مرتضی مکی
کارشناس مسائل اروپا
تغییراتی که در دولت اوکراین طی دو هفته گذشته انجام شده در نتیجه تحولات میدانی است که زلنسکی در دستور کار خود قرار داده است؛ به گونهای که عملیاتهای مختلفی در خاک روسیه از سوی ارتش اوکراین انجام شده که مهمترین آنها حمله به کورسک بود. به نظر میرسد ..رئیسجمهوری اوکراین به دنبال آن بوده که بتواند از طریق این عملیات امتیازات بیشتری را برای خود ثبت و ضبط کند تا در مذاکرات آتی با مسکو توان چانهزنی خود را افزایش دهد. این در حالیست که روسیه واکنش تندی به این عملیات نشان داده و به گونهای به دنبال هجوم مجدد و پیشروی در خاک اوکراین است. اصولاً دولتها در زمان تشدید تنش و یا گسترده شدن جنگ به دنبال آن هستند تا بتوانند به هر ترتیب اوضاع را متوازن کنند و این مساله همین حالا هم ادامه دارد. تغییراتی که زلنسکی آنها را اعمال کرده به این دلیل بود که در نهایت او فکر میکرد باید به مذاکرات نهایی تن بدهد و عملاً بحث ختم جنگ را دنبال میکند؛ چراکه ارتش اوکراین در سومین تابستان هم نتوانست به خوبی پیشروی نظامی در خاک خود و روسیه داشته باشند و در نهایت با یک مشکل اساسی روبهرو شده است. از سوی دیگر باید دید که آمریکا در شرایط کنونی جنگ اوکراین تا چه حد میتواند از این کشور حمایت کند و این روند تا چه حدی میتواند ادامه داشته باشد.
عملیات کورسک صرفاً یک نمایش نظامی نبوده و نیست بلکه حمایت ناتو و پیشروی ارتش اوکراین برای ضربه زدن به روسیه انجام شد و در کل تمام این مؤلفهها نشان میدهد که نباید منتظر کاهش حمایت آمریکا از اوکراین باشیم. تردیدهایی در این راستا وجود خواهد داشت و به نوعی مجموعه غرب متشکل از ایالات متحده و اتحادیه اروپا در داخل خود ممکن است اختلافهایی در خصوص ادامه حمایت از اوکراین داشته باشند اما به صورت کلی این حمایت از سوی غرب قطع نخواهد شد. به موازات این روند اوکراین هم به دنبال آن است که این جنگ به سایر مناطق روسیه سرایت پیدا کند اما این تحولات میدانی در حالی رخ میدهد که وزیر امور خارجه روسیه با اشاره به عملیات نظامی ارتش اوکراین در منطقه کورسک اعلام کرده که قبل از این عملیات تصمیماتی در مورد مذاکره با اوکراین گرفته شده بود اما اقدام این کشور عملاً مذاکرات را به حاشیه راند. با این وجود با عنایت به حمایت گسترده غرب از اوکراین به نظر نمیرسد که حمایت آنها از زلنسکی به این راحتی پایان یابد و به نظرم تغییرات سیاسی در اوکراین و در راس آن عزل و نصبهای جدید هم به نوعی در راستای همان تغییرات میدانی تحلیل میشود. لذا به نظرم باید تا زمان انتشار نتایج نهایی انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده منتظر باشیم و ببینیم چه تصمیماتی بر اساس تحولات جدید اتخاذ میشود.