عبرت‌ها و درس‌های روابط پوتین با آمریکا
گروه سیاسی: تیم سیاست خارجی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا بی‌اعتنای به اراده دولت اوکراین و اتحادیه اروپا، سیاست تنش‌زدایی حداکثری را با مسکو در پیش گرفته‌اند. آمریکایی‌ها به شکلی بی‌سابقه در حال امتیاز دادن به روسیه و گرفتن اراده مذاکره مستقل از دولت ولودیمیر زلنسکی هستند. تیم مذاکره کننده آمریکا بی‌پروا به اوکراین حمله می‌‌کنند و خواستار تسلیم شدن زلنسکی هستند.
به گزارش «تجارت»، کمیت و کیفیت تنش‌زدایی آمریکا با روسیه بر محور اوکراین، می‌تواند در آینده نزدیک منجر به رفع تحریم‌های واشنگتن علیه مسکو شود. استراتژی جدید آمریکا نگرانی‌ها و ضرورت‌هایی جدی را برای تمامی بازیگران در سطح بین‌المللی به همراه داشته است. در این میان، جمهوری اسلامی ایران نیز به عنوان یکی از بازیگرانی که سطحی قابل توجه از نزدیکی را به روس‌ها طی چند دهه اخیر داشته، یکی از کشورهای موثر از تنش‌زدایی مسکو و واشنگتن می‌تواند باشد. در واقع، مساله مهم این است که ایران باید با احتمال نزدیکی میان آمریکای ترامپ با روسیه طی چند سال آتی چگونه تعامل کند؟ علی بیگدلی، کارشناس مسائل اروپا و استاد دانشگاه در گفت‌وگو با «تجارت» این مساله مهم را مورد بررسی قرار داده است.
اروپایی‌های بازنده اصلی صلح اوکراین میان ترامپ و پوتین هستند
علی بیگدلی در ارتباط با تغییر در مناسبات آمریکا با روسیه بر محور اوکراین طی چند وقت اخیر اظهار داشت: «نظمی جدید در فضای بین‌المللی بر پا شده که عامل محراک و ایجاد کننده آن دونالد ترامپ است. به دلیل داشتن پشتوانه نظامی و اقتصادی قوی به نظر می‌رسد دونالد ترامپ در این بازی در حال برنده شدن نیز است. سطح تنش‌زدایی و مذاکرات میان آمریکا و روسیه در عربستان بسیار بی‌سابقه بود اما به نظر می‌رسد بازنده اصلی این ماجرا نه ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، بلکه اتحادیه اروپا است. هدف ترامپ از عدم دخالت دادن اروپایی‌ها، تحقیر بروکسل بود. ترامپ از وضعیت مناسبات نظامی، اقتصادی و امنیتی با اروپا گلایه دارد. اروپا نیز در حال دور شدن از آمریکا و تلاش برای گذار در مسیر استقلال است.»
زلنسکی شانسی برای باقی ماندن در قدرت ندارد
وی افزود: «ترامپ در سطح ابتدایی با احترام و ارزش قائل شدن برای قدرت اتمی روسیه و در سطح دوم به دلیل نزدیک بودن تفکرش به ولودیمیر پوتین، قصد دارد امتیازات ویژه‌ای را به مسکو بدهد. همزمان در اروپا نیز شاهد افزایش شانس راست افراطی برای رسیدن به قدرت هستیم. حال به نظر می‌رسد در نهایت مساله اوکراین خاتمه پیدا می‌کند و زلنسکی در انتخابات شکست خواهد خورد. مجموع این مسائل اروپا را به بازنده اصلی صلح اوکراین و مذاکرات آمریکا و روسیه تبدیل شده است.
درسی که ما باید از مذاکرات صلح آمریکا و روسیه بگیریم؟
این کارشناس مسائل بین‌الملل در ادامه اظهارات خود تاکید کرد: «صلح اوکراین و مذاکرات آمریکا با روسیه می‌تواند یک درس بزرگ برای سیاست‌مداران ایرانی باشد. این‌که همواره گفته شود که به هیچ عنوان امتیاز نخواهیم داد یک رویکرد اشتباه است. در ماجرای مذاکرات اخیر آمریکا و روسیه شاهد هستیم که واشنگتن به مسکو باج‌های بزرگی داده و می‌خواهد بدهد. اگر صریح بگوئیم ترامپ به عنوان رهبر قدرت‌مندترین کشور دنیا به روس‌ها باج داده و می‌دهد. اصل اساسی مذاکره همواره بر بده و بستان متمرکز بوده است. یعنی باید امتیازاتی داد و امتیازاتی گرفت. در برخی از شرایط حتی نیاز است که نسبت به طرف مقابل امتیازات بیشتری داد.» وی افزود: «آمریکا به دلیل توانمندی‌ها هسته‌ای روسیه به آن‌ها باج داد. حالا نیز مسکو احساس پیروزی دارد. سیاست اساسا محل اخلاق و دفاع از ارزش‌های والای انسانی نیست. اکنون شاهد هستیم که آمریکا در یک تصمیم غیر اخلاقی و بدون لحاظ کردن احساسات زلنسکی و اوکراین را تنها گذاشته است. بنابراین در برخی از شرایط باید باج داد و امتیازات بیشتری را در برابر طرف مقابل داد. این قاعده نیز برای ما در بحث مذاکره با آمریکا می‌تواند نقشه‌راه قرار بگیرد.»
روسیه در حال دور شدن از ایران و نزدیکی به آمریکا است
این استاد دانشگاه در ادامه پیرامون آینده تنش‌زدایی اخیر میان واشنگتن و مسکو گفت: «در دوران جنگ سرد آمریکا و شوروی هزینه‌های گزافی را برای مقابله با همدیگر انجام دادند. دونالد ترامپ به شدت مخالف با تقسیم قدرت نظامی و رقابت نظامی است. او بر تقسیم سهم اقتصادی باور دارد. او می‌گوید باید از رقابت‌های هزینه‌زا و بیهوده دوری گزید و مسیر همزیستی بر مبنای منافع مشترک اقتصادی را در پیش گرفت.»
وی افزود: «هر کشور در عرصه سیاست خارجی به دنبال ارتقای منافع ملی خود هستند. روس‌ها در گذشته نیز نشان داده‌اند که تحت تاثیر ارزش‌های اخلاقی و احساسات نیستند. روسیه در حال نزدیکی به آمریکا و دور شدن از ایران است. این‌که امیدوار باشیم مسکو حامی همیشگی ایران خواهد بود بسیار اشتباه است. مسکو حت در حال دور شدن از پکن نیز است.»
باید در نگرش خود به مذاکره تجدیدنظر کنیم
بیگدلی در بخش پایانی اظهارات خود تصریح کرد: «با توجه به تغییرات به وجود آمده در نظام بین‌الملل دیگر رویکرد‌های سنتی و کلاسیک کارایی ندارند. این که ایران باید به آمریکا امتیاز ندهد. روسیه یا ترامپ نامرد هستد. این مفاهیم و اصلاحات دیگر فاقد کارایی بوده و هستند. ایران نیز همانند همه جهان باید منافع ملی و منافع ملت را در نظر بگیرد. این‌که گفته می‌شود با چه قیمتی باید با آمریکا مذاکره کرد، رویکرد بسیار اشتباهی است. قیمت مذاکره را معیشت مردم و خیر عمومی تعیین می‌کند. راه این امر نیز هماهنگ شدن با نظام جهانی است.»
