تقریبا دیگر همگان اذعان دارند که طیف گسترده ای از مسائل و تحولات از اجتماعی تا اقتصادی سبب شده است که میزان ازدواج در ایران کم شود.
در حالی برخی از جوانان و خانواده ها دلایل کاهش شمار ازدواج را مشکلات اقتصادی می دانند که آمار این موضوع را تایید نمی کند.
براساس پژوهشی که از سوی سازمان ملی جوانان در سال 82 انجام شده بود ازدواج الویت نخست جوانان بود در صورتی که آمار جدید معاونت جوانان وزارت ورزش و جوانان نشان می دهد ازدواج به الویت چهارم جوانان تبدیل شده است.
اکنون سوال این است که چه باید کرد؟
در راستای پاسخگویی به این پرسش اساسی میزگردی از سوی ایرنا تحت عنوان «نقش نهادهای اجتماعی در ازدواج» با حضور کارشناسان برگزار شد که مشروح آن در ذیل می آید:
رضا حجتی مدیرکل مشارکت های اجتماعی وزارت ورزش و جوانان طی سخنانی در این میزگرد با اشاره به وجود 11 میلیون جوان در سن ازدواج گفت: این تعداد جوان به دلایل مختلفی از ازدواج کردن سر باز می زنند که باید به جد بررسی شود.
وی در ادامه با بیان این که در بیشتر کشورهای دنیا دولت ها در مساله ازدواج ورود پیدا نمی کنند، گفت: این کار وظیفه نهاد های اجتماعی است.
حجتی با تاکید بر این که در جوامع توسعه گرا موضوعات اجتماعی به تشکل های غیر دولتی واگذار می شود و دولت ها از دخالت در این امور حذر می کنند، گفت: برای کسب نتیجه بهتر در جامعه ما نیز بهتر است نهادهای غیر دولتی در بحث ازدواج جوانان ورود پیدا کنند.
**در گذشته مجامع عمومی محلی برای انتخاب همسر بود
حجتی با اشاره به این که برخی مکان های عمومی همچون مساجد امکان آشنایی خانواده ها را برای ازدواج میسر می کرد گفت: امروز آن نهادها کارکرد خودش را از دست داده است و نهادی جدید جایگزین نشده است.
وی با اشاره به گذر کشور از یک جامعه سنتی به مدرن گفت: در حالی که هنوز جامعه مدرن نشدیم دیگر نهادهای سنتی پاسخگوی نیازهای جامعه نیست.
**بی پولی دلیل بی رغبتی جوانان به ازدواج نیست
وی در ادامه افزود: براساس پایش ها و تحقیقات به نتیجه رسیدیم که خودداری از ازدواج بیشتر جوانان به دلیل مشکلات اقتصادی نیست.
حجتی نداشتن توانمندی های لازم برای تشکیل خانواده و ترس از تشکیل خانواده را از دلایل اصلی ازدواج نکردن بیشتر جوانان دانست.
وی در ادامه با اشاره به ضرورت یادگیری مهارت زندگی در میان جوانان برای تشکیل خانواده گفت: در حالی که جوانان ما به سن ازدواج می رسند مهارت کافی برای ورود به این مرحله از زندگی را در اختیار ندارند.
** در منطقه یک تهران از هر 10 ازدواج هفت ازدواج منتج به طلاق می شود
مدیر کل مشارکت های اجتماعی معاونت جوانان وزارت ورزش و جوانان با اعلام این که دلیل بیشتر طلاق های کشور مشکلات اقتصادی نیست، گفت: بر اساس آمار از هر 10 ازدواج که در منطقه یک شهرداری تهران اتفاق می افتد،هفت ازدواج منجر به طلاق می شود.
** بنیان خانواده از بین نمی رود
حجتی با بیان این که در همه جوامع خانواده از اهمیت زیادی برخودار است، گفت: برخی تصور می کنند به دلیل کاهش میزان ازدواج و افزایش طلاق در کشور بنیان ازدواج در ایران در حال از بین رفتن است، درحالی که خانوده از بین نمی رود.
** چه کنیم تا ازدواج های پایدار و عاقلانه در جامعه داشته باشیم؟
وی با اشاره به این که بیشتر طلاق ها در سال های اول ازدواج رخ می دهد، گفت: 80 درصد طلاق ها در چهار سال اول ازدواج روی می دهد که نشان از این مهم دارد که زوجین مهارت های زندگی را فرا نگرفته اند.
حجتی گفت: مراکز مشاوره که به امر مشاوره پیش و حین و پس از ازدواج می پردازند کمک زیادی می توانند به زوجین بکنند.
وی در ادامه با اشاره به ضرورت توجه به بیمه در مراکز مشاوره ازدواج گفت: متاسفانه مشکلات مالی در بسیاری از مواقع سبب می شود خانواده نتوانند از مشاور و روانشناسان بهره مند شوند.
**سازمان های مردم نهاد اهمیت مراکز مشاوره را به جوانان گوشزد کنند
مدیر کل مشارکت های اجتماعی معاونت جوانان وزارت ورزش و جوانان گفت: دولت باید کار کرد و برنامه های مراکز مشاوره ازدواج را رصد کند تا آنان از مسیر اصلی خارج نشوند.
وی در ادامه با تاکید بر این که نباید خیرین تنها در امر اهدای جهیزیه وارد شوند، گفت: مثلا خیرین می توانند هزینه مشاوره پیش از ازدواج پنج زوج را متقبل شوند.
حجتی درخصوص هدایت خیرین به سمت دادن هزینه مشاوره پیش از ازدواج گفت: رسانه ها می تواند خیریت را به سوی این امر مهم هدایت کنند.
وی افزود: همان طور که مردم در زمان جنگ تحمیلی کمک حال دولت بودند حالا نیز در صورت آگاهی ورود پیدا می کنند.
**مشاوره پیش از ازدواج لازمه ازدواج موفق
یک عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی نیز در این میزگرد اعلام کرد برای ازدواج موفق باید زوجین پیش، حین و پس از ازدواج آموزشها و مهارتهایی را فراگیرند تا بتوانند زندگی موفق و پایداری داشته باشند.
** مهارت های ارتباطی ندرایم/ خودشیفته هستیم
سعید ایمانی در نشست و میزگرد نقش نهادهای اجتماعی در ازدواج با بیان این مطلب تصریح کرد: 'خودآگاهی'، 'همدلی'،'ارتباط موثر' و 'روابط بین فردی' از جمله مهمترین مهارتهایی است که برای ازدواج موفق و پایدار زوجین باید فراگیرند.
ایمانی با اشاربه به این افراد که جامعه ایران فاقد مهارتهای زندگی و ارتباطی هستند، گفت: نداشتن مهارت خود آگاهی سبب می شود فرد حتی دچار خودشیفتگی شود.
وی افزود: در حالی که فرد در هنگام رانندگی تخلف می کند در حالی انتظار دارد دیگران اعتراضی نکنند بلک از دیگران توقع دارد به وی احترام بگذارند که این نشانه ای از خوشیفتگی است.
**ایرانی ها بیشتر همدردی می کنند تا همدلی
این استاد دانشگاه با اشاره به عدم شناخت افراد از خودشان، گفت: در این حالت فرد انتظار دارد شریک زندگی اش بیاید و او بشناسد و کمبودهایش را جبران کند.
این مدرس دانشگاه در تشریح همدلی هم گفت: ما بیشتر بدنبال همدردی هستیم و از نگاه خودمان نگاه می کنیم و اغلب یادنگرفته ایم که خودمان را جای طرف مقابل بگذاریم و مسایل و مشکلات دیگری را درک کنیم.
**در ازدواج به دنبال فردی شبیه خودتان نباشید
وی در ادامه با اشاره به این تصور اشتباه افراد که فکر می کنند، باید با فردی ازدواج کنند که با خودشان شباهت داشته، تا خوشبخت شوند، گفت: در صورتی که برای موفقیت در ازدواج این این موضوع اهمیتی ندارد.
ایمانی گفت: با آموزش همدلی دو زوج یک نوع درک و شناخت متقابل کسب می کنند و می آموزند که مثلا چه زمان هایی باید کوتاه بیایند، زیرا مهارت بین فردی در اغلب زوجین ضعیف است و معمولا از کودکی و بصورت ریشه ای به کودکان دیکته می شود که تک بعدی رشد کنند.
** فراموش نکنیم در ازدواج طرف مقابل نیز مهم است
این مدرس دانشگاه شهید بهشتی گفت: زمانی احساسات در زندگی زوجین حاکم مطلق شود، زوجهای نواقص ازدواج را نمی بینند و حتی صدای اطرافیان را هم نمی شنوند و در این حال معمولا بین شش ماه تا دو سال بعد اختلافات زوجین نمایان می شود.
وی گفت: در یک ارتباط موثر باید نظراتمان را به دیگران دیکته نکرده و فراموش نکنیم که اگر من هستم، طرف مقابل من هم مهم است.
ایمانی با اشاره به نقش خانه های بهداشت برای آموزش پیش، حین و پس از ازدواج افزود: وقتی زوجین بدون مشاوره و آموزش وارد یک زندگی مشترک می شوند، اغلب بدلیل عدم آموزش و مهارت آموزی این ارتباطات منجر به طلاق می شوند .
این مدرس دانشگاه با اشاره به نبود 'تفکر خلاق' و 'تفکر نقاد' در زوجین به عنوان مساله و موضوع مهم دیگری که در استحکام پیوند زناشویی تاثیرگذار است، افزود: بدلیل نبود تفکر خلاق با بروز مشکل زناشویی دختر به سمت خانواده می رود و پسر هم می گوید که بروم و از مادرم بپرسم.
وی گفت: زوجین مهارت 'نه' گفتن را آموزش ندیده اند و به همین خاطر در صورت مواجه با هرنوع پیشامدی بدلیل نداشتن مهارت تفکرنقاد نمی توانند با مسایل به نحو صحیحی برخورد کنند.
ایمانی در پایان با اشاره به نقش و جایگاه خانواده و نهادهای اجتماعی در آموزش و پایداری رابطه زناشویی گفت: یکپارچگی و همدلی نهادهای مختلف می تواند در حفاظت و استحکام پیوندهای زناشویی بسیار موثر باشد.
lمنبع: ایرنا