مدتی است که قاچاق پوشاک، تولید پوشاک داخلی را نشانه گرفته و برای جلوگیری و مبارزه با آن، سازمان‌ها و ارگان‌های مختلفی در کشور بسیج شده‌اند.
با وجود اینکه ممنوعیت‌های وارداتی، ساماندهی واردات، محدود کردن حضور برندهای خارجی در کشور و مبارزه دولت با قاچاق، سبب کاهش قاچاق پوشاک شده، اما با گشتی در بازار می‌بینیم فروشندگان هنوز هیجان بیشتری نسبت به فروش پوشاک خارجی خود دارند و آن‌ها را از کالاهای ایرانی یک سر و گردن بالاتر معرفی می‌کنند.
البته این درحالی است که از تاثیر افزایش قیمت کالاهای داخلی و بعضا برابری آن‌ها با کالاهای خارجی نمی‌توان چشم‌پوشی کرد و همین موضوع عاملی شده تا عده‌ای از مصرف‌کنندگان، خرید پوشاک قاچاق خارجی را بر خرید پوشاک ایرانی ترجیح دهند.
با وجود شدت گرفتن اقدامات مقابله‌ای جهت جلوگیری از ورود، حمل و عرضه کالای قاچاق در یک سال گذشته، دولت تاکنون به طورکامل موفق به جلوگیری از قاچاق پوشاک نشده است.
در این خصوص سبحانی، یکی از فروشندگان پوشاک در بازار جنت مشهد اظهار کرد: فصل زمستان کوتاه بوده و تمام روزهای این فصل برف و باران نمی‌بارد که مردم بخواهند حتما لباس‌های گرم خریداری کنند. از طرفی در بهمن ماه لباس‌های زمستانه به حراج گذاشته می‌شود تا مغازه خالی شده و برای فروش لباس‌های شب عید آماده شویم؛ به همین دلیل سال‌های گذشته سعی می‌کردیم حداقل در همین مدت کوتاه، سرمایه اولیه خودمان را با کمی افزایش قیمت به دست آوریم، اما تاکنون استقبالی از پوشاک پاییزه نشده است.
وی ادامه داد: با افزایش دستمزدها و اجاره‌بها، فروش پوشاک دیگر صرفه اقتصادی ندارد. برخی از کسبه اقدام به جمع‌آوری مغازه‌های خود کرده‌اند یا همراه با پوشاک به فروش کالاهای دیگری مثل کفش و کیف نیز می‌پردازند تا بخشی از هزینه‌هایشان اینگونه جبران شود.
مادری که در حال خرید لباس زمستانه برای پسرش بود، به خبرنگار ایسنا گفت: شاید باورتان نشود اما آخرین باری که برای خودم پالتو خریده‌ام را به یاد نمی‌آورم، شاید چهار سال قبل بود، از زمانی که بچه‌هایم بزرگتر شدند و خرج آن‌ها بیشتر شد، خرید برای آن‌ها در اولویت‌مان قرار گرفته است.
وی با انتقاد از قیمت بالای لباس زمستانه در بازار ادامه داد: واقعا درک نمی‌کنم قیمت یک کاپشن بچگانه با جنس خوب چرا باید یک و نیم میلیون تومان باشد، اگر این کاپشن را می‌توانستم دو یا سه سال برای فرزندم استفاده کنم حرفی نبود اما برایمان منطقی نیست برای بچه‌ای که در سن رشد است تا این اندازه هزینه کنیم.
اما در کنار فروشندگان و مشتریان بازار پوشاک، رئیس اتحادیه صنف فروشندگان پوشاک مشهد نیز از شرایط بازار گلایه‌مند بوده و در همین راستا با وی به گفت‌وگو نشستیم.
سید مهدی لسان طوسی در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص وضعیت بازار پوشاک به ویژه پوشاک زمستانه اظهار کرد: اوضاع بازار پوشاک مناسب نیست. فروشندگان توان پرداخت چک‌های خود را ندارند و زمان چک‌هایشان سر رسیده و اگر برگشت بخورد دیگر شرایطی برای ادامه کار نخواهند داشت.
وی افزود: پوشاک از جمله کالاهای کم تورم است. یک فروشنده پوشاک زمستانه با پایان فصل مجبور است اجناس خود را به حراج گذاشته یا به هر قیمتی که مشتری راضی شود به فروش برساند. بنابراین همیشه با تغییر فصل، اجناس فصل قبل موجود است. اکنون برخی از فروشندگان احتیاط می‌کنند و جنس کمتر می‌خرند تا بتوانند سریع اجناس خریداری شده را به فروش برسانند.
رئیس اتحادیه صنف فروشندگان پوشاک مشهد با بیان اینکه در گذشته قیمت پوشاک زمستانه ۲۰ تا ۳۰ درصد افزایش می یافت و در حال حاضر قیمت‌ها ثابت است، عنوان کرد: نگرانی برای افزایش قیمت پوشاک وجود ندارد، زیرا جنس از قبل موجود بوده و مشغول خرید اجناس جدیدی نیستیم که بخواهیم بگوییم قیمت‌ها افزایش یافته است.
لسان‌طوسی ادامه داد: برای تولید پوشاک معمولا ۶ ماه قبل از تولید، پارچه خریداری می‌شود؛ اینگونه نیست که کالا خریداری و به سرعت در سطح عرضه آورده شود. یک فصل از نظر خرید جلوتر هستیم و دستمان برای فروش بازتر است؛ اکنون مشخص نمی‌شود که پوشاک جدید زمستانه چند درصد گران شده است.
۳۰ درصد خرید واحدهای صنفی پوشاک کاهش پیدا کرده است
لسان‌طوسی افزود: قدرت خرید مردم با شرایط تورم و افزایش قیمت‌ها کاهش پیدا کرده و واحدهای صنفی پوشاک ۳۰ درصد خرید پوشاک خود را کاهش داده‌اند.
رئیس اتحادیه صنف فروشندگان پوشاک مشهد با اشاره به اینکه ۷۰ تا ۸۰ درصد اجناس خارجی در بازار قاچاق است، اظهار کرد: با توجه به ممنوعیت ورود پوشاک، هرجنس خارجی که در سطح عرضه پیدا شود قاچاق محسوب می‌شود و یا اینکه پوشاک ایرانی بوده و با برند خارجی به فروش می‌رسد.
وی بیان کرد: فروش کالای دست دوم ضمن سود فراوان برای واردکنندگان، با کاهش قدرت خرید مردم برای پوشاک جدید، سبب تمایل مردم به خرید پوشاک دست دوم شده و دولت باید تمهیداتی برای جلوگیری از آسیب شدید به تولیدکنندگان پوشاک به دلیل خروج روال طبیعی از بازار پوشاک در نظر بگیرد.
لسان‌طوسی افزود: نظارت‌های لازم در سطح بازار در حال انجام است تا بازار از پوشاک خارجی و دست دوم خالی شود.
افزایش ۴۰ درصدی کیفیت پوشاک ایرانی
وی با اشاره به اینکه از زمان ممنوعیت پوشاک خارجی بیش از ۴۰ درصد کیفیت پوشاک ایرانی افزایش پیدا کرده، خاطرنشان کرد: در گذشته برخی پوشاک از چین وارد می‌شد، به نظر من نه تنها پوشاک بلکه تمامی اقلامی که از این کشور وارد می‌شود از کیفیت مناسبی برخوردار نیستند. پوشاک ایرانی به مراتب کیفیت بهتری از پوشاک چینی داشته و اکنون مردم آگاهی لازم را در این خصوص دارند.
جمع‌آوری ۱۲۰۰ واحد صنفی پوشاک در ۵ ماهه نخست سال جاری
رئیس اتحادیه صنف فروشندگان پوشاک مشهد خاطرنشان کرد: پوشاک خارجی ما تنها از چین وارد می‌شود، بنابراین پوشاک خارجی موجود در بازار قطعا کیفیت خوبی ندارد.
لسان‌طوسی در خصوص مهمترین مشکلات پیش‌روی واحدهای صنفی پوشاک عنوان کرد: مالیات‌ستانی واحدهای صنفی را تحت فشار قرار داده است؛ به نحوی که در ۵ ماهه نخست سال جاری ۱۲۰۰ واحد صنفی پوشاک اقدام به جمع‌آوری کرده‌اند. همچنین کاهش قدرت خرید مردم نیز سبب رکود بازار پوشاک شده است.
وی عنوان کرد: در مشهد ۱۱ هزار و ۲۵۰ واحد صنفی فروش پوشاک پروانه‌دار دائم وجود دارد.
رئیس اتحادیه صنف فروشندگان پوشاک مشهد با بیان اینکه پوشاک ایرانی قابلیت زیادی برای صادرات دارد، خاطرنشان کرد: ما در دهه ۵۰ صادرکننده پوشاک به اروپا بودیم؛ اگر تمهیدات لازم اندیشیده شود، می‌توانیم صادرکننده خوبی باشیم. در حال حاضر صادرات پوشاک وجود داشته، اما به صورت محسوس نیست. صادرات پوشاک ایران با ترکیه قابل مقایسه نیست. بخش عمده بودجه ترکیه از راه صادرات پوشاک تامین می‌شود، با توجه به کیفیت خوب پوشاک ایرانی، می‌توانیم صادرکننده مطلوبی باشیم.
تردیدی نیست که قاچاق پوشاک به تولید داخلی ضربه سنگینی وارد کرده، به طوری که ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز از سال ۹۶ اقدام به مقابله با قاچاق پوشاک کرده است. البته این طرح چند بار متوقف شد، اما مسئولان ستاد مبارزه با قاچاق کالا معتقدند که پس از اجرای این طرح، قاچاق پوشاک کاهش محسوسی پیدا کرده است. حال در این بین باید برای سرپا ماندن واحدهای تولیدی و پایبندی مردم به خرید پوشاک داخلی برای کنترل نوسانات بازار که افزایش هزینه‌های تولید و مواد اولیه را در پی دارد، چاره‌ای اساسی اندیشیده شود.
