جای خالی نظارت؛ سوداگران در بازار برنج می‌تازند
اطلاعات نوشت: همزمان با آغاز رزمایش پایش انبارها و شالیکوبی‌ها در مازندران، نگرانی‌ها درباره آینده بازار برنج رنگ جدی‌تری به خود گرفته است. محصولی استراتژیک که دسترنج کشاورزان است، بار دیگر در گرداب احتکار، قیمت‌سازی و نبود نظارت کافی گرفتار شده است و آرامش سفره مردم را تهدید می‌کند.
برنج، طلای سفید مازندران، حالا بیش از همیشه به مراقبت نیاز دارد. با شروع رزمایش پایش در انبارها و کارخانه‌های شالیکوبی استان، بارقه‌ای از امید در دل کشاورزان و مصرف‌کنندگان جرقه زده است. برنج نه‌فقط مهمترین محصول کشاورزی شمال کشور بلکه کالایی حیاتی در سبد غذایی مردم ایران است.
قطب تولید بی‌نصیب از مدیریت بازار
در شرایطی که بازار این محصول با تلاطم‌هایی نظیر احتکار، قیمت‌گذاری‌های نامعقول و سوداگری برخی واسطه‌ها روبروست، اقدامات نظارتی نه یک انتخاب، بلکه یک ضرورت بی‌قید و شرط است. هر سال در فصل برداشت، تب بازار برنج بالا می‌گیرد. در ظاهر، کشاورز محصول خود را برداشت کرده است، شالیکوبی‌ها فعال شده‌اند و برنج در انبارها آماده عرضه می‌شود؛ اما در عمل، آنچه به بازار می‌رسد، محصولی گران‌قیمت و دور از دسترس اقشار متوسط است. این شکاف نگران‌کننده میان تولید و مصرف، حاصل زنجیره‌ای معیوب از دلالی، انبارش‌های غیرشفاف و نبود سازوکار نظارت مستمر است.
استان مازندران با تولید بیش از یک میلیون و ۳۰۰هزار تُن شلتوک، سهمی اساسی در تأمین برنج کشور دارد. با این حال، کشاورزان مازنی سهم چندانی از سود بازار ندارند. قیمت‌گذاری‌های غیررسمی، ورود برنج خارجی، بی‌ثباتی سیاست‌های خرید تضمینی و افزایش هزینه‌های کاشت و برداشت، عرصه را بر آنان تنگ کرده است. در این میان، کشاورز نگران است که حاصل رنج سالانه‌اش، در انبارها خاک بخورد یا با قیمت پایین به دست واسطه‌ها برسد.
رزمایش پایش، امید به شفاف‌سازی
رزمایش پایش برنج که در مازندران آغاز شده ، در پی نظارت دقیق بر محل نگهداری برنج، ثبت موجودی‌ها و مقابله با احتکار است. فرمانداران، جهاد کشاورزی، تعزیرات حکومتی و دستگاه‌های نظارتی، با حضور میدانی در انبارها و شالیکوبی‌ها، به دنبال این هستند که سرمنشأ آشفتگی‌های بازار را شناسایی و کنترل کنند. کارشناسان معتقدند که پایش انبارها فقط بخشی از مسیر است.
برای سامان یافتن بازار برنج، گام‌های مکملی چون ایجاد سامانه شفاف عرضه و تقاضا، حمایت واقعی از کشاورزان در خرید تضمینی، قطع زنجیره واسطه‌گری و فرهنگ‌سازی مصرف برنج داخلی ضروری است.همچنین می‌توان از ظرفیت فروشگاه‌های زنجیره‌ای برای توزیع عادلانه استفاده کرد.
نگرانی‌ها از تکرار چرخه معیوب
مردم مازندران، به ویژه کشاورزان، امیدوارند که رزمایش فعلی به یک حرکت مقطعی ختم نشود. آنها خواهان نظارتی پایدار، سیاست‌گذاری عادلانه و بازاریابی هدفمند برای محصول خود هستند. تا زمانی که برنج داخلی با برنج وارداتی رقابت نابرابر دارد، هیچ رزمایشی به تنهایی قادر به تنظیم بازار نخواهد بود. به گزارش تسنیم بابک مومنی رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران با هشدار به انبارداران و شالیکوبی‌ها از آغاز رزمایش سراسری رصد و پایش برنج در استان خبر داد.
وی با تاکید بر لزوم مدیریت برنج افزود: کنترل قیمت برنج به طور جدی در دستور کار سازمان جهاد کشاورزی قرار گرفته است. مدیریت ذخایر و عرضه برنج در استان ضرورت دارد و درصورتی که محصول برنج در سامانه ثبت نشود به‌عنوان عرضه خارج از شبکه محسوب می‌شود.
مومنی ادامه داد: آمار دقیقی از موجودی برنج استان در اختیار است و این مساله از تحمیل قیمت‌های غیرمنطقی به بازار جلوگیری می‌کند.وی همچنین گفت: امیدواریم با مدیریت عرضه برنج داخلی از بروز نابسامانی‌های قیمت جلوگیری کنیم.
