گروه سیاسی: رئیس جمهور در جریان این سفر، ضمن شرکت و سخنرانی در هفتاد و هشتمین نشست مجمع عمومی، دیدارهایی نیز با تعدادی از سران کشورهای شرکت کننده در این نشست خواهد داشت. به گزارش «تجارت آنلاین»، رئیسی همچنین در نشست‌هایی با گروه‌ها و افراد مرجع سیاسی، اجتماعی، مذهبی و رسانه‌ای در آمریکا به تشریح مواضع کشورمان و نیز پاسخ به سوالات آنان خواهد پرداخت. با این اوصاف، اکنون مساله مهم این است که محورهای احتمالی سخنرانی و دیدارهای رئیسی با سران دیگر کشورها چه خواهد بود؟ رئیس‌جمهور چه پیامی را از سوی دولت ایران به جامعه جهانی ارائه خواهد کرد؟ آیا در نیویورک دیدار میان هیات سیاسی ایران و آمریکا صورت خواهد گرفت؟ سید جلال ساداتیان، کارشناس مسائل بین‌الملل و سفیر سابق ایران در انگلستان و علی بیگدلی، کارشناس مسائل بین‌الملل و استاد دانشگاه در گفت‌وگو با «تجارت» به این پرسش‌ها پاسخ داده‌اند.
ساداتیان: گرایش به موازنه در سیاست خارجی باید مهمترین پیام رئیسی در سازمان ملل باشد
سید جلال ساداتیان، در ارتباط با محورهای احتمالی سخنرانی و دیدارهای رئیس‌جمهور در نیویورک اظهار داشت: «در مقطع کنونی، مهمترین مسائلی که مستقیما به ایرا مربوط می‌شودف در ارتباط با تحریم‌هایی است که اتحادیه اروپا و مشکلات جدیدی است که در حال ظهور در مناسبات میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هستند. در روزهای اخیر شاهد بودیم که آژانس بیانیه‌ای را صادر کرد که تا حدود زیادی نمی‌توان آن را مثبت مورد ارزیابی قرار داد. همچنین، مساله قفقاز جنوبی و تنش‌های میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان مساله‌ای جدی است. اخیرا اردوغان طرحی را برای حل چند جانبه این بحران ارائه کرده است. این وضعیت در شرایطی است که از دیدگاه ایران، دولت ترکیه یکی از بازیگران دخیل در ماجرا است. همچنین، مساله دیگر مناسبات ما با کشورهای همسایه شامل عربستان، امارات، کویت و... خواهد بود. در سطحی دیگر، مسیر ترانزیتی ایران با عراق از طریق خط ریلی شلمچه- بصره هم در مجمع عمومی سازمان ملل می‌تواند مورد گفت‌وگو قرار بگیرد. در کنار تمامی این مسائل، موضوع فلسطین یکی از محورهایی است که از دیرهنگام در کانون توجه سخنرانی‌های روسای جمهوری کشورمان بوده است. شاید هم موضوعات محیط‌زیستی به دلیل درگیر بودن کشور در گردوغبارهای منطقه‌ای، کانون گفت‌وگوهای منطقه‌ای با عربستان و عراق باشد.»
این کارشناس مسائل بین‌الملل در بخشی دیگر از گفته‌های خود در ارتباط با پیام یا رسالت اصلی رئیسی در نیویورک اظهار داشت: «داشتن توازن در روابط خارجی، مهمترین کانونی می‌تواند باشد که رئیس جمهور در نیویورک بدان بپردازد. این‌که ایران اصطلاحا با شرق و غرب روابط متوازنی برقرار کند. اگر چین، روسیه و هند را شرق بنامیم و اروپا و آمریکا را غرب، ضروریست در مناسبات با این دو طرف موازنه ایجاد شود. اگر آقای رئیسی بتواند در این زمینه پیامی صادر کند به طور حتم بدین معنا خواهد بود که تهران، در پی برقرار روابطی توام با احترام متقابل با جهانیان است. این اصل می‌تواند تامین کننده منافع ملی باشد و این پیام را به جهان مخابره کند که ایران به دنبال تنش با جهان نیست.»
ساداتیان در ارتباط با احتمال دیدار میان هیات آمریکایی و ایرانی در مجمع عمومی سازمان ملل نیز تصریح کرد: «با فرض این‌که دیداری هم میان نمایندگان ایرنا و آمریکا صورت بگیرد، مساله مهم میزان تاثیرگذاری آن است. با فرض وقوع این رخداد هم می‌توان پیش‌بینی کرد که چندان تاثیرگذار نخواهد بود. باید اراده و تصمیم سیاسی وجود داشته باشد که ایران به سمت تعادل در سطح مناسبات خارجی حرکت کند.»
بیگدلی: رسالت اصلی رئیسی در نیویورک جلب سرمایه‌گذاری خارجی خواهد بود
علی بیگدلی نیز در ارتباط با محورهای احتمالی سخنرانی و دیدارهای رئیس‌جمهور در نیویورک اظهار داشت: «نُرم معمول در جریان حضور روسای جمهور در نشست مجمع عمومی سازمان ملل این است که وزارت‌خارجه کشورها، برنامه‌ای مدون را برای دیدارها، سخنرانی و نشست‌های سران خود تعیین می‌کنند. به نظر می‌رسد وزارت امور خاجه کشورمان نیز چنین اقدامی را برای رئیسی انجام داده است. فارغ از مساله سخنرانی باید توجه داشت که کانون اصلی دیدارهای رئیس‌جمهور قطعا کشورهای غربی نخواهد بود. به نظر می‌رسد بیشتر رئیس‌جمهور با سران کشورهای آفریقایی، آمریکای جنوبی و یا کشورهای منطقه دیدار خواهد داشت. در سطحی دیگر باید توجه داشت که رئیسی در شرایط ناهمواری عزم نیویورک می‌شود. چرا که موضوع نارضایتی‌های داخلی در ایران، انعکاسی بین‌المللی پیدا کرده است. در ارتباط با موضوعات سخنرانی رئیس‌جمهور نیز می‌تواند محورهایی همانند عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای، عضویت در بریکس، تنش‌های ایران با غرب و نیز برنامه‌های دولت برای کنترل مشکلات اقتصادی در داخل باشد.»
این استاد دانشگاه در بخشی دیگر از اظهارات خود در ارتباط با پیام اصلی موردنظر ایران در نیویورک که باید رئیس‌جمهور بر آن متمرکز شود، تاکید کرد: «روسای جمهوری که در سازمان ملل سخنرانی می‌کنند در سطح ابتدایی دستاوردهای داخلی کشور خود را در حوزه اقتصاد، امنیت داخلی، توانایی پذیرش سرمایه‌گذاری خارجی و... مطرح می‌کنند و در سطح دوم، هر کشور می‌خواهد پیام کلیدی خود را در حوزه سیاست خارجی مطرح کند. با این مقدمات باید توجه داشت که ایران در مقطع کنونی با دو مساله مهم بازتاب جهانی ناآرامی‌های داخلی و مساله کمک تسلیحاتی به روسیه در جنگ اوکراین مواجه است. این دو موضوع فضا را برای مانور ایران در نیویورک دشوار کرده است. در نتیجه بهترین اقدام رئیس جممهور می‌تواند این باشد که به کشورهای خارجی این اطمینان را بدهد که شرایط ایران مهیای سرمایه‌گذاری خارجی است.»
