گروه انرژی- آیلین سیروس: طبق گزارش معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق بازرگانی تهران در رابطه با مسئله ناترازی گاز در کشور، ایران سومین تولیدکننده بزرگ گاز و چهارمین مصرف کننده بزرگ گاز در جهان است؛ به‌طوری‌که مصرف گاز طبیعی در ایران، حدودا معادل نصف کل مصرف گاز طبیعی در قاره اروپا است این در حالی است که وضعیت نامطلوب تراز گاز در کشور این روزها بسیار مورد بحث شده و از ارگانهای مختلف مربوط به حوزه انرژی هر روز اخباری مبنی بر حل این مشکل منتشر می شود.
ایران چهارمین مصرف‌کننده بزرگ گاز جهان
به گزارش تجارت، معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق بازرگانی تهران در گزارشی تحت عنوان «نگاهی به مسئله ناترازی گاز؛ چالش‌ها و پیشنهادات» به این موضوع اشاره کرده که گسترش روزافزون شبکه توزیع گاز طبیعی در کشور و همچنین توسعه صنایع مختلف، باعث رشد و توسعه اقتصادی و افزایش رفاه اجتماعی شده است؛ اما افزایش مصرف گاز طبیعی در کشور بدون افزایش ظرفیت تولید این فرآورده با ارزش، معضلات بی شماری از قبیل تعطیلی کارخانه‌ها و صنایع مصرف کننده گاز در فصول اوج مصرف را به دنبال داشته که تاثیر مستقیمی بر اقتصاد کشور دارد. بنابراین گزارش حاضر به وضعیت تولید گاز طبیعی و مصرف آن در ایران و مقایسه آن با جهان پرداخته و سپس بررسی چالش‌های ناشی از ناترازی گاز و ارائه راهکارهایی در این زمینه پرداخته است.
بر اساس این گزارش ایران به لحاظ تولید گاز طبیعی با تولید ۲۵۶.۷ میلیارد مترمکعب که معادل ۶.۴ درصد کل تولید گاز طبیعی جهان در سال ۲۰۲۱ است، به عنوان سومین تولیدکننده بزرگ گاز جهان در این سال شناخته شده است. بر این اساس آمریکا با تولید ۹۳۴.۲ میلیارد مترمکعب و سهم ۲۳.۱ درصدی از کل تولید جهانی، بزرگترین تولیدکننده گاز طبیعی، روسیه با تولید ۷۰۱.۷ میلیارد مترمکعب و سهم ۱۷.۴ درصدی از تولید گاز جهان، دومین تولیدکننده گاز طبیعی و چین با تولید ۲۰۹.۲ میلیارد متر مکعب و سهم ۵.۲ درصدی از تولید گاز جهان، چهارمین تولیدکننده گاز طبیعی است.
ایران به لحاظ مصرف گاز طبیعی با مصرف ۲۴۱.۱ میلیارد مترمکعب که معادل ۶ درصد کل مصرف گاز طبیعی جهان در سال ۲۰۲۱ است، به عنوان چهارمین مصرف‌کننده بزرگ گاز جهان در این سال شناخته شده است. تنها سه کشور آمریکا با مصرف ۲۰.۵ درصد کل گاز مصرفی جهان، روسیه با ۱۱.۸ درصد و چین با ۹.۴ درصد، مصرف گاز بیشتری نسبت به ایران در سال ۲۰۲۱ داشته‌اند که وسعت و جمعیت هر کدام از آن‌ها چند برابر ایران است.
راهکارهای دولت نتیجه خواهد داد؟
بر اساس این گزارش، از جمله تمهیداتی که قرار است شرکت ملی گاز ایران در این باره انجام دهد، تعمیرات پالایشگاه‌ها و ذخیره‌سازی بیش از پارسال سوخت مایع در نیروگاه‌هاست. در این خصوص مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران اعلام کرده که همه کوشش و تلاششان برای جلوگیری از کمبود گاز در زمستان است! اما این مسئول باز هم از مردم می خواهد که در بهینه مصرف کردن کمک رسان دولت باشند. مجید چگینی گفته است: تعمیرات پالایشگاه‌ها و ذخیره‌سازی بیش از پارسال سوخت مایع در نیروگاه‌ها از جمله اقدام‌های مدنظر قرار گرفته برای جلوگیری از ناترازی گازی است، همچنین خطوط گازی کشور به یک‌سری اصلاحات نیاز داشت که این اصلاحات صورت گرفته و خطوط جدید را در سرویس قرار داده‌ایم. ایستگاه‌های تقویت فشار گاز را نیز امسال به بهره‌برداری رساندیم تا بتوانیم مشکلات ایجادشده را برطرف کنیم. در شبکه گازرسانی کشور یک‌سری تمهیدهایی را مدنظر قرار دادیم که مشکلات پیش‌بینی‌شده دیگر وجود نداشته باشد، مردم اگر پای کار بوده و صرفه‌جویی در مصرف گاز را مدنظر قرار دهند، امسال نیز به سلامت از زمستان عبور خواهیم کرد.
جلوگیری از وقفه در تولید صنایع با ذخیره سازی گاز
بر اساس این گزارش یکی از مشکلاتی که تاکنون مانع از توسعه ظرفیت ذخیره‌سازی گاز در کشور شده است ناهماهنگی شرکت‌های تابعه وزارت نفت بوده است. این در حالی است که تأثیرات ذخیره سازی گاز توسط صنایع برای جلوگیری از ناترازی انرژی در زمستان‌ها بسیار مهم است. در این خصوص علی‌اکبر کریمی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس می گوید: با توجه به ناترازی موجود در گاز که در زمستان‌ها رخ می‌دهد، یکی از راهکارهای رفع این ناترازی بحث افزایش ظرفیت‌های ذخیره‌سازی گاز است.
