گروه انرژی- آیلین سیروس: بحران دریای سرخ هر روز بیش از پیش بر نگرانی اقتصادی کشورها افزوده و حالا اتحادیه اروپا در بحبوحه اختلالات حمل و نقلی خود در دریای سرخ، نگران از هزینه های سوخت است؛ این در حالی است که به گفته تحلیلگران با ادامه تنشهای دریای سرخ اقتصاد ایران نیز در سراشیبی و تضعیف جهانی قرار خواهد گرفت.
به گزارش تجارت آنلاین با اغاز جنگ بین اسرائیل و حماس کسی تصور نمی کرد این چنین اقتصاد جهانی تحت تاثیر قرار گیرد. یکی از مهمترین محرکها در این مورد مساله ورود حوثیهای یمن به دایره جنگ و انسداد مسیر کشتیرانی در دریای سرخ بود. حملات حوثیها در دریای سرخ به مسیرهای تجاری بین اروپا، خاورمیانه و آسیا آسیب زد و افزایش هزینههای حمل و نقل به دلیل تغییر مسیر تجاری باعث نگرانی از افزایش فشارهای تورمی در جهان شده است. حملات گروه حوثی در دریای سرخ، بهعنوان یک مسیر حیاتی برای تجارت بین اروپا، خاورمیانه و آسیا، باعث اختلال در ناوبری دریایی شده و نگرانیها از افزایش فشارهای تورمی را افزایش داده است. شرکتهای حمل و نقل بزرگ، بهخصوص با توجه به احتمال اختلالات در کانال سوئز، مسیرهای خود را تغییر داده و این امر به افزایش هزینه و زمان حمل و نقل منجر شده و از سوی دیگر به طور جدی قیمت خدمات بیمه نیز افزایش یافته است. به گفته تحلیلگران اقتصاد اروپا که رکود ملایم را دور زده و تلاش میکند از تورم بالا رهایی پیدا کند، تداوم اختلالات طولانی تجارت، ممکن است برنامههای بانکهای مرکزی برای آغاز کاهش نرخهای بهره در سال میلادی جاری را برهم بزند.
ضعف اتحادیه اروپا در تأمین سوخت
بر اساس این گزارش نشریه فایننشال تایمز در گزارشی هشدار داد که رسیدن قیمت جهانی گازوئیل به بالاترین رقم خود در سه ماه اخیر در بحبوحه اختلالات حمل و نقل در دریای سرخ، انعطاف پذیری اقتصادهای اتحادیه اروپا را زیر سوال برده است. افزایش قیمتها منعکس کننده این نگرانی تجار است که اختلال در حرکت کشتیها در دریای سرخ هزینههای سوخت را برای مصرف کنندگان بالا میبرد و عرضه کالاهای حیاتی از آسیا به اتحادیه اروپا، یکی از بزرگترین واردکنندگان فرآوردههای نفتی جهان، را مختل میکند.
فایننشال تایمز با استناد به دادههای بورس معاملات اعلام کرد که معاملات آتی گازوئیل که معیار جهانی قیمتهای گازوئیل محسوب میشود، طی یک ماه 15 درصد افزایش یافته و به 845 دلار در هر تن رسیده است. از زمان اجرایی شدن تحریمهای غرب علیه نفت خام و محصولات پالایشگاهی روسیه در سال 2022، اتحادیه اروپا به شدت بر واردات از آسیا و آمریکا متکی بوده است. با این حال، با توجه به اینکه بسیاری از نفتکش ها اکنون از مسیر دریای سرخ به علت حملات شبه نظامیان حوثی اجتناب می کنند، حمل گازوئیل از آسیا به اتحادیه اروپا گرانتر شده است، زیرا نرخ حمل و نقل و بیمه افزایش یافته و کشتیها سفرهای طولانیتری را در اطراف دماغه امید نیک در آفریقا انجام میدهند. در همین حال، کارشناسان هشدار می دهند که تعمیر و نگهداری برخی پالایشگاهها در ایالات متحده نیز باعث کاهش عرضه به آن سوی اقیانوس اطلس و افزایش قیمتهای آتی و خرده فروشی خواهد شد. نکته دیگر نیز این است که برای اروپاییها به طور قطع تاثیر این تحولات بر واردات، بیشتر از صادرات خواهد بود. کما اینکه حدود یک چهارم از کالاهایی که از راه دریا، وارد اروپا میشود از آسیا است و سهم همین مسیر از صادرات اروپا، تنها ۱۰ درصد است.
تأثیر احتمالی حملات دریای سرخ بر اقتصاد ایران
بهمن آرمان، استاد اقتصاد نیز اخیرا گفته است که اتفاقات اخیر در دریای سرخ و یمن به طور مستقیم بر اقتصاد ایران که در معرض تحریم و محاصره است و هیچ ارتباطی با اقتصاد کشورهای بزرگ صنعتی غیر از چین ندارد، تاثیر میگذارد. این استاد اقتصاد در گفتگو با الجزیره همچنین میگوید که بدون شک آنچه در منطقه میگذرد، مشکلات اقتصاد مشروط به تحریم ایران را افزایش میدهد. آنچه در رابطه با کاهش قیمت پول ملی شاهد آن هستیم، ناشی از همین تجاوزات آمریکا و انگلیس به یمن است. البته بهمن آرمان در مورد مساله نفت معتقد است که از آنجایی که ایران تجارت نفتی با اروپا ندارد (و تجارت نفت آن فقط با کشورهای آسیای شرقی است)، به طور مستقیم تحت تاثیر قرار نخواهد گرفت. هر چند که انتظار داریم که تأثیر آنچه در دریای سرخ روی نفت رخ میدهد کوتاه مدت باشد، ولی بیم آن میرود که تنش دریای سرخ گسترش یابد و به دریای شرقی و سپس به خلیج فارس، تنگه هرمز، دریای عمان و حومه برسد.