بهرام شکوری
کارشناس معدن و صنایع معدنی
در مورد مصرف سنگ ایران رتبه اول را دارد. چرا که بخش عمده تولید به مصرف داخلی می رسد. در بهترین شرایط تولید سنگ در ایران ۱۵ میلیون تن بوده است که همواره ۹۰ درصد آن در داخل کشور مصرف شده است. تولید سنگ در ترکیه ۱۱ میلیون تن در سال است که بالای ۸۰ درصد آن به صورت فرآوری نشده صادر می شود. ما در حال حاضر بین ۸ تا ۱۲ میلیون تن تولید داریم که اکثر آن در داخل کشور استفاده می شود. ۷۷۰۰ واحد معدنی تعطیل شده اند که ۲۵ درصد این واحدها را واحدهای تولیدکننده سنگ تشکیل می دهند که تعطیل شده اند. این بخش معدن و صنایع معدنی می تواند جایگزین درآمدهای نفتی شود مشروط بر اینکه از این صنعت حمایت شود. از نوآوری های جدید حمایت شود. حمایت از نوآوری های جدید بدین معنا نیست که اعلام شود هر شرکتی که دانش بنیان است وام کم بهره داده می شود. همین اقدام انجام شده است ۱۲ هزار شرکت دانش بنیان تاسیس شده است. بسیاری به وام و امکانات دل بسته اند. اگر این اقدامات را انجام ندهند که خود بخش خصوصی از این دانش بنیان ها حمایت می کند. به نظر می رسد اگر بتوانیم حمایت کنیم به عنوان دولت و بخش خصوصی هم کنسرسیوم های صادراتی تشکیل دهد و توانمندی های خود را به نمایش بگذارد چون برخی اوقات در داخل کشور خارجی های نمی آیند اما باید گفت که داخلی ها هم خودشان را نمی شناسند. باید نمایش توانمندی داخلی هم جدی گرفته شود. یعنی از توانمندی داخلی غافل هستیم و نمی دانیم این سنگ عالی و درجه یک و ماشین آلات را داخلی ها تولید می کنند. یک سری ماشین ساز های خوب در داخل کشور داریم اما همه می خواهند خط کامل را تولید کنند. باید مثل دنیا به این سمت حرکت کنیم که یک برندی ایجاد شود. سوالی که همواره مطرح است این است که چرا فعالان اقتصادی انرژی را رایگان استفاده می کنند. فعالان اقتصادی تاکید دارند که انرژی رایگان نمی خواهند و خواهش ما این است که انرژی را نیز آزاد کنند. حال چه اتفاقی رخ می دهد؟ مگر انرژی که به فعالان اقتصادی داده می شود چقدر است؟ فعالان اقتصادی تاوان اتفاقات دیگر را می دهند. تاکید ما این است که ما را با دنیا هم وزن کنید. مگر در دنیا همه چیز آزاد نیست در ایران هم این کار را انجام دهید. اما دسترسی قعالان اقتصادی را به نوآوری های جدید آزاد کنید. الان ماشین آلت موجود سه برابر ماشین آلات خارجی سوخن مصرف می کند. حالا اگر آزاد شود فعال اقتصادی ماشین آلات با تکنولوژی روز وارد می کند و اگر سوخت کمتر مصرف شود وقتی سوخت را با قیمت آزاد مصرف کنیم باز هم این به نفع تولیدکننده و فعال اقتصادی است. نرخ بهره در دنیا ۴ تا ۵ درصد اما در کشور نرخ بهره بانکی ۴۰ درصد است. چرا در این مورد ما فعالان اقتصادی را با دنیا هم وزن و هم سطح نمی کنند؟ در دنیا محصول را با وان مکس های ۴۰۰ هزار تنی حمل می کنند. در دوره ای ما سنگ آهن را صادر می کردیم ما اینجا بین ۱۸ تا ۲۵ دلار در هر تن محاسبه می کردیم اما چینی ها این محصول را دو دلار می دادند. چون کشتی ۸۰ هزار تنی نمی توانست در عرشه پهلوگیری کند اما در آنجا کشتی های غول پیکر و وان مکس ۴۰۰ هزار تنی محصولات را بار زده و با خود حمل می کند. سیستم حمل و نقل کشور با موج دوم تکنولوژی فعالیت می کند اما در کشورهای پیشرفته با موج چهارم تکنولوژی محصول حمل می شود. در کشور یک خط داریم اما در آن کشورها دو خط دارند. لکوموتیوهای داخلی چند واگن با خود می کشد و در کشورهای پیشرفته چند کیلومتر این واگن ها طول دارند. پس اگر این اقدامات صورت بگیرد هزینه های حمل محصوات و نرخ بهره بانکی مثل تمام دنیا شود و انرژی برق و گاز قطع نشود اما قیمت ها آزاد شود هیچ اشکالی نخواهد بود. اگر می خواهیم به این نقطه دست پیدا کنیم الزامات آن همین موارد است که گفتم. اگر این اقدامات صورت بگیرد صنعت سنگ می تواند ۵ میلیارد دلار صادرات و برای کشور ارزآوری کند.
