از سیکس‌پک تا سکته؛ جوانان ایرانی قربانی مکمل‌های بدنسازی
به گزارش شهرآرانیوز؛ قربانیان اصلی این مکمل‌ها جوانانی هستند که عوارضش را به جان میخرند تا اندامی زیبا و عضلهای داشته باشند.
برای رسیدن به سیکس‌پک یا شکم شش تکه، دارو‌هایی را میخورند که هیچ اطلاعی از ماهیتش ندارند، لیوان لیوان پودر و مکمل را سر میکشند بدون اینکه بدنشان به آنها نیازی داشته باشد. کورتون میخورند بدون آنکه بدانند سیستم ایمنی بدنشان را سرکوب میکنند.
به گفته متخصصان، قاچاقی وارد شدن مکمل‌ها معضلی چندبرابری در این حوزه است، چراکه این مکمل‌ها مورد ارزیابی قرار نمیگیرند و معلوم نیست چه ترکیباتی دارند.
به گفته مهدی پیرصالحی رئیس سازمان غذا و دارو، یکی از معضلات ما در این حوزه، مکمل‌های ورزشی است که متأسفانه به رغم تولیدات داخلی باکیفیت، همچنان شاهد مکمل‌های تقلبی و قاچاق هستیم. در حالی که با عارضه‌های بسیار خطرناکی برای مصرف‌کنندگان این قبیل مکمل‌های قاچاق مواجه هستیم.
دکتر محمدرضا فاضلی استاد میکروب‌شناسی گروه کنترل دارو و غذا دانشکده داروسازی دانشگاه تهران در مورد عوارض مصرف مکمل‌ها بدون مشورت با پزشک میگوید: «چندسالی است که در کشور مکمل‌ها به رسمیت شناخته شده‌اند و اکنون شرکتهای مختلف دارویی در کشور به تولید آنها روی آوردهاند و محصولات قابل قبولی هم تولید می‌شود، چون این مکمل‌ها زیر نظر سازمان غذا و دارو است. باوجود تولید داخل، واردات این محصولات را به شکل قانونی نداریم، همچنین مکملهایی که به اصطلاح خارجی هستند هم از مبادی قاچاق وارد می‌شوند. اما بحث امروز مکمل‌های ورزشی است که معمولاً بین ۴۰ تا ۶۰ درصد ورزشکاران استفاده میکنند. دلایل مختلفی هم وجود دارد، برخی برای بهبودی زخمهایی که در تمرینها و مسابقات برداشتند، بعضی برای عضلهسازی و... نکته خیلی مهم در این موضوع این است که متأسفانه مکمل‌های ورزشی زیر نظر متخصص مصرف نمیشوند.»
استفاده از مکمل‌ها برای تحقق رویای زیبایی اندام
مکمل‌های بدنسازی میتوانند باعث حمله قلبی، سکته مغزی، لخته شدن خون، آسیب به کلیه و کبد شوند.
دکترفاضلی با اشاره به اینکه معمولاً ورزشکاران مکمل‌ها را به توصیه مربیهایشان استفاده میکنند، توضیح می‌دهد: «مربی فردی نیست که اطلاعات دارویی داشته باشد و صلاحیت تجویز مکمل‌های دارویی ندارد. استفاده نابه جا از مکمل‌ها میتواند آسیبهای جبران ناپذیری را به جوانان وارد کند. مربیها صرفاً براساس تجربه، تجویز برای شاگردان دیگر یا دیدن یک دستور مصرف در اینترنت از فلان ورزشکار خارجی برای مراجعهکنندگانشان نسخه میپیچند. این تجویز‌های تک مدله میتواند به بدن آسیب برساند، چرا که فیزیولوژی بدن افراد با هم فرق دارد.»
مهمترین مشکل مصرف‌کنندگان این‌گونه مکمل‌ها، سمی شدن کبد و از بین رفتن این عضو خیلی مهم و حیاتی بدن است، بعضی دارو‌ها که به منظور افزایش سریع حجم بدن مصرف می‌شوند، مثل کورتونها، هورمونها و استروئید‌های آنابولیک عوارض خطرناکی دارند. همچنین دارو‌های کورتونی باعث کاهش کلسیم و پوکی شدید استخوان می‌شوند.
این استاد میکروب‌شناسی با اشاره به اینکه تولید این مکمل‌ها برای استفاده در طب و درمان بیماری است، بیان میکند: «مدت‌هاست در دنیای ورزش افرادی که رویای هیکلی زیبا و عضلهای در سر دارند با سوء‌استفاده از این مکمل‌های دارویی دچار مشکلات متعددی می‌شوند. مثلاً محرک هورمون رشد برای افرادی که فقر این هورمون را دارند، تجویز می‌شود، اما متأسفانه در برخی از باشگاهها از این محرکهای هورمونی استفادههای نابهجا می‌شود. مکمل‌ها کمک کننده هستند، اما اگر درست مصرف نشوند، عارضه ایجاد میکنند به همین دلیل توصیه میکنیم حتماً زیر نظر پزشک مصرف شوند.»
سودجویی از سلامت جوانان با تبلیغات فریبنده
این متخصص در مورد واردات غیررسمی مکمل‌های ورزشی میگوید: «قاچاق این محصولات یکی دیگر از معضلات این حوزه است. مکملهایی که به شکل قاچاق وارد می‌شوند، مورد ارزیابی قرار نمیگیرند و معلوم نیست چه ترکیباتی دارند. این محصولات اغلب با بستهبندیهای شیک و فریبنده به مشتری فروخته می‌شوند، غافل از اینکه ممکن است ترکیباتی فراتر از آنچه که در برچسب‌شان نوشته شده، در مکمل‌ها وجود داشته باشد. قیمت این محصولات هم موضوعی دیگر است که جذابیتش را برای مصرف کننده بیشتر میکند. معضل بعدی تبلیغات ماهواره‌ای، باشگاههای بدنسازی و حتی شبکه های مجازی است که برای فروش مکمل بدنسازی و جذب مشتری بیشتر همیشه روی بدون عوارض بودن آن تأکید میکنند که باعث شده راه این مکمل‌ها به زندگی جوانان ورزشکار باز شود. قاچاق این نوع محصولات، بازار قابل توجهی دارد و سودجویان برای جلوگیری از کاهش مصرف دست به هر نوع تبلیغاتی در این حوزه میزنند.»
برخی از این مکمل‌های تغذیه ای مانند کراتین به حدی زیاد مصرف می‌شود که در کلیه رسوب کرده و کلیه را از بین میبرد.
دکتر فاضلی در مورد مصرف مکمل‌ها در باشگاههای بدنسازی میگوید: «بیشتر عوارض در افرادی دیده می‌شود که به دنبال بدنسازی هستند و برای ایجاد حجم در عضله، دارو‌هایی هورمونی استفاده میکنند. مصرف این دارو‌ها در کوتاه مدت شاید مشکلی ایجاد نکند، اما در درازمدت قطعاً سبب آسیب به اندامهای حیاتی بدن می‌شود. افرادی که مصرف‌کننده این‌گونه مکمل‌های ورزشی هستند، باید مدام آزمایش بدهند تا اگر آنزیمهای بدنشان بدون اینکه به آن نیازی داشته باشند، بالا برود سریع جلوی ادامه مصرف را بگیرند.»
منبع: ایران
