مرتضی مکی
کارشناس مسائل اروپا
انتخاب «کمی بدناک» به عنوان رهبر جدید حزب محافظهکار انگلیس جای تعجب نداشت، چراکه این حزب اخیرا متحمل شکست سختی در انتخابات شد و با پیروزی حزب کارگر و کنارهگیری ریشی سوناک، عملاً محافظه کاران لندن به دنبال انتخاب شخص جدیدی برای رهبری . حزب خود بودند. از این جهت باید گفت که این اقدام، روندی است که در میان احزاب اروپا کاملاً طبیعی به حساب میآید و رهبر جدید حزب به دنبال ترمیم جریان خود میرود. انتخاب بدناک که هم یک زن و هم یک سیاهپوست آفریقاییتبار به حساب میآید در حزبی که افکار مهاجر ستیزانه دارد یک نقطه عطف به حساب میآید و بر همین اساس نخستوزیر انگلیس هم این موضوع را حائز اهمیت قلمداد کرد. باید توجه شود که بدناک سابقه وزارت بازرگانی را در کارنامه خود دارد که اهمیت انتخاب او را دوچندان میکند.
نکته مهم این است که کمی بدناک به عنوان رهبر جدید حزب محافظهکار به دنبال آن است تا بتواند آرای این حزب که در انتخابات اخیر توسط حزب اصلاح به رهبری نایجل فاراژ به سبد این حزب راستگرا ریخته شده را مجدداً به حزب محافظهکار برگرداند. به همین دلیل انتخاب وی از این جهت مهم است که حزب محافظهکار از سال ۲۰۱۰ میلادی تاکنون پنج رهبر برای خود انتخاب کرده و حالا بدناک ششمین رهبر این حزب به حساب میآید اما باید متوجه بود که چهره محافظهکاران در این مدت تخریب شده و نتوانستند از خود یک رونمای صحیح ارائه کنند. همین موضوع باعث شده تا شکاف جدی در این حزب به وجود بیاید؛ چراکه بخشی از محافظهکاران به خروج انگلیس از جمع اتحادیه اروپا و اجرای برگزیت رای دادند و عدهای دیگر معتقد بودند که این اقدام میتواند موجب تضعیف انگلیس و خسارتهای اقتصادی به این کشور شود. به هر ترتیب این رویداد رخ داد و لندن از جمع کشورهای عضو اتحادیه اروپا خارج شد که همین موضوع ضربه سنگینی در انتخابات اخیر به حزب محافظهکار وارد کرد و حالا رهبر جدید این حزب میبایست به دنبال ترمیم این جریان سیاسی باشد. شاید یک اتفاق غیرمنتظره مانند انتخاب بدناک بتواند انسجام را به حزب محافظهکار بازگرداند اما او وضعیت دشواری را پیشروی خود دارد و باید بتواند شانس حزب محافظهکار را در انتخابات محلی و سراسری پیش رو بالا ببرد. اینکه او تا چه اندازه میتواند در این مسیر موفق باشد، بستگی دارد که ببینیم آیا او با وجود کسب حدود ۵۴ هزار رای از همحزبیهای خود میتواند اعتماد آنها را در مسیر مقابل خود کسب کند و در نهایت جایگاه حزب محافظهکار را در لندن ترمیم کند یا خیر، که البته باید زمان زیادی سپری شود تا پاسخ این پرسش به دست بیاید. رهبر جدید حزب محافظهکار در شرایطی مسئولیت قبول کرده که حدود پنج سال تا انتخابات آتی فرصت دارد، در حالی که ریشی سوناک نخستوزیر پیشین و رهبر سابق این حزب زمان کمتری در اختیار داشت و در نهایت مجبور شد استعفا بدهد. موفقیت بدناک از سوی دیگر به عملکرد و کارنامه کی یر استارمر، نخست وزیر فعلی انگلیس و رهبر حزب کارگر مربوط است و اگر او نتواند وعدههای ارائه شده را عملیاتی کند بدون شک حزب محافظهکار میتواند آرام آرام علیه جریان مقابل اقدام کند. در نظام پارلمانی انگلیس رهبر حزب مخالف به عنوان دولت در سایه شناخته میشود که البته این ساختار صرفاً در این کشور وجود دارد. بدناک باید هر هفته در پارلمان، نخستوزیر انگلیس را به چالش بکشد و به نوعی یک حسابرسی سیاسی به پا خواهد شد و این موضوع میتواند به تقویت حزب محافظهکار کمک کند.