابد.
سال گذشته، خطر احتمال سقوط بغداد و یا دمشق پایتخت های عراق و سوریه وجود داشت.
** نتیجه مقابله نظامی حال از طریق روسیه و یا دیگران، کوتاه مدت است
شما می دانید طرفی که مدعی خلافت اسلامی است ، قصد دارد بر یک پایتخت تاریخی اسلامی سیطره یابد و این امر بیشتر از ما تهدید و چالشی برای دوستان ما است و اما آنها هنوز این خطر را درک نکرده و به آن اهتمام ندارند.
ما معتقدیم که مقابله نظامی حال توسط روس ها صورت بگیرد و یا دیگران، یک راه حل کوتاه مدت است و مانع وقوع خطر بزرگتر نمی شود.
نباید در مقابل این خطر دست بسته بمانیم و حرکت نکنم، برای پایان دادن به این خطر و درمان جدی و قطعی آن باید با همسایگان خود همکاری و هماهنگی کنیم.
** درصدد حمایت از شیعه علیه اهل سنت نیستیم
السفیر: از وزیر امور خارجه ایران که کشورش نقشی موثر در سوریه دارد، سئوال کردیم که نظرش در باره جنگ تحمیل شده بر سوریه و همچنین گروه های سیاسی اسلامی از جمله داعش چیست؟
ظریف : ملاحظه کنید، درهر مکانی ممکن است اشباهاتی رخ دهد و برای همین ما و شما را نگران می کند.
ما خواستار کمک به شیعه علیه اهل سنت نیستیم. گروه های شیعه تندرو هم مانند گروه های تندرو سنی وجود دارند و حضرت آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی فرموده اند : این شیعه انگلیسی است همان طور که این سنی آمریکایی می باشد.
در عراق و سوریه خواستار ثبات هستیم باید روابط منطقی بین همه گروه ها و طوایف وجود داشته باشد.
عبدالله (دوم) پادشاه اردن در سال 2004 به واشنگتن رفت و قبل از آن که اختلافی بین شیعه و سنی وجود داشته باشد، نخستین کسی بود که از هلال شیعی سخن گفت.
براین اساس سیاستمداران نبرد بین سنی و شیعه را ایجاد کردند.
ظریف بعداز کمی سکوت اضافه کرد:این مسئله ما را وادار می کند که سئوال کنیم این بازی برای چیست؟ من نگران هستم که ببینم همه جامعه مدنی در کشورهای عربی وارد این معرکه شوند.
اصحاب فرهنگ در همه جهان عرب باید برای کشف این مسئله تلاش کنند.
السفیر: مردم به طور کلی حضور ندارند ونتیجه آن ناامیدی از مبارزه با تروریسم و متوقف نشدن داعش است.
ظریف با تبسم گفت: در نهایت اندیشه و رای بر شمشیر پیروز می شود.
هزینه هایی را که آمریکا برای سیطره بر اندیشه ها و آرای عمومی می کند بسیار سنگین و زیاد است و این بهترین دلیل بر تاثیر گذاری اندیشه است.
براین اساس معتقدم که باید گفت همکاری بین کشورهای منطقه ضروری است و این موضوع را ما باید همواره متذکر شویم.
السفیر: آیا برای شرکت در نشست کشورهای عربی با کشورهای آمریکای لاتین در عربستان رفتید؟
ظریف : نه ، اما ما و آنها در وین بودیم، به عادل الجبیر وزیر خارجه سعودی سلام کردم و او به من سلام کرد.
السفیر: آیا باردیگر و در نشست آینده وین به او سلام می کنید؟
ظریف: ممکن است در نشست وین شرکت نکنم زیرا باید رییس جمهوری را در سفر به ایتالیا همراهی کنم و ممکن است یکی از همکاران در آن شرکت کند.
درهر حال مسائل و موضوعات را به طور جدی پیگیری می کنیم.
السفیر: آیا انتظار دارید که نشست جدید وین به نتایجی دست یابد؟
ظریف: فکر نکنم زیرا مشکل این است که دوستان ما خطر را درک نمی کنند.
السفیر: منظور شما روسیه است و یا کشورهای عربی
ظریف: سعودی ها و امارات به طور خاص ...مصر واردن تا حدی این خطر را درک کرده اند اما سعودی ها و اماراتی ها هنوز آن را درک نکرده اند.
السفیر: چرا امارات این گونه موضع می گیرد؟
ظریف: نمی دانم.
السفیر: آیا تماس ها با امارات وجود دارد؟
ظریف: ما با امارات تماس ها و روابط گسترده ای داریم ، مسئله اساسی ، اختلافات با سیاست های امارات در دو پرونده یمن و سوریه است.
السفیر: شما با آقای رییس جمهوری به واتیکان ، ایتالیا و فرانسه سفر می کنید، چه انتظاری از این سفردارید؟
ظریف: مشورت ها و رایزنی های در باره روابط سیاسی و اقتصادی، اروپا و ما تمایل زیادی برای توسعه همکاری ها و روابط اقتصادی داریم.
السفیر: آیا دعوتی برای سفر به کشورهای دیگر اروپایی دریافت کرده اید؟
ظریف: بله دعوت هایی وجود دارد اما باید از یک جا شروع می کردیم. پاپ فرانسیس دارای مواضع قابل توجهی است و ما برای آنها ارزش قائل هستیم و برای همین سفر با واتیکان شروع می شود.
** در حاشیه
السفیر: ما سئوالات متعدد و زیادی داشتیم اما وقت آقای وزیر که برای این سفر چند مرحله ای آماده می شد، تنگ بود و ما به همین سئوالات بسنده کردیم.
طلال سلمان با تشریح ویژگی های تاریخی ساختمان وزارت امور خارجه ایران، از استقبال ظریف از او با چهره ای خندان یاد کرد و نوشت که ما این خنده را در پایان مذاکرات هسته ای با گروه 1+5 که نشانه موفقیت بود، دیده بودیم.
وی افزود: آقای ظریف قبل از این که روی صندلی بنشینم از اوضاع و احوال لبنان ( این مصاحبه قبل از انفجارهای تروریستی انتحاری منطقه برج البراجنه ضاحیه جنوبی بیروت انجام شده است) سئوال کرد و ما به او اطمینان دادیم.
طلال سلمان اضافه کرد: از آقای ظریف در باره ایران بعداز توافق هسته ای سئوال کردیم که بیش از آنچه انتظار داشتیم ما را مطمئن کرد.
منبع: ایرنا
متن کامل مصاحبه ظریف با روزنامه السفیر در پی می آید:
** دلایل بی اعتمادی به آمریکا/ آینده روابط ایران و آمریکا
السفیر : روابط ایران با غرب ، با آمریکا ، با روسیه ، روابط آمریکا با شما چگونه خواهد بود، حسن روحانی رییس جمهوری اسلامی ایران و باراک اوباما رییس جمهوری آمریکا همزمان در صفحه تلویزیون ظاهر می شوند آیا این هماهنگ شده است و آیا شبیه اعلام توافق آمریکایی – ایرانی در حاشیه مذاکرات 1+5 در وین است؟
ظریف : مذاکرات ما با آمریکایی ها در واقع و فقط به پرونده هسته ای محدود بود اگر چه آمریکایی ها آماده بودند و تمایل داشتند که در مذاکرات وارد پرونده های منطقه هم بشوند، اما ما به دو دلیل آماده نبودیم و تمایل نداشتیم.
دلیل اول این که ما به آمریکایی ها اعتماد نداریم، آنها را به دلیل حمایت از رژیم صهیونیستی برای حل پرونده های منطقه جدی نمی دانیم.
دلیل دوم هم این است که ما دوست داریم مسائل و پرونده های منطقه ای را با دوستان خودمان در منطقه بررسی کنیم زیرا معتقدیم که پرونده های منطقه باید توسط کشورهای منطقه حل و فصل شوند.
اما در باره آینده روابط ایران و آمریکا، این مسئله به چگونگی اجرای توافق هسته ای از سوی آمریکایی ها بستگی دارد.
باید ببینیم که آیا امکان کاهش بی اعتمادی به آمریکایی ها با اجرای توافق هسته ای وجود دارد و یا نه، اما تا امروز آنچه دیده ایم این است که آمریکایی ها با وجود تلاش هایی که صورت داده اند، همچنان تحت سیطره رژیم صهیونیستی هستند.
** اروپایی ها
اما در باره کشورهای اروپایی ، اروپایی ها شرکای اصلی ما در تجارت هستند و روابط گسترده و جدی سیاسی بین ما و آنها وجود دارد اما همزمان اختلاف هایی هم داریم.
ما اکنون احساس می کنیم که اروپایی ها به همکاری با ما در پرونده های اقتصادی و منطقه ای تمایل دارند و ما نیز آماده هستیم در چارچوب اصول خود با آنها همکاری کنیم.
** روسیه
در باره روسیه ، مواضع عمومی ما بسیار نزدیک است زیرا دیدگاه ها و مواضع روس ها در خصوص پرونده های منطقه خاورمیانه بسیار اصولی تر و جدی تر از مواضع آمریکایی ها و اروپایی ها است.
** فلسطین پرونده اصلی
وی با بیان این که «ما همچنان معتقدیم مهمترین پرونده منطقه ای ما، پرونده فلسطین است»، گفت: متاسفانه مشکلاتی بین کشورهای منطقه وجود دارد و این هدیه ای به رژیم صهیونیستی است و براین اساس همه تلاش های ما متوجه داخل منطقه است.
السفیر: از فارغ التحصیل دانشگاه های آمریکا و شخصی که سالهای طولانی در شهرهای آمریکا از جمله بوستون زندگی کرده است ، سئوال کردیم که شما جامعه و دولت آمریکا را به خوبی می شناسید، روشن است که شما مواضع آمریکایی ها و اروپایی ها را می شناسید و گمان می کنیم که می خواستید بر اساس این تباین بازی کنید، آیا اکنون با جان کری وزیر امور خارجه آمریکا بعداز ساعت ها و روزها کشمکش ها و چالش های طولانی احساس دوستی دارید، آیا تلاش کردید یکدیگر را بیشتر درک کنید، آیا می دانید که در یک پرونده معین واکنش های دیگری چگونه خواهد بود؟ آیا لبخندهای شما معنا دار است؟ و اما پاسخ ظریف پرتاب توپ به سوی ما بود
ظریف: شما دارای تجربه طولانی در روابط بین الملل هستید و به خوبی مسائل بین المللی را می شناسید و می دانید که نقش اشخاص محدود است.
نظریه ها در خصوص روابط بین الملل می گوید که یک روابطی وجود دارد و یک تاثیر اما این تاثیر نهایی نیست.
براین اساس احساس می کنیم که بین من و آقای کری یک فهم و درک مشترک زیادی وجود دارد اما آیا این به تغییر سیاست های آمریکا منجر می شود.
نه، احساس می کنم که آیا ممکن است در آینده آقای کری ( به تهران) سفر کند، همانطور که تقریبا همه اروپایی ها به دلیل وجود روابط ایران و اروپا به تهران آمده اند.
السفیر: آیا مرحله جدیدی از روابط بین ایران و آمریکا وجود دارد؟
ظریف: انتظار ندارم که در آینده نزدیک مسائل بین ما و آمریکا به این مرحله برسد.
السفیر: آیا این در بسته است؟
ظریف با خنده: بسته است.
السفیر: برای این که در پایان دوره ریاست جمهوری باراک اوباما هستیم؟
ظریف: باب توبه در اسلام برای همه باز است.
السفیر: روابط بین آمریکا و رژیم صهیونیستی قدیمی و ممتاز است، اما موضع عربی ضعیف و موضع اسلامی ضعیف تر است، آیا این وضعیت به آمریکا اجازه داده است که روابطش را بدون ترس از واکنش عربی نشان دهد؟
ظریف: آمریکا قطعا نمی تواند با ایران به این گونه تعامل کند. برای ما رژیم صهیونیستی در منطقه و جنایاتی که این رژیم علیه ملت فلسطین مرتکب می شود، محوری است و بر ما تاثیر دارد، می توان گفت که اوضاع شاید برای برادران عرب ما تغییر کرده باشد اما برای ما هیچ چیز تغییر نکرده است.
السفیر: می دانیم این موضع اصولی انقلاب اسلامی ایران است که بیان کردید اما ما از سیاست عملی سخن می گوییم.
ظریف: هیچ فرقی وجود ندارد.
** سیاست های اشتباه آمریکا به توسعه تروریسم در منطقه منجر شده است
السفیر: دو سال را در مذاکرات هسته ای سپری کردید؟
ظریف: ما در حیات سیاسی خود اصولی داریم، برخی از این اصول نص قاون اساسی ایران است و از جمله این اصول حمایت از ملت فلسطین است و این اصل هیچ تغییری نکرده است.
ما معتقدیم که آمریکا در صحنه واقعیت مرتکب سیاست های اشتباهی می شود و این سیاست های اشتباه به گسترش تروریسم و تندروی در منطقه منجر شده است.
علاوه بر این ادامه جنایات رژیم صهیونیستی است.
** آمریکا مجبور است سیاست ها و مواضعش را تغییر دهد
آمریکا چاره ای ندارد باید این سیاست ها را تغییر دهد.
ما احساس می کنیم که آمریکایی ها چاره ای ندارند و باید مواضع خود را تغییر دهند، آنها در نهایت مجبور هستند مواضع و سیاست های خود را تغییر دهند حال در آینده نزدیک و یا دور.
** رژیم صهیونیستی در خاورمیانه قوی ترین نیست
السفیر: آیا با این اوضاع درهم و برهم، ضعیف و مهلک عربی غیرمنطقی به نظر می رسد که انتظار داشته باشیم آمریکا فردا موضع خود را در قبال اسراییل تغییر دهد. یک روابط قوی و درهم تنیده بین آمریکا و رژیم صهیونیستی وجود دارد. بین کشورهای اروپایی و اسراییل روابط وجود دارد. و شما مجبور هستید که با این واقعیت سیاسی همان طور که هست ، تعامل کنید.
اگر اوضاع عربی همین طور که هست باقی بماند ، جنگ ها و اینها به قدرت اسراییل کمک می کند، چرا آمریکا باید از سیاست های خود عقب نشینی کند در حالی که اسراییل در خاورمیانه قوی ترین است؟
حال پاسخ وزیری که بعداز توافق وین به یک ستاره تبدیل شده است.
ظریف: شکی نیست که رژیم صهیونیستی در خاورمیانه قوی ترین نیست زیرا حتی نمی تواند امنیت مردم خود را تامین کند.
با شما موافق هستیم ، تا زمانی که اختلافات و درگیری ها در جهان عرب و جهان اسلام وجود داشته باشد احدی نمی تواند برای ضرورت تغییر سیاست ها توجیهی ارائه کند.
بر این اساس اولویت تحول در روابط با منطقه است، اما این به معنای آن نیست که باید با دیگرانی که در خارج منطقه هستند، درگیر باشیم.
ما به دنبال کشمکش و درگیری با آمریکا و دیگران نیستیم. در داخل منطقه هم نباید با یکدیگر مسابقه بدهیم و رقابت کنیم به شکلی که برخی از برداران عرب به کمپ دیوید رفتند.
ما آماده هستیم و گوش ها و درهای کشور ما باز است، ما از آنچه در منطقه رخ می دهد، متالم هستیم.
السفیر: آیا گمان می شود که آمریکا چاره ای به جز تعدیل مواضع خود حال با اسراییل شروع و یا با آن تمام شود، ندارد؟
ظریف: ما انتظار داریم که روابط کشورها و اندیشه ها در خصوص ایران متاثر از فشارهای رژیم صهیونیستی و پرونده های منطقه نباشد.
متاسفانه آنچه در منطقه رخ می دهد،ناشی از سیاست هایی است که آمریکا از طریق اسراییل و دروازه اسراییلی در منطقه پیاده می کند.
مذاکرات هسته ای بین ما و آنها به خوبی نشان داد که منافع آمریکا و اسراییل شبیه است و یا در همه پرونده ها یک سو می باشند.
آمریکا باید احساس کند و حقایق موجود در منطقه ما را درک کند، آنچه ما را در این زمینه نگران می کند کشورهای همسایه ایران است به جای این که از دور شدن مواضع آمریکا از مواضع صهیونیست ها خرسند باشیم و این به نفع منطقه است.
تلاش کردند که ایران را منبع تهدید معرفی کنند تا این که مواضع آمریکا و اسراییل بیشتر و بیشتر نزدیک شد.
براین اساس ما به دوستان خود، کشورهای عربی و کشورهای دیگر در جهان اصرار داریم که حقایق موجود را ببینند و براساس این حقایق تصمیم های سازنده اتخاذ کنند.
شکی نیست که شرایط در منطقه مختلف است و این شریط تغییر می کند.
معتقدم که در منطقه خطرهایی وجود دارد که همه ما و حتی آمریکا با آنها مواجه هستیم.
همه ما با خطر تندروی مواجه هستیم و این خطر همه ما را تهدید می کند اما برخی کشورهای منطقه اعتقاد دارند که گروه های تندرو ابزار دست آنها و تحت سیطره آنها هستند.
السفیر: منظور شما چه کسانی است؟
ظریف: کسانی هستند که باندهای تروریستی را حمایت و کمک می کنند.. مثلا چه کسی نفت داعشی را می خرد، چه کسی پول های فروش نفت را به آنها می دهد، جبهه النصره و احرار الشام را چه کسانی مسلح می کنند؟
السفیر: منظور ترکیه ، قطر و سعودی است؟
ظریف: من از طرفی نام نبردم ، شما نام بردید ، من فقط عنوان ها را گفتم.
حقیقت این است که من در برخی نشست ها احساس می کنم برخی از برادران همچنان نمی دانند و درک نمی کنند که این گروه های تروریستی ضد آنها و برای آنها خطر هستند.
** ایران بخشی از منطقه و امنیت آن است
السفیر: نتیجه پیامدهای وضعیت جنگی در سوریه روسیه را برای کمک تشویق کرد ... هماهنگی روسی – اسراییلی دست کم در عملیات هوایی و اقدامات امنیتی ، اهمیت دوستی و همپیمانی سیاسی روسیه با ایران، اوضاع خطرناک در سوریه و عراق و یمن، رفتن منطقه به سوی آینده ای نامعلوم ، نگرانی ما در خصوص کشورهای منطقه.
ایران اکنون یک بازیگر اساسی در سوریه ، لبنان ، عراق و یمن است ، آنها ایران را متهم می کنند که درصدد است تا از خلاء سیاسی عربی و نبود اراده مردمی در قبال نظام هایشان استفاده و حضور خود در منطقه را مستحکم کند.
در چنین اوضاعی ، تصویر منطقه در سایه توافق هسته ای ایران و گروه 1+5 و پیامدهای آن بر همه منطقه را چگونه می بینید؟ در قبال خطرهایی که همه منطقه را تهدید می کند، چه اقداماتی خواهید کرد؟
ظریف با همان لبخند معروفش پاسخ داد:ما تلاش نمی کنیم از شکاف در جهان عرب استفاده کنیم، ما احساس می کنیم بخشی از منطقه و امنیت آن هستیم.
ما نمی توانیم فقط به گذشته اهتمام داشته باشیم، گذشته تلخی را با برخی طرف های عربی پشت سر گذاشته ایم.
ما به مدت هشت سال با یک جنگ ویرانگر مواجه بوده ایم و همه از مهاجم علیه ما حمایت و به آن کمک کردند، با این وجود ما این گذشته را نادیده گرفته و آن را کنار گذاشتیم.
اما اکنون شرایطی وجود دارد که همه کشورها و ملت های منطقه را تهدید می کند و این تهدیدها فقط به سوریه ، عراق و یمن محدود نمی شود در حالی که هیچ راه حل نظامی حتی برای مقابله با تروریسم و تندروی وجود ندارد.
ممکن است که به رویارویی نظامی با این گروه های کوچک نیاز داشته باشیم اما نمی توان موضوع گروه های تروریستی را فقط از طریق نظامی حل کرد.
باید با مشکلاتی که موجب خلق این گروه های تروریستی شده است، مقابله کنیم و این مشکلات، اندیشه ای ، اقتصادی و سیاسی و نبود فرصت برای ملت هاست تا بتوانند رای و نظر خود را بیان کنند.
از سوی دیگر مسلمانان جهان احساس ظلم و ستم می کنند و این همان چیزی است که ما « اسلام هراسی» می خوانیم و منشا آن آمریکا، اروپا و رژیم صهیونیستی هستند. آنها حتی از این اسلام هراسی سوء استفاده می کنند.
متاسفانه ما به این موضوع توجه نداریم و هوشیار نیستیم در حالی که باید به این موضوعات اهتمام زیادی داشته باشیم.
مسائل و موضوعات فوری و آنی وجود دارد، شما با خطری که منطقه را تهدید می کند، آشنا هستید و درک می کنید این خطر را که ممکن است روزی گروه « داعش» بریک پایتخت عربی و یا اسلامی سیطره یابد.
سال گذشته، خطر احتمال سقوط بغداد و یا دمشق پایتخت های عراق و سوریه وجود داشت.
** نتیجه مقابله نظامی حال از طریق روسیه و یا دیگران، کوتاه مدت است
شما می دانید طرفی که مدعی خلافت اسلامی است ، قصد دارد بر یک پایتخت تاریخی اسلامی سیطره یابد و این امر بیشتر از ما تهدید و چالشی برای دوستان ما است و اما آنها هنوز این خطر را درک نکرده و به آن اهتمام ندارند.
ما معتقدیم که مقابله نظامی حال توسط روس ها صورت بگیرد و یا دیگران، یک راه حل کوتاه مدت است و مانع وقوع خطر بزرگتر نمی شود.
نباید در مقابل این خطر دست بسته بمانیم و حرکت نکنم، برای پایان دادن به این خطر و درمان جدی و قطعی آن باید با همسایگان خود همکاری و هماهنگی کنیم.
** درصدد حمایت از شیعه علیه اهل سنت نیستیم
السفیر: از وزیر امور خارجه ایران که کشورش نقشی موثر در سوریه دارد، سئوال کردیم که نظرش در باره جنگ تحمیل شده بر سوریه و همچنین گروه های سیاسی اسلامی از جمله داعش چیست؟
ظریف : ملاحظه کنید، درهر مکانی ممکن است اشباهاتی رخ دهد و برای همین ما و شما را نگران می کند.
ما خواستار کمک به شیعه علیه اهل سنت نیستیم. گروه های شیعه تندرو هم مانند گروه های تندرو سنی وجود دارند و حضرت آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی فرموده اند : این شیعه انگلیسی است همان طور که این سنی آمریکایی می باشد.
در عراق و سوریه خواستار ثبات هستیم باید روابط منطقی بین همه گروه ها و طوایف وجود داشته باشد.
عبدالله (دوم) پادشاه اردن در سال 2004 به واشنگتن رفت و قبل از آن که اختلافی بین شیعه و سنی وجود داشته باشد، نخستین کسی بود که از هلال شیعی سخن گفت.
براین اساس سیاستمداران نبرد بین سنی و شیعه را ایجاد کردند.
ظریف بعداز کمی سکوت اضافه کرد:این مسئله ما را وادار می کند که سئوال کنیم این بازی برای چیست؟ من نگران هستم که ببینم همه جامعه مدنی در کشورهای عربی وارد این معرکه شوند.
اصحاب فرهنگ در همه جهان عرب باید برای کشف این مسئله تلاش کنند.
السفیر: مردم به طور کلی حضور ندارند ونتیجه آن ناامیدی از مبارزه با تروریسم و متوقف نشدن داعش است.
ظریف با تبسم گفت: در نهایت اندیشه و رای بر شمشیر پیروز می شود.
هزینه هایی را که آمریکا برای سیطره بر اندیشه ها و آرای عمومی می کند بسیار سنگین و زیاد است و این بهترین دلیل بر تاثیر گذاری اندیشه است.
براین اساس معتقدم که باید گفت همکاری بین کشورهای منطقه ضروری است و این موضوع را ما باید همواره متذکر شویم.
السفیر: آیا برای شرکت در نشست کشورهای عربی با کشورهای آمریکای لاتین در عربستان رفتید؟
ظریف : نه ، اما ما و آنها در وین بودیم، به عادل الجبیر وزیر خارجه سعودی سلام کردم و او به من سلام کرد.
السفیر: آیا باردیگر و در نشست آینده وین به او سلام می کنید؟
ظریف: ممکن است در نشست وین شرکت نکنم زیرا باید رییس جمهوری را در سفر به ایتالیا همراهی کنم و ممکن است یکی از همکاران در آن شرکت کند.
درهر حال مسائل و موضوعات را به طور جدی پیگیری می کنیم.
السفیر: آیا انتظار دارید که نشست جدید وین به نتایجی دست یابد؟
ظریف: فکر نکنم زیرا مشکل این است که دوستان ما خطر را درک نمی کنند.
السفیر: منظور شما روسیه است و یا کشورهای عربی
ظریف: سعودی ها و امارات به طور خاص ...مصر واردن تا حدی این خطر را درک کرده اند اما سعودی ها و اماراتی ها هنوز آن را درک نکرده اند.
السفیر: چرا امارات این گونه موضع می گیرد؟
ظریف: نمی دانم.
السفیر: آیا تماس ها با امارات وجود دارد؟
ظریف: ما با امارات تماس ها و روابط گسترده ای داریم ، مسئله اساسی ، اختلافات با سیاست های امارات در دو پرونده یمن و سوریه است.
السفیر: شما با آقای رییس جمهوری به واتیکان ، ایتالیا و فرانسه سفر می کنید، چه انتظاری از این سفردارید؟
ظریف: مشورت ها و رایزنی های در باره روابط سیاسی و اقتصادی، اروپا و ما تمایل زیادی برای توسعه همکاری ها و روابط اقتصادی داریم.
السفیر: آیا دعوتی برای سفر به کشورهای دیگر اروپایی دریافت کرده اید؟
ظریف: بله دعوت هایی وجود دارد اما باید از یک جا شروع می کردیم. پاپ فرانسیس دارای مواضع قابل توجهی است و ما برای آنها ارزش قائل هستیم و برای همین سفر با واتیکان شروع می شود.
** در حاشیه
السفیر: ما سئوالات متعدد و زیادی داشتیم اما وقت آقای وزیر که برای این سفر چند مرحله ای آماده می شد، تنگ بود و ما به همین سئوالات بسنده کردیم.
طلال سلمان با تشریح ویژگی های تاریخی ساختمان وزارت امور خارجه ایران، از استقبال ظریف از او با چهره ای خندان یاد کرد و نوشت که ما این خنده را در پایان مذاکرات هسته ای با گروه 1+5 که نشانه موفقیت بود، دیده بودیم.
وی افزود: آقای ظریف قبل از این که روی صندلی بنشینم از اوضاع و احوال لبنان ( این مصاحبه قبل از انفجارهای تروریستی انتحاری منطقه برج البراجنه ضاحیه جنوبی بیروت انجام شده است) سئوال کرد و ما به او اطمینان دادیم.
طلال سلمان اضافه کرد: از آقای ظریف در باره ایران بعداز توافق هسته ای سئوال کردیم که بیش از آنچه انتظار داشتیم ما را مطمئن کرد.
منبع: ایرنا
پرطرفدارترین عناوین