گروه سیاسی: پس از حادثه تلخ شهادت رئیسجمهور و همراهان در یکشنبه هفته گذشته کشور بتدریج آماده برگزاری یک انتخابات جدید میشود. انتخاباتی که میتواند یکی از مهمترین و سرنوشتسازترین صحنههای سیاسی تاریخ کشور باشد.
به گزارش «تجارت آنلاین»، به دلیل شهادت رئیسجمهور و پیش از موعد بودن انتخابات، از هر حیث انتخابات کنونی از اهمیت فوقالعاده برخوردار است. انتخابات جدید حدودا یازده ماه زودتر از موعد اصلی برگزار میشود. در شرایط معمول انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم میبایست در خرداد ماه سال آینده (1404) برگزار میشد اما شهادت رئیسجمهور وضعیت را به کلی دگرگون کرده است.
جدول زمان بندی انتخابات ریاست جمهوری
طبق اعلام ستاد انتخابات کشور، ۱۰ خرداد تا ۱۴ خردادماه بهمدت ۵ روز موعد ثبتنام از داوطلبان خواهد بود. سپس شورای نگهبان از ۱۵ الی ۲۱ خرداد صلاحیتهای ثبتنامکنندگان را بررسی میکند و روز ۲۲ خرداد اسامی نامزدهای انتخابات دولت چهاردهم منتشر خواهد شد. بهگفته سخنگوی ستاد انتخابات، مهلت تبلیغات کاندیداها از ۲۳ خرداد الی ۶ تیرماه است و رأیگیری برای انتخابِ نهمین رئیسجمهور ایران در روز ۸ تیر ۱۴۰۳ انجام خواهد گرفت. ستاد انتخابات برای برگزاریِ رأیگیریِ الکترونیک در چند حوزه از جمله کلانشهر تهران و برخی دیگر کلانشهرها اعلام آمادگی کرده، اما این مسئله منوط به تأیید از سوی شورای نگهبان است که هنوز تصمیم نهایی اتخاذ نشده است.
دستور شروع انتخابات ریاست جمهوری از سوی وزیر کشور
وزیر کشور روز یکشنبه در نامهای خطاب به استانداران و فرمانداران سراسر کشور دستور شروع انتخابات چهاردهمین دوره ریاست جمهوری را صادر کرد. به گزارش مرکز اطلاع رسانی وزارت کشور، متن نامه احمد وحیدی وزیر کشور به این شرح است:
استانداران محترم سراسرکشور
فرمانداران محترم سراسر کشور
با سلام و احترام؛ ضمن عرض تسلیت به مناسبت شهادت حضرت آیتالله دکتر سید ابراهیم رئیسی و همراهان گرانقدر ایشان، در اجرای اصل یکصد و سی و یکم قانون اساسی و مواد ۳۸ و ۳۹ قانون انتخابات ریاست جمهوری و تبصرههای ذیل آنها، دستور شروع انتخابات چهاردهمین دوره ریاست جمهوری صادر میشود. ضروری است ضمن صدور دستور تشکیل ستاد انتخابات استان توسط استانداران محترم، فرمانداران سراسر کشور نیز نسبت به تشکیل هیئتهای اجرایی از روز یکشنبه مورخ ۱۴۰۳/۳/۶ حداکثر در مدت سه روز و انجام سایر برنامههای انتخابات مذکور در مرکز شهرستان و بخشهای تابعه، طبق برنامه زمانبندی ابلاغی و در مهلت های قانونی مقرر اقدام کرده و وصول این بخشنامه را به ستاد انتخابات کشور اعلام نمایند.
حضوری بودن ثبت نام نامزدی ریاست جمهوری
در شرایطی که در چند روز گذشته موضوع ثبت نام اینترنتی برای نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری مطرح شده بود، دیروز یکشنبه، سخنگوی شورای نگهبان اعلام کرد: تمام مراحل ثبت نام از داوطلبان کاندیداتوری انتخابات چهاردهیمن دوره ریاست جمهوری به صورت حضوری انجام میشود. هادی طحان نظیف عضو حقوقدان و سخنگوی شورای نگهبان ظهر یکشنبه ۶ خرداد ۱۴۰۳ در گفتوگویی تلویزیونی به ارائه توضیحاتی درباره اجازه قانون برای نامنویسی الکترونیکی داوطلبان کاندیداتوری انتخابات ریاست جمهوری پرداخت و گفت: در خصوص انتخابات ریاست جمهوری قانون ثبتنام را به صورت حضوری پیش بینی کرده و ادوار گذشته انتخابات ریاست جمهوری هم ثبتنام به همین صورت بوده است. وی با اشاره به انجام ثبتنام غیرحضوری در انتخابات مجلس دوازدهم اظهار کرد: اخیرا در انتخابات مجلس شورای اسلامی ثبتنام را بصوت مجازی داشتیم و علت نیز این بود که قانون انتخابات در این خصوص اصلاح شده بود و پیشبینی پیش ثبتنام بصورت مجازی انجام شده بود. در روزهای اخیر دوستان وزارت کشور در گفتوگوهایی که با موضوعات مرتبط با انتخابات داشتیم، پیشنهادی مطرح کردند که در کنار ثبت نامی که بصورت حضوری انجام میشود، دریافت مدارک را بصورت الکترونیکی داشته باشیم و ما هم در شورای نگهبان با این پیشنهاد مخالفتی نداشتیم و قرار بود سامانهای هم که در این خصوص معرفی کردند، بررسی کنیم. سخنگوی شورای نگهبان اظهار کرد: در جلسات کارشناسی که با این عزیزان داشتیم به ویژه جلسهای که قبل از ظهر امروز برگزار شد، این مباحث مجدد مطرح و جمعبندی همکاران وزارت کشور این بود که با توجه به اینکه ثبت نام بصورت حضوری است، دریافت مدارک هم بصورت حضوری باشد و با توجه به زمان کمی هم که تا آغاز ثبتنام باقی مانده است، محدودیتی برای داوطلبان ایجاد نکنیم. طحان نظیف همچنین به ارائه توضیحاتی درباره بررسی صحت آرای انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی در همه حوزههای انتخابیه پرداخت و عنوان کرد: در مراحل قبل اعلام کرده بودم که صحت انتخابات در تمام حوزهها به جز حوزه انتخابیه کرمانشاه به تایید شورای نگهبان رسیده است؛ از این حوزه انتخابیه گزارشاتی داشتیم که بررسی کردیم و امروز اعلام میکنم که به فضل خدا بررسیهای ما به نتیجه رسید و صحت انتخابات در حوزه انتخابیه کرمانشاه هم به تایید شورای نگهبان رسید.
همچنین، رئیس کمیته فناوری اطلاعات ستاد انتخابات کشور خبر داد که ثبتنام از داوطلبان انتخابات ریاستجمهوری حضوری است. امیر شجاعان درباره روند ثبتنام از داوطلبان انتخابات ریاستجمهوی اظهار کرد: سامانه ستاد انتخابات کشور برای ثبتنام الکترونیکی داوطلبان آماده است، اما با توجه به اینکه قانون انتخابات ریاستجمهوری میگوید که ثبتنامها باید حضوری باشد، به این نتیجه رسیدیم که داوطلبان نیازی به ثبتنام اینترنتی ندارند. وی ادامه داد: داوطلبان در روزهای ۱۰ تا ۱۴ خرداد ثبتنام حضوری را انجام میدهند و همانجا توسط اپراتورهای ستاد انتخابات کشور، پرونده الکترونیکی تشکیل میشود.
شرایط نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری
در سطحی دیگر، در نشست شب گذشته سران قوا تصمیمگیری شده بود که بر اساس نظر شورای نگهبان مقرر شد برای تسهیل روند اجرای انتخابات و جلوگیری از ایجاد زحمت اضافه برای داوطلبان، افراد واجد شرایط ثبتنام (حداقل ۴۰ و حداکثر ۷۵ سال سن، برخورداری از مدرک فوق لیسانس، حداقل ۴ سال سابقه مدیریت عالی مثل استانداری، وزارت، نمایندگی مجلس و امثال آن و نداشتن سوءپیشینه کیفری) ابتدا مدارک خود را بر روی سامانهای که وزارت کشور طراحی کرده بارگذاری کنند، تا فقط افرادی که واجد شرایط میباشند، برای ثبتنام به شکل حضوری به وزارت کشور مراجعه کنند.
آخرین گمانهزنیها پیرامون نامزدهای احتمالی
با سپری شدن ایام سوگواری و بزرگداشت شهدای خدمت، اکنون جنب و جوش افراد و گروههای مختلف سیاسی برای دستیابی به اجماع برای معرفی کاندیدا در انتخابات ریاست جمهوری پیش رو افزایش قابل ملاحظهای یافته است. در اردوگاه اصلاح طلبان تاکنون حضور محمدرضا عارف، مسعود پزشکیان، عبدالناصر همتی و محمد شریعتمداری قطعی شده است. اگرچه این افراد از نظر مشی سیاسی نزدیک به اصلاح طلبان هستند لیکن بر اساس اطلاعات موثق هنوز نتوانسته اند حمایت احزاب یا رهبران اصلاح طلب را جلب کنند. اخبار رسیده به نور نیوز حاکی است که اطرافیان سید محمد خاتمی به لیست ۴ نفره شامل سید محمد صدر، مجید انصاری، رضا اردکانیان و علی اکبر صالحی رسیده اند و قصد دارند آنها را برای ثبت نام در انتخابات ترغیب کنند. گفته میشود حمایت اولیه خاتمی نیز از این فهرست اخذ شده و نهایتا و پس از اعلام صلاحیتها یکی از این افراد به عنوان کاندیدای مورد حمایت اصلاح طلبان معرفی خواهد شد. اخبار رسیده از اردوگاه اصولگرایان نیز از حضور قطعی سعید جلیلی، محمد باقر قالیباف، سعید محمد حکایت دارد. گفته میشود تحت شرایطی، احتمال حضور محسن رضایی نیز در انتخابات پیش رو وجود دارد. خبرهایی که در خصوص قصد علی زاکانی شهردار تهران برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری منتشر شده صحت نداشته و وی قصدی برای نامزد شدن در انتخابات آتی ندارد. طیف بندیهای حاضر در جریان اصولگرایی دارای شرایطی است که میتوان گفت که ابعاد رقابت داخلی در این جناح حتی از جدال نهایی انتخابات نیز جدیتر است اعتدالیون نیز در تلاشند تا با متقاعد کردن علی لاریجانی برای حضور در انتخابات در گردونه رقابت حضوری جدی داشته باشند. پیشتر نام محمد جواد ظریف نیز به عنوان کاندیدای این طیف که میتواند مورد توجه اصلاح طلبها نیز باشد مطرح شده بود، اما بر اساس اطلاعات موثق دریافت شده، ظریف در انتخابات شرکت نخواهد کرد. بر اساس اخبار رسیده به نور نیوز، علی جنتی، محمد باقر نوبخت و محمود واعظی اواخر هفته گذشته با برگزاری جلسهای چند ساعته با علی لاریجانی از او برای حضور در چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری دعوت کردهاند. علی لاریجانی هنوز در مورد حضور در انتخابات به تصمیم قطعی نرسیده که به نظر میرسد علت اصلی آن به دو موضوع شامل عدم اطمینان از اقبال سایر گروههای نزدیک به اعتدال گراها به وی و موضوع احتمال تایید صلاحیتها مرتبط است. محمود احمدی نژاد هم بر اساس آنچه خود اعلام کرده در حال بررسی شرایط برای اخذ تصمیم نهایی است. به نظر میرسد احمدی نژاد که تقریبا از رد مجدد صلاحیتش برای حضور در انتخابات، اطمینان دارد نهایتا برای پاسخگویی به هوادارانش و منتقل کردن بارمسئولیت عدم حضورش در انتخابات به حاکمیت، در انتخابات پیش رو ثبت نام خواهد کرد. در این میان اعلام نظر شورای نگهبان در خصوص فقدان وجود مانع قانونی در خصوص شرکت قالیباف، مخبر و اژهای به عنوان روسای قوای سه گانه در انتخابات، شایعاتی که در زمینه احتمال حضور محمد مخبر سرپرست ریاست جمهوری و غلامحسین اژهای رئیس قوه قضاییه در چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری مطرح شده بود را تقویت کرده است.