آیلین سیروس: وزارت صمت علنا، برگزاری انتخابات اتحادیه را متوقف کرده است! این جمله ای است که نائب رییس اتحادیه کسب و کارهای مجازی با گلایه شدید از وضعیت موجود اتحادیه بیان می کند. رضا الفت نسب به تجارت آنلاین می گوید: مشکل اصلی و مهم کسب و کارهای آنلاین، برگزار نشدن انتخابات است که بیش از دو سال به دلایل مختلف برگزار نشده است و متاسفانه شاهد این هستیم که وزارت صمت به صورت کاملا عیان در حضور نهادهای مختلف نظارتی توانسته جلوی انتخابات به این مهمی را بگیرد. گفت و گوی ما با رضا الفت نسب را در ادامه می خوانید:
با وجود بیش از 4 سال از به وجود آمدن بحران و محدودیتها در وضعیت اینترنتی کشور، کسب و کارهای حوزه دیجیتال و اینترنتی در چه وضعیتی قرار دارند؟
به غیر از اتفاقات 98، طی یکسال گذشته و محدودیت ها، اختلالات و شرایطی که در کل کشور حکمفرما شد، بالطبع تاثیر مستقیم در کسب و کارهای آنلاین گذاشت و به نظر میرسد مشاغل این حوزه با وضعیت فعلی، اکثرا خو گرفته اند؛ چه کسب و کارها چه مشتریان. اما نکته مهم اینکه در کنار وضعیت سیاسی اقتصادی کشور، متاسفانه با توجه به شرایط اقتصادی و تورم ، مردم بیشتر درصدد تامین مایحتاج و به فکر معیشت خود هستند و خرید و فروش کالاهای غیرضروری در حوزه های مختلف چه آفلاین چه آنلاین بسیار کاهش یافته که این اتفاق جای نگرانی داشته و کسب و کارها را دچار مشکلات بی شماری کرده است.
با این وجود آیا ثبت مجوزها هم تسهیل شده یا موانع گذشته وجود دارد؟
در خصوص شرایط دریافت مجوز در حال حاضر اعطای تمامی مجوزها از طریق سامانه مجوز "دات آر آی" انجام می شود و به نظرمن اگر این سامانه به درستی کار کند به گونه ای که استعلامات برخط و دقیق و بدون قطعی باشد می توان گفت اتفاق خوبی است. اما مشکلی که کسب و کارهای آنلاین در حال حاضر با ان مواجه هستند برگزار نشدن انتخابات اتحادیه است. یعنی اتحادیه کسب و کارهای مجازی کشوری بیش از دو سال است برگزار نمی شود و این حوزه را دچار مشکلاتی کرده است و متاسفانه شاهد این هستیم که وزارت صمت به صورت کاملا عیان در حضور نهادهای مختلف نظارتی توانسته جلوی انتخابات به این مهمی را بگیرد.
آیا اعضای اتحادیه اقدامی در این خصوص انجام داده اند؟
اتحادیه شامل سلسله مراتبی است از جمله کمیسیون های بررسی شکایات و بازرسی که اینها همه در حالت کما و نیمه تعطیل قرار گرفته اند. از طرفی ادامه این روند حتی میتواند این صنف را به دلیل نبود نظارتها دچار مشکلات عدیده ای کند. از طرفی متاسفانه وزارت صمت در اقدامی عجیب و بدون انجام تشریفات قانونی، شخصی را به عنوان رییس اتحادیه مشخص کرده و اعضای صنف هم نسبت به این موضوع اظهار نگرانی دارند که این اتفاق چالش بزرگی برای موضوع مجوزهای کسب و کارهای آنلاین است.
در این وضعیت آیا سرمایه گذاری انجام می شود و از نظر شما با این شرایط سرمایه گذاری در حوزه فناوری توصیه می شود؟
سرمایه گذاری در این حوزه با توجه به خطرپذیر بودن آن دچار مشکلات و معضلاتی شده است و تقریبا می توان گفت در حال حاضر به پایین ترین حد سرمایه گذاری کسب و کارها در حوزه استارتاپی رسیده ایم. البته طبیعی است زیرا سرمایه گذار به دنبال محلی است که حتی المقدور سرمایه اش را حفظ کند اما با توجه به اینکه حوزه کسب و کارهای آنلاین و استارتاپها ذاتا حوزه سرمایه گذاری خطرپذیر است تمامی این معضلات ریسک سرمایه گذاری را افزایش داده و قطعا سرمایه گذاران با توجه به محدودیتهای اینترنت ( قطع اینترنت برای کنکور و امثال آن) ثباتی برای این حوزه قائل نیستند. بنایراین سرمایه گذاری در این بخش صورت نمی گیرد؛ سرمایه گذار خارجی هم که به هیچ وجه به این سمت نمی آید و سرمایه گذار داخلی هم رغبتی ندارد. اما نکته غم انگیز اینکه، بازار تشنه سرمایه گذاری در این حوزه است و این کسب وکارها نیاز به سرمایه گذاری در این حوزه دارند که اگر این اتفاق محقق نشود ما هر روز ضعیف تر از روز قبل خواهیم شد.
اما در خصوص توصیه به سرمایه گذاری در این حوزه باید بگویم تنها توصیه ام به دولتمردان و تاثیرگذاران است که شرایط را فراهم کنند تا اقتصاد دیجیتال رشد یابد زیرا با نبود سرمایه گذار، کسب و کارهای متوسط و کوچک ما آسیب بسیار جدی خواهند دید. اما توصیه ام به کسب و کارها این است که حرس کنند، تاب آوری شان را بالا برده و با کاهش هزینه ها بتوانند دوام یابند.
دورنمای تان از این حوزه چیست؟
دورنمای ما از این حوزه به همین منوالی است که توصیف شد و اتفاق خاصی نخواهد افتاد نه در حوزه داخل و نه خارج. به این معنا که بعید است کسب و کارهای داخلی بتوانند در سطح بین الملل خود را توسعه دهند و سرمایه گذار خارجی هم نخواهد به سمت ما بیاید و امیدواریم با اقدام ناسب دولتمردان این وضعیت به زودی تغییر یابد.
با توجه به ادامه فیلترینگ پلتفرمهای خارجی از جمله تلگرام و اینستاگرام و ... پلتفمرمهای داخلی در چه وضعیتی قرار دارند آیا پیشرفتی داشته اند؟
در خصوص پلتفرم های داخلی، من از سال 98 به شخصه مشتری برخی از این پلتفرم ها هستم و اذعان می کنم نسبت به محدودیت هایی که در سال 98 در اینترنت ایران به وجود آمد، پلتفرم های داخلی بسیار وضعیت بهتری دارند. به عنوان مثال با ارائه سرویسهای بهتر توانسته اند مخاطبان بیشتری را جلب کنند. اما به اعتقاد من اگر کار به اینجا نمی رسید یعنی محدودیتی برای پیام رسانهای خارجی ایجاد نمی شد، رشد پیام رسانهای داخلی می توانست به مراتب بهتر باشد؛ امروز مردم متاسفانه طور دیگری به این موضوع نگاه می کنند یعنی تصورشان این است که این پیام رسانها حاکمیتی و دولتی هستند و نسبت به آن موضع دارند. در صورتیکه بسیاری از اینها هم سالها تلاش کرده اند و باید اجازه می دادند به طور طبیعی رشد داشته باشند.
درهر صورت من اعتقاد دارم پلتفرمهای داخلی هم ظرفیتی هستند که به درد کشور خواهند خورد، جوانهایی که هموطن هستند و نباید انها را به دلایل مختلف زیرسوال ببریم. متاسفانه سیاستهای اشتباه دولت باعث به وجود آمدن دو قطبی هایی شده و مردم در این دو قطبی ها نتوانستند تشخیص درستی داشته باشند و نگاه دیگری به این پیام رسانها دارند. دولت و نهادهای مربوطه باید فضا را به گونه ای برقرار کنند که این پیام رسانها بتوانند در کشورهای دیگر، حداقل کشورهای فارسی زبان فعالیت کنند تا این اقدامات در وضعیت بهترو مناسبتری قرار بگیرند.