محمد رضا نجفی منش با اشاره به گستردگی بسیار زیاد بازار خودرو در ایران افزود: آخرین آمارهای اعلام شده از سوی پلیس نشان میدهد که در حال حاضر بیش از ۲۸ میلیون خودرو فعال در کشور در حال تردد هستند. از سوی دیگر تنها در سال گذشته بیش از هفت میلیون معامله خودرو در سراسر کشور انجام شده است.
وی ادامه داد: این موضوع نشان میدهد که مردم در بازار آزاد با قیمتهای موجود در حال معامله هستند و اینکه ما کل ظرفیت و تمرکز را بر روی عرضه خودروهای جدید قرار دهیم و از بازار آزاد غافل شویم، نشان از آن دارد که ما هسته اصلی بازار خودرو را فراموش کردهایم. از این رو توقع ما این است که با نگاهی واقعی به مسائل این صنعت، تصمیماتی گرفته شود که در نهایت به سود فعالان خودرو و البته مصرف کننده نهایی باشد.
در ادامه امیر حسین جلالی، عضو هیات رئیسه انجمن قطعه سازان اظهار کرد: وقتی از مشکلات صنعت قطعه سازی صحبت میکنیم، تنها موضوع محدود به عدم تامین نقدینگی یا بدهی خودروسازان نیست، بلکه باید به این مسئله نگاه کنیم که قطعه سازان در این شرایط چطور توانستهاند به کار خود ادامه دهند.
به گفته وی، در سالهای گذشته، قیمت برخی مواد اولیه، چند صد درصد افزایش یافته اما قطعه سازان یا اجازه افزایش قیمت محصول خود را نداشتهاند یا خودروسازان توان خرید با قیمت واقعی را پیدا نکردهاند که این موضوع در نهایت به ضرر صنعت خودرو کشور و البته مصرف کننده نهایی تمام میشود.
عضو هیات رئیسه انجمن قطعه سازان با اشاره به ظرفیتهای مهم این بخش در اقتصاد ایران، توضیح داد: در دوره برجامی و زمانی که خودروسازانی مانند پژو یا سیتروئن به ایران آمدند، قطعه سازان ایرانی توانستند قراردادهایی را با آنها نهایی کنند و در این مسیر کیفیت برخی قطعات نیز تایید شد که البته در نهایت فرصت اجرای طرحهای مشترک فراهم نشد. از این رو باید بدانیم که صنعت قطعه سازی ایران توان بالایی برای تولید با کیفیت محصول دارد.
جلالی ادامه داد: این ظرفیت وقتی با قیمت گذاری دستوری، عدم تامین نقدینگی، بدهی معوق و بسیاری از مشکلات در سیاستگذاری و تصمیم گیری مواجه میشود در نهایت باعث میشود که ما نتوانیم تمام ظرفیتهای موجود در این حوزه را مورد استفاده قرار دهیم. بنابراین با برخی تصمیمات اشتباه و سیاستهای غلط، آنچه که ترامپ و تحریمها نتوانستند ضد صنعت خودرو ایران اجرایی کنند را ما خودمان اجرایی کردهایم.
دبیر انجمن صنایع همگن قطعهسازان گفت: با اصرار به قیمتگذاری دستوری و اختلاف قیمتی ایجاد شده میان کارخانه و بازار، در حال دادن یارانه سیاه به خودرو هستیم.
آرش محبی نژاد در نشست خبری اظهار کرد: یکی از اصلیترین مشکلاتی که در سالهای گذشته صنعت خودرو ایران با آن رو به رو بوده، نامشخص بودن شیوه نهایی فروش خودرو به مصرف کننده است و این جابجاییهای مداوم در کنار سردرگمی مردم، قطعه سازان را نیز برای برنامهریزی با چالش مواجه کرده است.
وی با اشاره به فضای رانت ایجاد شده میان قیمت خودرو در کارخانه و بازار، تشریح کرد: در واقع خودروسازان ما یا دولتی هستند یا مردم عادی در بازار سرمایه سهامدار آن به شمار میروند. با این شیوه ما پول را از کل جامعه میگیریم و در اختیار کسانی قرار میدهیم که با شانس یا هر مسیر دیگری، توانستهاند خودرو را با قیمت کارخانه دریافت کنند. به این ترتیب یک یارانه سیاه در بازار خودرو فعال کردهایم که در نهایت به ضرر خودروساز، قطعه ساز و مصرف کننده نهایی در بازار است.
دبیر انجمن قطعه سازان با بیان اینکه با این شیوه، رشد تولید در خودرو رخ نخواهد داد، گفت: تولید وقتی رشد میکند که قیمت تمام شده یک محصول مشخص بوده و قیمت فروش آن با نرخی بالاتر در نظر گرفته شود اما ما در خودرو با این پدیده مواجه هستیم که تولیدات جدید با ضرر به فروش میرسند و به این ترتیب هر چه تولید بیشتر شود، ضرر هم بیشتر میشود. پس باید راهی پیدا کرد تا این روند را متوقف کنیم.
محبی نژاد با بیان اینکه تنها انحصار موجود در خودرو به بازار نهایی آن باز نمیگردد، بیان کرد: این که مواد اولیه به شکل انحصاری تولید میشود عملا فراموش شده است. اگر بنا بر قیمت گذاری دستوری است، چرا تنها محصول نهایی شامل آن میشود؟ چرا فولاد و آهن و مس و سایر مواد اولیه را در این فهرست قرار نمیدهیم؟
وی به امید قطعه سازان برای اصلاح امور اشاره کرد و گقت: جدا از آنکه ما باید این سوال را بپرسیم که اگر قطعه سازان دیگر فعالیت نکنند، اساسا کشور چه ظرفیتی برای واردات و تامین ارز آن دارد، در واقع آنچه که باعث شده ما همچنان به کار خود ادامه بدهیم، امید به آن است که در آینده این روند اصلاح شود.
محبینژاد خاطرنشان کرد: اینکه عددی در حدود ۱۶۰ هزار میلیارد تومان از نقدینگی موجود در جامعه در مدتی کوتاه برای خرید خودرو از سوی مردم سرمایه گذاری میشود، ظرفیت این بازار و صنعت را نشان میدهد و امیدواریم که با بهبود اوضاع از ظرفیتهای این بخش استفاده شود.