هاشم اورعی
کارشناس حوزه انرژی
صــرف‌نــــظر از مــحدودیت‌های سوخت مایع و گاز؛ راندمان تبدیل سوخت مایع و یا گاز به انرژی مکانیکی در خودروهای با احتراق داخلی به مراتب کمتر از این است که برق را به انرژی مکانیکی تبدیل کنیم. یکی از دلایل مهم که دنیا به سمت خودروی برقی می‌رود اینکه راندمان تبدیل انرژی بالاتر است. نکته دیگر موضوع آلودگی هوا است و این مسئله روز به روز در دنیا مهم‌تر می‌شود، زیرا مهمترین عامل آلایندگی ها، سوخت‌های فسیلی هستند.اکنون اکثر کشورهای جهان به شدت و سرعت به سمت خودروهای برقی می‌رود و پیشرفت خوبی داشته‌اند، در اتحادیه اروپا از سال ۲۰۳۵ فروش خودروهای بنزین و گازوئیلی نو را ممنوع می‌کنند، بنابراین دنیا بدون شک به این سمت خواهد رفت؛ اما اگر به آمار بنزین در ایران نگاه کنیم در ۶ ماهه اول سال جاری متوسط مصرف به ۱۱۶ میلیون لیتر رسید و بدتر اینکه نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۳.۵ درصد افزایش مصرف داشتیم، بنابراین با این روند و طبق اعلام شرکت پالایش و پخش متوسط تولید ۱۱۵ میلیون لیتر است؛ پیش‌بینی می‌شود به طور متوسط روزی ۱۵ میلیون لیتر کمبود خواهیم داشت، درنتیجه باید ۳ میلیارد دلار صرف واردات بنزین کنیم. با روند کنونی مصرف در کشور می توان گفت بنزینی وجود ندارد از طرفی امکان تامین گاز در فصل سرما نیز بسیار کم است با توجه به اینکه نرخ رشد مصرف گاز کشور بالا و بیشتر از نرخ تولید است شاید در تابستان هم با کمبود گاز مواجه شویم. این در حالی است که آلودگی هوا هم با اوضاع فعلی گریزناپذیر است، بنابراین رفتن از خودروها، کامیون‌ها و موتورسیکلت بنزینی و گازی به سمت برقی یک الزام است و آینده جهان نیز این موضوع را دیکته می‌کند.
البته گفته می‌شود که در شرایطی که کمبود گاز داریم تولید برق هم با چالش مواجه می‌شود اما پاسخ اینکه وقتی سهم خودروی برقی زیاد شود باتری‌های خودرو می‌توانند ظرفیت قابل توجهی برای ذخیره انرژی داشته باشند، در نتیجه تغییرات نیاز را پوشش می‌دهند، در عین حال واقعیت اینکه ما باید به فکر توسعه ظرفیت تولید برق کشور باشیم، این موضوعی است که از ۱۵ سال پیش نسبت به رسیدن به شرایط امروز هشدار داده می‌شد و اکنون با توجه به اوضاع تولید و مصرف بنزین و گاز به این روز رسیدیم که باید از انرژی فسیلی عبور و برق را در اولویت قرار دهیم. نا گفته نماند که برای تولید برق تنها یک راه داریم و آنهم توسعه انرژی تجدیدپذیر است که خوشبختانه در یک سال اخیر کمی شروع شده ولی همچنان سرعت بسیار کم است، ما باید تمرکز را به سمت انرژی تجدیدپذیر ببریم و خوشبختانه کشور نیز ظرفیت قابل توجهی در هر دو حوزه بادی و خورشیدی دارد. دولت باید به سمت افزایش تولید برق از تجدیدپذیرها بوده و خودروها را برقی کند تا میزان قابل توجهی در سوخت مایع صرفه‌جویی شود. البته ته نمی‌توان در مدت کوتاه ضریب نفوذ خودروی برقی را افزایش داد و طی برنامه ۱۰ ساله باید ۴۰ تا ۵۰ درصد از خودروها برقی شوند. اقدام دیگر برای کاهش مصرف بنزین؛ بالا بردن کیفیت و فناوری خودروهای داخل کشور است که ما رها شده و نتیجه اینکه اختلاف مصرف بنزین خودرهای داخلی با خودروهای با فناوری روز سال به سال افزایش می یابد؛ زیرا نه اداره استاندارد به وظیفه خود عمل کرده و نه به این موضوع اهمیت داده‌اند، و مهمترین عامل آن ارزان بودن بنزین است. با توجه به مصرف بالای خودروهای تولید داخل و متوسط دو برابری آنها با خودروهای مشابه خارجی، از الزامات دولت این است که باید همزمان با حرکت به سمت خودروی برقی روی کیفیت ساخت داخل نیز کار شود.
