دیشب در حالی که ما در نیمه تاریک زمین قرار داشتیم و خبری از خورشید در آسمان ما نبود، آن طرف سیاره ما مردم قاره آمریکا شاهد یکی از تماشاییترین رویدادهای نجومی یعنی خورشیدگرفتگی، آن هم از نوع کاملش بودند.
روز ۸ آوریل خورشید گرفتگی کاملی سراسر آمریکای شمالی از مکزیک گرفته تا ۱۵ ایالت ایالات متحده و کانادا را فرا گرفت.
برای تماشاگران آسمان در این منطقه طی این خورشید گرفتگی، ماه به طور کامل خورشید را پوشاند، آسمان را تاریک کرد و جو بیرونی پنهان ستاره ما را آشکار کرد.
گفتنی است که کسوف کامل زمانی اتفاق میافتد که ماه مستقیما از بین خورشید و زمین عبور کند و بر سیاره ما سایه بیاندازد. در چنین حالتی ماه تقریبا به اندازه خورشید به نظر میرسد و برای کسانی که شاهد این رویداد هستند، قرص مرئی خورشید را کاملا میپوشاند.
کسانی که در مسیر وقوع کسوف قرار دارند، خورشید گرفتگی کامل را خواهند دید. افرادی که خارج از مسیر آن هستند، همچنان ممکن است خورشید گرفتگی جزئی را ببینند که در آن ماه تنها بخشی از صورت خورشید را مسدود میکند.
در طول یک خورشید گرفتگی کامل، آسمان مانند سپیده دم یا غروب تاریک میشود و چندین مرحله برای تماشاگران آسمان وجود دارد که میتوانند پیشبینی کنند.
ماه به طور ناگهانی بین زمین و خورشید ظاهر نمیشود. این رویداد با یک گرفتگی جزئی آغاز میشود که در آن به نظر میرسد ماه در حال پوشاندن بخشی از خورشید است و در این حالت خورشید شبیه یک هلال دیده میشود.
هنگامی که ماه شروع به عبور از مقابل خورشید میکند، پرتوهای ستاره ما در اطراف آن شروع به تابیدن میکنند و قطرات درخشانی از نور را در اطراف ماه در پدیدهای به نام «حلقه الماس» ایجاد میکنند.
با نزدیک شدن به گرفتگی کامل، حلقههای الماس به سرعت ناپدید میشوند تا زمانی که یک نقطه نور باقی بماند و شمایل یک حلقه الماس غول پیکر درخشان را تشکیل دهد.
حلقه الماس با فرا رسیدن کسوف کامل ناپدید میشود و دیگر هیچ نشانهای از نور مستقیم خورشید وجود نخواهد داشت. ستارگان درخشان یا سیاراتی مانند زهره ممکن است در آسمان تاریک بدرخشند و با ناپدید شدن خورشید دمای هوا کاهش مییابد. تاریکی ناگهانی باعث میشود حیوانات در سکوت فرو بروند.
کروموسفر، یا بخشی از جو خورشید، ممکن است به شکل یک دایره صورتی نازک در اطراف ماه بدرخشد، در حالی که جو بیرونی داغ خورشید، یا تاج آن به رنگ نور سفید ظاهر میشود.
همانطور که ماه به حرکت خود بر روی صورت خورشید ادامه میدهد، حلقه الماس و خورشید گرفتگی جزئی بار دیگر در سمت مقابل ظاهر میشوند تا زمانی که خورشید به طور کامل دوباره دیده شود.
کسوف به دانشمندان این فرصت را میدهد که خورشید و نحوه تعامل آن با زمین را به روشهای منحصر به فردی مطالعه کنند و ناسا چندین پروژه را برای تامین مالی در طول خورشید گرفتگی کامل برگزیده است.
کلی کورک(Kelly Korreck)، دانشمند برنامه در ناسا، در بیانیهای گفته است: دانشمندان مدتهاست که از خورشید گرفتگی برای اکتشافات علمی استفاده میکنند. خورشید گرفتگیها به ما کمک کردهاند تا اولین کشف هلیوم را انجام دهیم، شواهدی برای نظریه نسبیت عام به ما ارائه کردند و به ما اجازه دادند که تأثیر خورشید بر جو فوقانی زمین را بهتر درک کنیم.
همچنین یک پروژه به هواپیماهای تحقیقاتی ناسا در ارتفاع بالا برای گرفتن تصاویری از کسوف از ارتفاع ۵۰ هزار فوتی(۱۵۲۴۰ متری) از سطح زمین تکیه داشت تا جزئیاتی را که پیش از این دیده نشده بود در تاج خورشید ثبت کند. این تصاویر میتوانند به دانشمندان در جستجوی سیارکهایی که به دور خورشید میچرخند نیز کمک کند.
گفتنی است که برای تماشای خورشیدگرفتگی کامل بعدی باید تا ۲۰ سال دیگر یعنی تا سال ۲۰۴۴ صبر کنیم.
وقوع خورشید گرفتگی کامل در ایالات متحده . کانادا مجموعهای چشمگیر از عکسها را نیز به همراه داشته است که اگر در منطقه مناسب برای تماشای آن نبودهاید یا ابرهای مزاحم مانع از رصد شما شدهاند، اکنون میتوانید از طریق این عکسهای خیره کننده که در نقاط مختلف ثبت شدهاند، از تماشای این رویداد چشمنواز لذت ببرید.