به گزارش از موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی، محمدرضا عابدین مقانکی افزود: در پنج سال گذشته ایران با فراز و نشیب هایی در رتبه شاخص رقابت پذیری مواجه شد.
بنابر این گزارش، قطر و امارات متحده عربی در میان کشورهای منطقه خاورمیانه در شاخص رقابت پذیری از برترین جایگاه برخوردارند و در سطح جهانی نیز با کسب رتبه های 14 و 17 موقعیت خوبی کسب کردند.
عربستان پس از کشورهای یاد شده رتبه 25 و ترکیه جایگاه 51 را بدست آورد.
مجمع جهانی اقتصاد سالانه گزارشی درخصوص توان رقابت پذیری کشورهای جهان منتشر می کند و در آن جایگاه کشورها برحسب این شاخص، بطور مقایسه ای مشخص می شود.
شاخص یاشده از سال 1979 منتشر می شود و شامل 12 مولفه است که در سه زیرشاخص طبقه بندی می شوند.
کشورهای دارای سطح پایین تر، شاخص اقتصادهای مبتنی بر «منابع» دارند؛ کشورهای با وضعیت بهتر دارای اقتصادی مبتنی بر «کارآیی» محسوب می شوند و کشورهای دارای سطح بالای شاخص، از اقتصادهای مبتنی بر «نوآوری» برخوردارند.
براساس گزارش سال 2015 شاخص رقابت پذیری جهانی که مقایسه در آن بین 140 کشور جهان انجام شده است، سوئیس، سنگاپور، آمریکا، آلمان و هلند به ترتیب پنج کشور برتر از نظر این شاخص و اقتصادهایی مبتنی بر نوآوری هستند.
سوئیس، سنگاپور و آمریکا سه کشور برتر این دوره، سال 2014 نیز در این جایگاه قرار داشتند اما آلمان و هلند به ترتیب یک و سه رتبه در جایگاه ارتقاء یافته اند.
در ادامه، وضعیت ایران در زیرشاخص ها و ارکان شاخص رقابت پذیری در این سال، به طور جزئی تر بررسی شده است.
جایگاه ایران در زیرشاخص زیرساخت های پایه بدین صورت است: رتبه 47 در مولفه بهداشت و آموزش ابتدایی، رتبه 63 در مولفه زیرساخت ها، رتبه 66 در مولفه محیط اقتصاد کلان و رتبه 94 در مولفه نهادها قرار دارد.
به گفته مقانکی، ایران در سه مولفه نخست در وضعیتی بهتر از متوسط بوده و در مولفه آخر در وضعیتی بدتر از آن قرار دارد.
جایگاه ایران در زیرشاخص کارآیی نیز رتبه 19 در مولفه اندازه بازار، رتبه 69 در مولفه آموزش عالی و حرفه ای، رتبه 99 در مولفه آمادگی تکنولوژیک، رتبه 109 در مولفه کارآیی بازار کالا، رتبه 138در مولفه کارآیی بازار نیروی کار و رتبه 134 در مولفه پیشرفته بودن بازار مالی جای دارد.
به اعتقاد این پژوهشگر، کشورمان در دو مولفه نخست در وضعیتی بهتر از متوسط قرار دارد اما در چهار مولفه دیگر وضعیت بدتری از متوسط و حتی نزدیک به آخرین کشورهای مورد مقایسه قرار گرفته است.
جایگاه ایران در زیرشاخص نوآوری و پیچیدگی نیز رتبه 90 در مولفه نوآوری، رتبه 110 در مولفه پیشرفته بودن بنگاه های تجاری است که نشان می دهد در هر دو مورد کشورمان در جایگاهی بدتر از متوسط است.
همچنین رتبه ایران با اقتصادی مبتنی بر منابع، در میانه کشورهای جهان قرار دارد؛ البته در پنج سال گذشته ابتدا با تنزل مقام و سپس در سال آخر با ارتقای مقام مواجه شد.
مقانکی یادآور شد: اقتصاد ایران درمجموع در مولفه زیرساخت های اساسی، عملکرد خوبی داشته اما از عملکرد چندان رضایت بخشی در ارکان کارآیی و نوآورانه برخوردار نبود.
وی خاطرنشان ساخت: کشورمان چنانچه خواهان بهبود وجهه بین المللی در این زمینه است، به تلاش های گسترده و مستمر در حوزه های پیش گفته نیاز دارد.
وزارت صنعت، معدن و تجارت پیشتر در گزارشی اعلام کرده بود، ایران در شاخص رقابت پذیری در دوره 2014 - 2013 با امتیاز 4.07 رتبه 83 را کسب کرد و در زیرشاخص های نیاز اساسی، ارتقا دهنده کارایی و نوآوری - مهارت به ترتیب رتبه 75، 98 و 86 را به دست آورد.
