گروه صنعت و تجارت: طبق وعده وزارت صمت قرار بود که بخش عمدهای از خودروهای وارداتی تا پایان خرداد ماه به مشتریان تحول داده شود اما با گذشت چند روز از وعده تحویل و به دلیل تحولات در وزارت صمت هنوز هیچ خودرویی به مشتریان تحویل داده نشده است.
به گزارش «تجارت آنلاین»، سال گذشته که دولت برنامه واردات خودرو را در پیش گرفت فراخوان ثبت نام را منتشر کرد و در این راستا تعداد 120 هزار نفر ثبت نام کردند و معادل 500 میلیون تومان در قالب حسابهای وکالتی واریز کردند. طبق آمارها حدود 60 هزار میلیارد تومان پول از مشتریان بلوکه شد. وزارت صمت در آن زمان که تصدیاش بر عهده آقای فاطمی امین بود اعلام کرد که پنج درصد از این خودروها به صورت فروش فوری عرضه خواهند شد و مابقی تا پایان خردادماه 1402 به دست مشتریان خواهد رسید. امید قالیباف که در زمان فاطمی امین سخنگوی وزارت صمت بود در تاریخ 6 اسفندماه 1401 در مصاحبه با شبکه رادیو اقتصاد گفت: «قرار است 100 هزار دستگاه خودرو به کشور وارد شود. از این 100 هزار دستگاه موعد تحویل 90 هزار دستگاه یعنی 90 درصد از کل خودروها سه ماهه است و پنج درصد نیز تحویل فروش فوری خواهد شد و پنج درصد دیگر معادل 5 هزار دستگاه در بازه زمانی شش ماهه تحویل خواهند شد». وی درباره اینکه چرا این بازههای زمانی برای تحویل خودروهای وارداتی تعریف شده نیز گفت: «علت این مثلا سه ماهه و شش ماهه را هم که حتما میدانید به هرحال خودروها باید تولید شوند و ترخیص و کارهای دیگرش انجام شود و تحویل داده بشوند، علتش این است. شما در خود ایران هم که خودروی تحویل فوری میخرید ۹۰ روزه تحویل میدهند».
ادامه تأخیر در تحویل خودروهای وارداتی
اکنون نزدیک یک هفته از مهلت تحویل خودروهای وارداتی گذشته اما نه خبری از تحویل خودروهای وارداتی است و نه اینکه اطلاعیهای از جانب وزارت صمت درباره علت تأخیر منتشر شده است. شهریار حیدری نماینده مجلس درباره خودرهای وارداتی و جنجال دریافت رانتی خودروی شاسیبلند توسط نمایندگان مجلس سخن گفته و عنوان کرد: «اینکه شاسی بلند را میگویند و طوری وانمود میکنند که انگار نمایندگان دوره یازدهم آمدهاند لکسوس استفاده کردهاند؛ نخیر اینطور نیست. اگر هم ماشینی داده شده ماشینهای چینی است که فقط به درد خود چینیها میخورد». این فرار رو به جلوی نماینده مجلس برای تبرئه کردن نمایندگان از دریافت خودروهای شاسی بلند نشان میدهد که اهمیتی برای خواست مردمی که اکنون منتظر خودروهای ثبت نامی خود هستند قائل نیست.
چه تعداد خودرو وارد کشور شد؟
مهدی ضیغمی، سرپرست سازمان توسعه و تجارت، خردادماه اعلام کرد که تاکنون 4 هزار دستگاه خودرو به صورت وارداتی ترخیص شده اند که اکثر آن ها خودروهای چانگان هستند. همچنین در هفته جاری، خودروی زوتی T300 پارس خودرو نیز وارد گمرک های کشور شده و بزودی عرضه خواهد شد. وی افزود 5 هزار دستگاه خودروی نیسان ثبت سفارش شده و تابحال تنها دو شرکت توانسته اند برای گرفتن نمایندگی برند تویوتا، مدارک خود را ارائه دهند. هنوز مشخص نیست این پروسه تا چه زمانی طول بکشد و شاهد ثبت سفارش خودروهای تویوتا باشیم. همچنین فعلاً نامی از مدل های نیسان ثبت سفارش شده نیز گفته نشده است. تابحال 17 شرکت موفق به ثبت سفارش خودرو برای واردات شده اند و با تسهیل روند استانداردها به زودی شاهد افزایش سرعت واردات خودرو به صورت CBU خواهیم بود. حمیدرضا محمدحسینی تختی، مدیر بنادر و دریانوردی شهید باهنر و شرق هرمزگان، نیز پیش از این اعلام کرده بود از ابتدای امسال تاکنون هزار و 124 دستگاه خودروی خارجی از طریق بندر شهید باهنر بندرعباس وارد کشور شده که حدود یک و نیم برابر بیشتر از مدت مشابه سال گذشته است. طی این مدت 798 دستگاه خودرو نیز از بندر شهید باهنر به کشورهای آسیای میانه ترانزیت شده است. اردیبهشت 1402 در پی انتشار اخباری در فضای مجازی، مبنی بر اینکه وزارت خارجه درخواست ممنوعیت واردات خودروهای کرهای به ایران را به شورای عالی امنیت ملی ارسال کرده و شورای عالی امنیت نیز این نامه را به وزارت صمت ارجاع داده است، وزارت صمت اطلاعیهای را منتشر و این خبر را تکذیب کرد. در این اطلاعیه چنین آمده است: «بدین وسیله به اطلاع می رساند که شرکت های وارد کننده خودروهای کره ای در حال حاضر در حال دریافت ارز و انجام فرآیند ترخیص از گمرک بوده و موارد اعلام شده در رسانه ها دقیق و قابل استناد نمی باشد.» در خبر تکذیب شده آمده بود که پیرو تغییرات جدید قانون واردات خودرو، که هنوز به صورت رسمی منتشر نشده، قرار است سقف ارزشی واردات از ۲۰ به ۳۵ هزار یورو افزایش پیدا کند و در این راستا تعرفه ها نیز افزایش پیدا خواهند کرد. اما وزارت صمت هیچ اشارهای به تغییرات نکرده است و تنها با اشاره به ادامه فرآیند تخصیص ارز و ترخیص از گمرک خودروهای کرهای، سمت و سوی موضوع را عوض کرد. همچنین یکی دیگر از مباحث مطرح شده در مورد خودروهای وارداتی بحث قیمتگذاری توسط شورای رقابت بود. پیش از این شورای رقابت قیمتگذاری خودروهای ساخت داخل و مونتاژی را انجام داده و جدیدا نیز اقدام به قیمتگذاری برخی از خودروهای وارداتی از جمله محصولات چینی چانگان کرده است. این اقدام در جلسه 573 شورای رقابت صورت گرفت و این در حالیست که قیمتگذاری خودروهای وارداتی پیش از این از مسیر همکاری میان شرکتهای واردکننده و مدیران وزارت صمت تعیین میشد. حال با تأخیر در تحویل خودروهای وارداتی به مشتریان باید دید که اساسا وزارت صمت با مدیریت جدید چه تصمیمی خواهد گرفت و چه توضیحی خواهد داد. اخبار تعداد خودروهای وارداتی به کشور با تعهد تحویل خودروها به مشتریان اختلاف دارد و در آینده باید دید که آیا وزارت صمت به تعهد خود ولو با تأخیر عمل خواهد یا خیر. به نظر میرسد که بحث تأمین مالی خودروهای وارداتی نیز عامل اصلی این چالش باشد چرا که طبق تجربه فاصله میان تخصیص و تأمین مالی ارزی صنایع حتی صنایع استراتژیکی مانند دارو نیز به سختی و کندی انجام میشود و به نظر میرسد که همین بحث در بحث واردات خودرو نیز دخیل باشد.