دورنمای نرخ ارز در ۱۴۰۳

سجاد بوربور
کارشناس اقتصادی

ما باید بین ارزش و قیمت دلار یک تفاوتی ببینیم. در حال حاضر با متغیر کلان اقتصادی که وجود دارد، با نقدینگی حدود ۸ هزار همت و با رشد اقتصادی که داشتیم روی کاغذ دلار حدودا ۵۶ تا ۵۷ هزار تومان است. ما دقیقا در سال ۱۴۰۲ هم این را دیدیم. در این سال ارزش واقعی دلار تا پایان سال همان ۴۲ یا ۴۳ هزار تومان بود. ولی ما سال را با دلار ۵۰ هزار تومان شروع کردیم.

.. اصلا یکی از علت‌هایی که دولت توانست دلار را مدت زیادی در طول پنجاه هزار تومان نگه دارد، این بود که قیمت بالاتر از ارزش رفته بود، یعنی قیمت بیش از آن چیزی که دلار روی کاغذ می‌ارزید در بازار معامله می‌شد.
در حال حاضر هم همین است. دلار ۶۵ هزار تومان حباب مثبت دارد، یعنی وقتی ارزش دلار را روی کاغذ در می‌آوریم ۵۶ هزار تومان است، اما قیمت در بازار از این ارزش فراتر رفته و می‌گوییم حباب مثبت دارد. خب وقتی حباب مثبت داشته باشد دولت راحت‌تر می‌تواند آن را سرکوب کند. با بررسی تراز تجاری ایران برای سال ۱۴۰۳ و خروج سرمایه‌ای که ما متصور هستیم و نفتی که خوب فروش می‌رود و ما داریم تارگت‌های گذشته را می‌زنیم، پاسخ مثبت است. این‌ها دست به دست هم می‌دهد که دولت بتواند نرخ ارز امسال را کنترل کند، ولی خب هر اتفاقی مانند جنگ در آینده ممکن است بیفتد که ما اصطلاحا به آن قوی سیاه می‌گوییم. البته وقتی می‌گوییم دست دولت پر است، منظور مثل سال‌های ۸۹ و ۹۰ نیست که بالای ۲۰۰ میلیارد دلار نفت فروختیم. برآورد ما این است که دولت توانسته سال قبل بین ۵۰ تا ۵۰ میلیارد دلار نفت بفروشد. دو سه ماه مانده به انتخابات آمریکا در آبان ماه بازار‌ها به یک کما می‌روند، یعنی هیچ کسی دستش به خرید و فروش هم نمی‌رود. همه منتظرند ببینند که انتخابات چه می‌شود. آن جاست که دلار می‌تواند حباب خالی کند و حتی دولت می‌تواند خیلی محکم‌تر در این میان عمل کند و قیمت دلار را پایین بیاورد، ولی اگر به هر دلیلی نتیجه انتخابات طوری باشد که اهالی اقتصاد فکر کنند که تنش‌های زیادی بعدش هست دوباره انتظارات تورمی دلار را بالا می‌برد. در شش ماهه اول اگر وضعیت همین طور باشد یعنی یک فضایی باشد که انگار جنگ نیست، اما هست، به عبارتی یک فضای خاکستری حاکم باشد، ۲، ۳ ماه مانده به انتخابات آمریکا پیش‌بینی من این است که دلار به سمت ۶۰ هزار تومان حرکت کند. در پایان سال ۱۴۰۳ ارزش دلار روی کاغذ بین ۶۸ تا ۷۰ هزار تومان است، به شرط اینکه اتفاق بدی مثل جنگ و تشدید تحریم‌ها و سنگین‌تر شدن آن تا جایی که ما نتوانیم نفت بفروشیم، نیفتد. در صورت وقوع این اتفاقات در اولین گام دلار به ۸۰ هزار تومان می‌رسد و از آن به بعد دوباره باید تحلیل‌هایمان را به روز کنیم.