قاسم مومنی
کارشناس مسائل روسیه
طی چند ماه گذشته و خصوصاً پس از تشدید جنگ در غزه برخی اعلام کردند که رویارویی میان حماس و اسرائیل میتواند برای روسیه فرصت مهمی تلقی شود تا در نهایت بتوانند از آن به نفع خود استفاده کرده و بر اوکراین چیره شوند و اساساً پرونده اوکراین را یک موضوع ثانویه قلمداد میکردند .در شرایط کنونی فصل زمستان فرا رسیده و اوکراین هم مانند اروپا به انرژی روسیه چشم دوخته و در این میان غرب سعی کرد تا بتواند در حد توان، انرژی مصرفی مورد نیاز خود را از کشورهای دیگر تامین کند اما به صورت کلی این خواسته غرب انجام نشد. در این میان اوکراینیها سعی کردند تا با هدف قرار دادن کشتی روسیه در جزیره کریمه تحولات میدانی را به نفع خود تغییر دهند اما در مقابل روسیه هم با چند صد پهپاد و موشک، اقصی نقاط اوکراین را هدف قرار داد.
باید بدانیم که نخستین قصد روسیه از هدف قرار دادن شهرهای مختلف اوکراین بحث نابودی زیرساختهای این کشور در فصل سرما است. مسکو میخواهد به هر ترتیب که شده اوضاع را به نفع خود تغییر دهد و به ارتش و دولت حاکم بر اوکراین هزینه تحمیل کند. باید توجه شود که اوکراین از همان روز اول شکلگیریاش از سوی روسها به رسمیت شناخته شده بود و در این میان زیر سایه این کشور در مقاطع مختلف مورد حمایت قرار گرفته بود. حال اگر به سخنان تند دیمیتری مدودف توجه کنیم، میبینیم که او صراحتاً به دنبال سرنگونی دولت حاکم بر کییف است. معتقدم که سخنان وی در مورد اشغال کامل اوکراین درست نیست؛ چراکه این کشور تحت مدیریت و زیر سایه روسیه هدایت میشد و حالا که منافع مسکو از سوی غرب به خطر افتاده آنها به دنبال هدف قرار دادن اوکراین هستند. دور جدید حملات روسیه به اوکراین و تحرکات میدانی و سیاسی جدید مسکو در حالی صورت میپذیرد که اساساً قوای روسیه و ارتش این کشور از حیث تسلیحاتی و روانی، در حال اضمحلال هستند و فکر میکنند که با این اقدامها میتوانند به ارتش خود روحیه دهند ولی به نظرم این تحلیل آنها هم نادرست است. واقعیت این است که مردم روسیه به دنبال ادامه جنگ مذکور نیستند و استمرار چنین شرایطی را بیفایده میدانند. بر همین اساس تصرف چند نقطه دیگر از خاک اوکراین توسط ارتش روسیه و یا دست به دست شدن مناطق درگیری میان دو طرف جنگ صرفاً یک مسئله عادی در مخاصمات مسلحانه به حساب میآید و نمیتوان بدان برچسب پیروزی زد.